Μία εκδρομή Ελλήνων οπαδών στην Τουρκία σημαίνει συναγερμός σε πολιτικές αρχές, πρεσβείες, αστυνομία… Για την ακρίβεια δεν θεωρείται εκδρομή, αλλά σαν μια αποστολή υψηλής επικινδυνότητας. Ή απόβαση.
Το θέμα γράφεται με αφορμή τις αναμετρήσεις του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού απέναντι στη Φενέρμπαχτσε για το UEFA Europa Conference League.
Δεκάδες φορές έχουν ταξιδέψει ελληνικές ομάδες στην Τουρκία, επομένως δεν γίνεται να αναφερθούν όλες οι παρουσίες μεμονωμένων φιλάθλων στις εξέδρες.
Παρεμπιπτόντως, όταν είχε επέλθει μία σχετική ηρεμία ανάμεσα στις δύο χώρες έως ότου γίνουν τα Σεπτεμβριανά του 1955 στην Κωνσταντινούπολη, οι ομογενείς έδιναν το «παρών» σε ποδοσφαιρικούς αγώνες σε επίπεδο εθνικών ομάδων ή συλλόγων.
Ενδεικτικά, στις 28 Νοεμβρίου 1948, ανάμεσα στους 25 και πλέον χιλιάδες θεατές που παρακολούθησαν το φιλικό του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος στο νεότευκτο στάδιο της συνοικίας Μπεσίκτας (σ.σ. ήττα 2-1), πολλοί ήταν Έλληνες.
Αρκετοί δεν είχαν βρει εισιτήριο, επομένως συνυπήρχαν αρμονικά με τους Τούρκους στην ευρύτερη περιοχή και τους λόφους προς το Ταξίμ.
Σχεδόν τέσσερα χρόνια αργότερα, συγκεκριμένα στις 16 Μαΐου 1952, διεξήχθη αναμέτρηση για το Κύπελλο Φιλίας Ανατολικής Μεσογείου στο ίδιο στάδιο, το οποίο στο μεταξύ είχε πάρει το όνομα του Μιντχάτ (ή Μιτάτ) Πασά.
Πάνω από 500, για την ακρίβεια 533, ήταν οι επιβάτες του ατμόπλοιου «Αιγαίον» που ταξίδεψαν από τον Πειραιά στην Κωνσταντινούπολη. Αυτός ήταν ο κύριος όγκος των «γαλανόλευκων» φιλάθλων. Ανάμεσά τους αξιωματικοί του ελληνικού στρατού, παράγοντες του ποδοσφαίρου, του στίβου, της πυγμαχίας και των θαλάσσιων σπορ. Ακόμα και 130 καλλίγραμες Αρσακειάδες έδωσαν το «παρών».
Το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα επικράτησε 1-0 με γκολ του Ηλία Παπαγεωργίου, αλλά η χαρά της νίκης μετατράπηκε σε φόβο. Κατά την έξοδο των παικτών από το στάδιο, κάποιοι θερμόαιμοι Τούρκοι οπαδοί επιτέθηκαν στον Μιχάλη Δελαβίνια και πέταξαν πέτρες στο λεωφορείο της ομάδας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να τραυματιστούν, ευτυχώς ελαφρώς, οι Θανάσης Μπέμπης, Οδυσσέας Τσούτσος και ο προπονητής Αντώνης Μηγιάκης. Το επεισόδιο καταδίκασαν απερίφραστα η ομοσπονδία της γειτονικής χώρας και η συντριπτική πλειοψηφία των φιλαθλων.
Έπρεπε να περάσουν 35 ολόκληρα χρόνια για να διεξαχθεί αναμέτρηση της Εθνικής με αντίπαλο την Τουρκία, δεδομένου ότι στο Μεσογειακό Κύπελλο της περιόδου 1953-1958 οι δύο ομάδες δεν διασταύρωσαν τα ξίφη τους λόγω των Σεπτεμβριανών του 1955.
Το τεταμένο κλίμα μεταξύ των δύο χωρών ήταν ένας από τους λόγους που δεν πραγματοποιήθηκαν και οι αγώνες του Ολυμπιακού με την Μπεσίκτας για το Κύπελλο Πρωταθλητριών της σεζόν 1958-59.
Τα χρόνια κυλούσαν, τα ελληνοτουρκικά περνούσαν από διάφορα στάδια, ώσπου ήρθε η αγωνιστική περίοδος 1999-00 και το Κύπελλο Κυπελλούχων στο βόλεϊ Ανδρών για να γραφτεί μία αξέχαστη οπαδική σελίδα.
Η ΑΕΚ έφτασε μέχρι την 3η θέση και σε αυτήν την ξέφρενη πορεία είχε τη συμπαράσταση των ένθερμων υποστηρικτών της, 58 εκ των οποίων ταξίδεψαν στην Κωνσταντινούπολη για το παιχνίδι της 23ης Φεβρουαρίου 2000 κόντρα στη Γαλατάσαραϊ.
Οι οπαδοί επισκέφθηκαν τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, φώναξαν συνθήματα έξω από την Αγιά Σοφιά και μπήκαν χωρίς εισιτήρια στις εξέδρες του γηπέδου που διεξήχθη η αναμέτρηση.
Το παιχνίδι για την 7η αγωνιστική του 1ου ομίλου της φάσης των «16» έληξε με 3-1 σετ υπέρ της Γαλατάσαραϊ, όμως, ούτως ή άλλως η ΑΕΚ είχε προκριθεί στο Final-4 του κλειστού γυμναστήριου των Άνω Λιοσίων, αφού προερχόταν από 6×6.
Μάλιστα, οι δύο ομάδες συναντήθηκαν εκ νέου στον μικρό τελικό της διοργάνωσης και αυτή τη φορά η «Ένωση» νίκησε με 3-0 σετ.
Δύο χρόνια αργότερα, συγκεκριμένα στις 31 Οκτωβρίου 2002, ο ποδοσφαιρικός Παναθηναϊκός αντιμετώπισε τη Φενέρμπαχτσε στο «Σουκρού Σαρατζόγλου» για τον 2ο γύρο του Κυπέλλου UEFA.
Το ταξίδι των Ελλήνων εκδρομέων ήταν νόμιμο, υπό την έννοια ότι άναψε το «πράσινο φως» για την παρουσία τους στις εξέδρες του γηπέδου της Κωνσταντινούπολης
Ακολουθούν περιληπτικά μερικά απ’ όσα έγιναν: Πορεία στην πλατεία Ταξίμ, ανταλλαγές φωτοβολίδων μεταξύ οπαδών, ανοιγμένα κεφάλια υποστηρικτών του Παναθηναϊκού (σ.σ. τους «φιλοξένησε» θύρα κάτω και αριστερά από έναν εκ των πυρήνων των οργανωμένων της Φενέρμπαχτσε, με αποτέλεσμα τα αντικείμενα να πέφτουν πιο εύκολα πάνω τους), τεράστιο πανό με περιεχόμενο των Μωάμεθ τον Πορθητή και την Άλωση του 1453, σπασμένες τουαλέτες…
Από το μένος των εξαγριωμένων υποστηρικτών του «τριφυλλιού» δεν γλίτωσαν οι επίσημοι και πολιτικοί φορείς, ανάμεσά τους ο Γιώργος Παπανδρέου, τότε υπουργός Εξωτερικών, οι οποίοι έκαναν το λάθος να βρεθούν μπροστά στη θύρα τους για να στείλουν μήνυμα ειρήνης και ενότητας.
Ακολούθησε ρίψη καθισμάτων και αντικειμένων. Η ελληνοτουρκική φιλία δεν επρόκειτο να προβληθεί μέσω αυτού του αγώνα. Ούτε το σενάριο της συνδιοργάνωσης του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος 2008.
Στην ιστορία γράφτηκε και η… απόβαση των οπαδών του ΠΑΟΚ στην κοντινή Κωνσταντινούπολη για τη ρεβάνς της 26ης Αυγούστου 2010, στο πλαίσιο των πλέι οφ του UEFA Europa League.
Η πρόκριση στους ομίλους επιτεύχθηκε με εκείνο το περίφημο γκολ του Ζλάταν Μουσλίμοβιτς, ο πανηγυρισμός του οποίου μπήκε σε περίοπτη θέση αναφορικά με τις ελληνοτουρκικές μονομαχίες.
Οι περίπου 2.500 υποστηρικτές του «δικεφάλου» πανηγύρισαν έξαλλα το γκολ στο 102’ της παράτασης, ενώ πολλοί εξ αυτών… έπαιξαν μπάλα στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης.
«Τρομοκρατία των οπαδών του ΠΑΟΚ στο Καντίκιοϊ. Επιτέθηκαν σε όποιον βρήκαν μπροστά τους με πέτρες και γκλοπ», ανέφερε το τουρκικό κανάλι ATV.
Η μεγαλύτερη μετακίνηση έγινε τον Μάιο του 2012, αφού τόσο ο Παναθηναϊκός όσο και ο Ολυμπιακός είχαν προκριθεί στο Final-4 της Κωνσταντινούπολης.
Οι «πράσινοι» ήταν πολύ περισσότεροι, όπως και στο Βερολίνο πριν από τρία χρόνια, όμως, τα επεισόδια μεταξύ των «αιωνίων» ήταν περιορισμένης έκτασης.
Αντίθετα, η κατάσταση ξέφυγε και χρειάστηκε η άμεση αστυνομική παρέμβαση, προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα, διότι οπαδοί του Παναθηναϊκού και της Γαλατάσαραϊ είχαν αρχίσει να συμπλέκονται σώμα με σώμα.
Στις 12 Μαΐου, είχε οριστεί το ντέρμπι τίτλου της «τσιμ μπομ» με τη Φενέρμπαχτσε στο ποδόσφαιρο, οπότε καταλαβαίνει κανείς το εκρηκτικό κοκτέιλ εκείνης της ημέρας στην Κωνσταντινούπολη, από τη στιγμή που υπήρχαν μπόλικοι θερμόαιμοι των «αιωνίων» και των δύο χωρών.
Έναν χρόνο αργότερα, κι αφού ο Ολυμπιακός είχε κατακτήσει με ανεπανάληπτο τρόπο τη EuroLeague στον περίφημο τελικό απέναντι στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας, καμιά 100αριά υποστηρικτές του επανήλθαν στην Κωνσταντινούπολη για τα δύο παιχνίδια των πλέι οφ του «Αμπντί Ιπεκτσί» απέναντι στην Εφές.
Περισσότεροι και πιο εκδηλωτικοί ήταν οι οπαδοί των «ερυθρολεύκων» έναν χρόνο αργότερα (4/4/2014) στο ίδιο γήπεδο κόντρα στον ίδιο αντίπαλο, αυτή τη φορά για τη 13η αγωνιστική του Top-16.
Τον Μάιο του 2017, οι φίλοι του Ολυμπιακού βρέθηκαν για πολλοστή φορά στην Κωνσταντινούπολη, προκειμένου να ενισχύσουν τις προσπάθειες της ομάδας του Γιάννη Σφαιρόπουλου στο Final-4 της EuroLeague.
Η… συνηθισμένη νίκη επί της ΤΣΣΚΑ Μόσχας ήρθε στον ημιτελικό, αλλά στον τελικό του «Σινάν Ερντέμ» η οικοδέσποινα Φενέρμπαχτσε αποδείχθηκε ανυπέρβλητο εμπόδιο.
Λίγοι αλλά φωνακλάδες ήταν οι υποστηρικτές του ΠΑΟΚ που παρακολούθησαν τον δεύτερο αγώνα με την Μπουγιουκσεχίρ Μπελεντίγεσπορ (BBSK) στις 31 Οκτωβρίου 2018 στο πλαίσιο του 2ου προκριματικού γύρου του Champions League στο βόλεϊ Ανδρών.
Μάλιστα, αποζημιώθηκαν και με το παραπάνω στο Haldun Alagaş Spor Kompleksi, καθώς η αγαπημένη τους ομάδα προκρίθηκε στον επόμενο γύρο της διοργάνωσης, επικρατώντας στο «χρυσό» σετ.