Ο στρατός μοιάζει πάρα πολύ με το γάμο. Είναι δέσμευση. Και μάλιστα χωρίς καν τη συγκατάθεσή σου. Τουλάχιστον στο γάμο έχεις κι εσύ λόγο, μέχρι να περάσεις την κουλούρα.
Γιατί από εκεί και πέρα κουμάντο κάνει η πεθερά. Σύντομα θα κάνεις τα χατίρια της και θα λες κι ένα τραγούδι. Θα αναγκαστείς να το κάνεις. Όπως και στο στρατό, που θες-δεν θες, θα μάθεις έναν ολόκληρο νέο κόσμο που μέχρι τότε μπορεί και να τον αγνοούσες.
Και 100% θα πιάσεις τον εαυτό σου να βουτά σε δύσβατα κι απάτητα πολιτισμικά και μουσικά μονοπάτια. Με τραγούδια που, όταν θα πάρεις το χαρτί, θα κάνεις πάλι ότι δεν τα ξέρεις. Ό,τι κι αν λες, κι εσύ τα τραγούδησες «κουφαλίτσα»…
Πίκρανες τον φαντάρο – Τα Παιδιά από την Πάτρα
Συνήθως οι στίχοι είναι αυτοαναφορική υπόθεση. Κάποιος γράφει για ένα συγκεκριμένο συμβάν που τον έχει σημαδέψει. Εκτός κι αν… Εκτός κι αν θεωρηθεί πιο βολικό να αφήσει μια αχλή μυστηρίου γύρω από αυτό. Κάτι τέτοιο ισχύει και με το κομμάτι «Πίκρανες τον φαντάρο» των Παιδιών από την Πάτρα. Τα παιδιά (από την Πάτρα) δεν ξεκαθαρίζουν ποιος (βασικά ποια) και κυρίως πώς πίκρανε τον καημένο τον φαντάρο. Πράγμα που επιτρέπει σε κάθε φαντάρο να βάζει τον εαυτό του στη θέση του πρωταγωνιστή. Είτε επειδή τον κεράτωσε η γκόμενα είτε γιατί η μανούλα δεν τον παίρνει τηλέφωνο στη σκοπιά είτε διότι ο μπαμπάς δεν έβαλε λεφτά.
Κι επειδή τα Παιδιά από την Πάτρα ήταν γάτες με πέταλα, δεν δίνουν μόνο σε όλους τους στρατιώτες το δικαίωμα στην… κλάψα, αλλά και σε όλα τα σώματα. Πώς; Μα με τον εμπνευσμένο στίχο «Όχι δεν έπρεπε να τον πικράνεις τον φαντάρο, τον φαντάρο, γιατί είναι μόνος του μέσα στο πέλαγο και ψάχνει φάρο», που συνδυάζει το τζιτζίκι του στρατού ξηράς με τον τίμιο Έλληνα ναύτη. Και μην βιαστείς να πεις πως μένουν στην απ’ έξω οι μοδίστρες της αεροπορίας. «Για κάτσε σκέψου πριν στον πάρει η πατρίδα, η πατρίδα. Πόσα σου έδωσε κι εσύ τον κέρασες μια καταιγίδα», λέει ο ποιητής. Και ως γνωστόν, οι καταιγίδες εμποδίζουν την πτητική ικανότητα των αεροπλάνων. Όλα μέσα.
Απολύομαι – Ζιγκ Ζαγκ
Αν θέλουμε να αποδώσουμε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα των Ζιγκ Ζαγκ τω Ζιγκ Ζαγκ (τεράστιο συγγνώμη από κάθε φιλόλογο που πέρασε από τη ζωή μου), οι άνθρωποι έγραψαν του «We are the champions» του ελληνικού στρατού. Οι Queen έγραψαν τον ύμνο που συνοδεύει κάθε κατάκτηση κούπας. Από το Μουντιάλ και το Champions League μέχρι το κύπελλο ερασιτεχνών αλιέων Παγασητικού κόλπου. Ε, το ίδιο συμβαίνει με το «Απολύομαι». Δεν πα να μεγάλωσες με Μότσαρτ, Iron Maiden, DJ Sasha ή I’ m a Barbie Girl από κούνια, όταν θα αρχίσεις τα «απολελέ και τρελελέ» (που και καλά ποτέ δεν θα έλεγες εσύ, τάχα μου), στους Ζιγκ Ζαγκ θα καταλήξεις.
Μισομεθυσμένος, με τη στολή παραλλαγής σκισμένη από τις «σειρούλες» σου και δίχως τύψεις ή ενοχές, θα ξεχάσεις το μουσικό παρελθόν και την περί πολλού κουλτούρα σου. Όχι μόνο θα το τραγουδήσεις, θα χορέψεις κιόλας. Ξεφτίλα του πενταγράμμου.
Τηλεκάρτα – Αντώνης και Γιάννης Βαρδής
Αν και βασικά πρόκειται για ένα κομμάτι που αφορά τη δυσκολία στην επικοινωνία πατέρα και γιου, ενώ ο δεύτερος είναι ντυμένος στα χακί, στο μυαλό του μέσου φαντάρου οι στίχοι μιλούν για την Σούλα. Ή την Τζένη, Γωγώ, Ιωάννα και όπως αλλιώς μπορεί να λέγεται η λεγάμενη. Αυτά είναι δευτερευούσης σημασίας και ελάχιστη σχέση έχουν με τις προθέσεις των καλλιτεχνών. Συμβαίνουν τέτοιες παρεξηγήσεις. Εδώ ολάκεροι Scorpions νόμιζαν πως με το Wind Of Change έγραψαν επιτέλους ένα πολιτικό τραγούδι, αλλά τελικά υπό τους ήχους του φασώνονταν και μπαλαμουτιάζονταν όλα τα εφηβικά ζευγαράκια. Περεστρόικα κι αηδίες.
Τέλος πάντων. Το πραγματικό πρόβλημα με το συγκεκριμένο κομμάτι είναι πως πλέον μοιάζει με μοντέλο αυτοκινήτου που έχει αποσυρθεί. Ποιος χρησιμοποιεί τηλεκάρτα πια την εποχή των κινητών; Ωστόσο, επειδή το κλασικό είναι πάντα στη μόδα, με μια μικρή μετατροπή στους στίχους, συνεχίζει να φοριέται πολύ στο στόμα κάθε τύπου που κάνει τη θητεία του. Αντί για «πριν τελειώσουμε, τελειώνει η τηλεκάρτα», λες «τελειώνει η μπαταρία» και συνεχίζεις να σκέφτεσαι την Τούλα. Σούλα, είπαμε.
Τυχερούλα – Μιχάλης Ρακιντζής
Και από την Τούλα και την Σούλα, φτάνουμε στην Τυχερούλα. Η οποία δεν είναι ατυχής έμπνευση για γυναικείο όνομα, αλλά ένας ΥΜΝΟΣ του Μιχάλη Ρακιντζή για τον μέσο Έλληνα κληρωτό στρατιώτη που υπηρετεί τη θητεία του πιλοτάροντας ελικόπτερο. Όπως τόσοι άλλοι. Μια απλή καθημερινή δραστηριότητα. Σκοπιά, καθαριότητες, αναφορά τάγματος, οπλασκήσεις, καψωνάκια και πέταγμα ελικοπτέρου. Πάνω-κάτω, όλοι κάπως έτσι την βγάλαμε τη θητεία μας.
Κι αν αυτό δεν ισχύει 100%, εκείνο που δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί είναι πως τη δική του Τυχερούλα «την σκέφτεται, πόσο την σκέφτεται, σ’ ένα στρατόπεδο στου κόσμου την άκρη». Το οποίο και αναίσχυντα τραγούδησε ακόμη και ο Μπάμπης, ο γιος της κυρά Λένης, της θείας του ΑΣΔΕΝάρχη που τελικά μεσολάβησε και υπηρετεί το καμάρι της μεσοτοιχία με το πατρικό του σπιτάκι.
Το εμβατήριο που του ‘μαθαν να λέει – Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Αν έχεις μεγαλώσει στο περιβάλλον της ΚΝΕ, έχεις πολλές πιθανότητες να μεταπηδήσεις αργότερα σε άλλο πολιτικό χώρο και να κάνεις καριέρα ως δημοσιογράφος. Αλλά αυτό είναι μια άλλη υπόθεση, παντελώς άσχετη με το θέμα μας. Σίγουρα, όμως, θα έρθεις σε επαφή με το κομμάτι «Ο Στρατιώτης» ή, όπως το ξέρουν οι περισσότεροι, «το εμβατήριο που του ‘μαθαν να λέει».
Ακόμη κι αν στις φλέβες σου πάντως κυλάει αγνό, γαλάζιο αίμα της ΔΑΠ ΝΔΦΚ, όταν θα λάβεις κι εσύ το χαρτί για να ντυθείς στα χακί, δεν υπάρχει περίπτωση να μην ταυτιστείς με τον ήρωα των στίχων της Κωστούλας Μητροπούλου. Εδώ που τα λέμε, και στο Πεντάγωνο να βγάλεις τη θητεία, θα επιμένεις πως «είναι μεγάλη η στολή και βάσανο η αρβύλα». Υποκριτή. Βύσμα.
Και για να μην το κλείσουμε κουλτουριάρικα, bonus track Λευτέρης Πανταζής. Που αποδεικνύει πως ποτέ δεν είναι αργά. Ούτε για να παρουσιαστείς στο στρατό, ούτε για να μάθεις τα τραγούδια του.