Ήταν Σεπτέμβρης του 1992. Ένα σαββατιάτικο πρωινό τα παιδάκια που πήγαιναν τότε δημοτικό έκατσαν μπροστά από την τηλεόραση για να απολαύσουν το γεγονός ότι δεν είχαν σχολείο βλέποντας κινούμενα σχέδια.
Είχαν συνηθίσει να βλέπουν κινούμενα σχέδια φωτεινά, με μπόλικα χρώματα, με έντονη την αίσθηση της παιδικότητας. Είχαν συνηθίσει να βλέπουν τα κινούμενα σχέδια που άνηκαν σε αυτή την κατηγορία τηλεοπτικών προγραμμάτων που με μια λέξη ονομάζονταν «παιδικά».
Η σειρά που θα έπαιζε η τηλεόραση λεγόταν «Batman: The Animated Series». Προφανώς, ο γνωστός Μπάτμαν, εκείνος που είχαν μάθει από το αντίστοιχο σίριαλ, απλά πλέον θα έβλεπαν τις περιπέτειές του σε σχέδιο. Ποιο ήταν το εν λόγω σίριαλ; Αυτό:
Βέβαια, πριν λίγο καιρό είχε βγει στον κινηματογράφο και μια ταινία για τον Μπάτμαν από τον Τιμ Μπάρτον αλλά οι γονείς τους δεν τους είχαν πάει να την δουν. Ήταν μια ταινία για «μεγάλους». Μα Μπάτμαν για μεγάλους; Που ακούστηκε ξανά κάτι τέτοιο;
Τέλος πάντων, τα παιδιά έκατσαν να δουν αυτή την καινούρια σειρά με τον Μπάτμαν. Λογικά, θα ήταν κάτι σαν την σειρά των ‘60s.
Οι τίτλοι αρχής πέφτουν, το πρώτο επεισόδιο του «Batman: The Animated Series» ξεκινάει. Τα παιδιά αντικρίζουν αυτό:
Μα τι ήταν αυτό; Πόσο επιβλητική μουσική ήταν αυτή; Πόση σκοτεινιά μαζεμένη σε ένα κινούμενο σχέδιο; Μα ήταν κινούμενο σχεδιο. Καρτούν. Άρα για παιδιά. Ή μήπως όχι;
Τα πάντα είχαν αλλάξει. Ο Μπάτμαν ήταν ο αγαπημένος παιδικός χαρακτήρας άπειρων παιδιών ανά τον κόσμο. Στα κόμιξ βέβαια ήταν ήδη το πρώτο όνομα αλλά τα κόμιξ είχαν έτσι κι αλλιώς περιορισμένο κοινό.
Στον κινηματογράφο ο Τιμ Μπάρτον είχε καταφέρει να αποτυπώσει την σκοτεινή του ψυχοσύνθεση έτσι όπως προέκυπτε στα κόμιξ αλλά αυτή η σειρά ήρθε για να τον βάλει σε κάθε σπίτι.
Στην Ελλάδα όσοι μεγαλώσαμε στα ’90s βλέποντας παιδικά κάθε σαββατοκύριακο έμοιαζε αδύνατο να βάλουμε στο ίδιο τσουβάλι αυτή την σειρά με οποιαδήποτε άλλη. Το «Batman: The Animated Series» έμοιαζε να είναι μια σειρά για μεγάλους. Κοιτώντας την είμασταν και εμείς λίγο μεγάλοι.
Διάολε, τι λέμε τώρα; Υπήρχαν όντως μεγάλοι που ξυπνούσαν το Σάββατο και την Κυριακή το πρωί για να δουν αυτή τη σειρά από τον ANT-1:
Δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί: οι Bruce Timm και Paul Dini, δημιουργοί αυτής της μεγάλης σειράς, αντιμετώπισαν με τόσο μεγάλη αγάπη και με τόση κατανόηση το σύμπαν του ήρωά τους που ουσιαστικά επανακαθόρισαν την ίδια την μυθολογία του.
Οι Dini και Timm βρήκαν την χρυσή τομή στις διαρκείς εξελίξεις ενός ήρωα τόσο πολυδιάστατου που μοιάζει αδύνατο να μείνει στάσιμος. Και αυτή η έλλειψη στασιμότητας καθιστά κάθε δημιουργό που θέλει να τον «ζωντανέψει» αναγκασμένο να πρέπει να διαλέξει καταρχήν ποιον ακριβώς Μπάτμαν θέλει να «ζωντανέψει».
Αυτή ήταν η μεγάλη μαγκιά του δημιουργικού διδύμου αυτής της σειράς: «ζωντάνεψε» ταυτόχρονα κάθε εκδοχή του Μπάτμαν μέχρι εκείνη την στιγμή! Τις πάντρεψε όλες τόσο τέλεια που το αποτέλεσμα ήταν αριστουργηματικό!
Οι Tim και Dini πήραν την εμφάνιση του Μπάτμαν από τα ’60s, βασίστηκαν στις περιπέτειές του έτσι όπως είχαν αποτυπωθεί στα κόμιξ στα ‘70s και πρόσθεσαν και την κρίσιμη πινελιά: την οπτική και συναισθηματική σκοτεινιά που είχε αρχίσει να αποκτά ο ήρωας στα ’80s. Οι ισορροπίες δεν θα μπορούσαν να τηρηθούν καλύτερα!
Τι άλλο έκανε εκείνη η σειρά; Καταρχήν, «δημιούργησε» την Χάρλεϊ Κουίν, έναν από τους πιο εμπορικους χαρακτήρες της DC σήμερα.
Η σχέση της με τον Τζόκερ, το «σύνδρομο Στοκχόλμης» που την καθορίζει υπήρξε μια από τις πιο εμπνευσμένες ιστορίες του σύμπαντος της DC.
Κατά δεύτερον, εκείνη η σειρά υπήρξε το πρότυπο για το πως πρέπει να παρουσιάζεται το μεγάλο δίδυμο του Μπάτμαν με τον Τζόκερ.
Ο Κέβιν Κόνροϊ που «χάρισε» την φωνή του στον Μπάτμαν και η αυθόρμητη έμπνευσή του να την αλλάζει όταν ο ήρωάς του φορούσε μάσκα αλλά και η φωνή του Τζόκερ έτσι όπως έβγαινε από το λαρύγγι του Μαρκ Χάμιλ (κατά κόσμον Λουκ Σκαϊγουόκερ), ήταν από τα στοιχεία που αντέγραψε ο Κρίστοφερ Νόλαν στην ιστορική τριλογία του για τον «Σκοτεινό Ιππότη».
Κυρίως όμως, η μεγάλη πρωτοπορία αυτής της σειράς, που γίνεται ακόμα μεγαλύτερη αν αναλογιστεί κανείς ότι έγινε στα πλαίσια ενός σόου κινουμένων σχεδίων, ήταν ο «γκρίζος» τρόπος που παρουσίαζε τους «κακούς» του Μπάτμαν.
Λίγους μήνες μετά το ντεμπούτο της βέβαια, ο εξίσου διορατικός εκείνη την περίοδο Τιμ Μπάρτον το έκανε αυτό στο «Batman Returns»: το origin του Πιγκουίνου ήταν μια «γκρίζα» ιστορία ενός κακού που δεν ήταν ακριβώς κακός αλλά περισσότερο απόβλητος από το κοινωνικό σύστημα και ως εκ τούτου με κίνητρο εκδίκησης να το καταστρέψει.
Η σειρά όχι απλά ακολούθησε το παράδειγμα του Μπάρτον αλλά το εξέλιξε σε εντυπωσιακό βαθμό. Η λογική του «συμπαθητικού κακού», του villain που έχει αισθήματα και που ελέγχεται αν πρέπει να τον αντιπαθήσουμε ή αν πρέπει να σταθούμε δίπλα του για να τον σώσουμε ήταν μια εντυπωσιακή πινελιά στην μυθολογία του Μπάτμαν, που ως λογική έγινε τελικά σήμα-κατατεθέν του.
Ήταν τόσο πρωτοποριακή ως λογική που όχι απλά βρήκε αντιγραφείς στους δημιουργούς κόμιξ αλλά ταυτόχρονα κατάφερε να διαμορφώσει έτσι το σύμπαν του Μπάτμαν που τα πιο δυνατά χαρτιά για την δημοτικότητά του ήταν οι αντίπαλοί του και όχι ο ίδιος.
Ειδικά τα επεισόδια με τον Clayface….
…αλλά και εκείνα για το Mr Freeze…
…ράγισαν τις παιδικές καρδιές μας. Μα τι λέω; Ραγίζουν ακόμα και σήμερα τις καρδιές μας.
Το «Batman: The Animated Series» ήταν ένα αριστούργημα. Τα επεισόδιά του θα τα βλέπουμε ξανά και ξανά και ξανά. Και όχι απλά δεν θα τα βλέπουμε με παιδική νοσταλγία αλλά αντίθετα με την πώρωση που ζει ακόμα μέσα μας αναφορικά με τον Μπάτμαν. Μια πώρωση που μπορεί πλέον να είναι ενήλικη αλλά είναι πάντα δυνατή.