Από τον Αύγουστο του 2021 και για τα δύο επόμενα χρόνια ο Στέφανος Τσιτσιπάς ήταν – με εξαίρεση μόνο έξι εβδομάδες – στο top 5 της παγκόσμιας κατάταξης στο τένις. Στα 20 χρόνια του (2019) είχε γίνει ο νεαρότερος παίκτης στην ιστορία που είχε νικήσει όλα τα μέλη του Big-3 (Τζόκοβιτς, Φέντερερ, Ναδάλ), ενώ την ίδια χρονιά κατέκτησε τον τίτλο των ATP Finals, νωρίτερα από κάθε άλλο τενίστα από το 2002 και έπειτα.
Δεν υπήρχε καμία αμφιβολία τότε ότι ο πρώτος Έλληνας τενίστας που έπαιξε σε τόσο υψηλό επίπεδο ήταν χαρισματικός. Το άκρως επιθετικό στιλ του, με την τάση ανόδου στο φιλέ σε κάθε ευκαιρία και το backhand με το ένα χέρι παρέπεμπαν μάλιστα ευθέως στα στοιχεία που ανέδειξαν σε θρύλο τον Ρότζερ Φέντερερ.
Το τένις όμως, στο top επίπεδο, είναι το πιο αδυσώπητο άθλημα που υπάρχει. Η προβολή είναι τεράστια και η ατομική του φύση θέτει διαρκώς τον πρωταγωνιστή στο επίκεντρο των «ευθυνών». Δεν υπάρχει περιθώριο για λίγες κακές – ή λουφαδόρικες – προπονήσεις, κανείς δεν μπορεί να καθαρίσει για σένα σε μια κακή βραδιά, όπως συμβαίνει π.χ. στα ομαδικά σπορ.
Είναι το άθλημα που δοκιμάζει διαρκώς τα όρια της αντοχής σου. Δεν μπορείς να μείνεις πίσω ούτε σωματικά, αλλά ούτε τεχνικά. Έδρα σου είναι τα διάφορα ξενοδοχεία ανά τον κόσμο και δεν υπάρχει χρόνος να σκεφτείς κάτι άλλο πέραν του τένις. Ακόμα και στο 99% να είναι ο βαθμός αφοσίωσης και επιμονής δεν είναι αρκετό. Χρειάζεται να σφυρηλατήσεις ατσάλινο χαρακτήρα για να υιοθετήσεις μια ζωή που βάσει λάμψης δεν μοιάζει, αλλά έχει πολλά κοινά στοιχεία με αυτή του ασκητή.
Ο Τζόκοβιτς παρουσίασε έλλειμα αφοσίωσης για περίπου μια διετία και έγινε ένας αγνώριστος παίκτης, χάνοντας από «ανώνυμους» τενίστες και πέφτοντας στο Νο. 22 της παγκόσμιας κατάταξης. Όταν το τένις έγινε ξανά απόλυτη προτεραιότητα στη ζωή του, παρουσιάστηκε ακόμα καλύτερος απ’ ότι ήταν πριν. Βελτίωσε θεαματικά το σερβίς του μετά τα 32 του για να αυξήσει τις πιθανότητες να είναι αυτός ο πρώτος μεταξύ των τριών καλύτερων της ιστορίας. Διαπίστωσε ότι για να πετύχει το στόχο του ήταν απαραίτητη η περαιτέρω εξέλιξη. Δεν αρκεί λοιπόν καν να κάνεις τα ίδια πράγματα που έκανες, ακόμα και αν αυτά είναι απολύτως επίπονα. Πρέπει να βελτιώνεσαι διαρκώς, καθώς από πίσω έρχονται καραβιές τενιστών που θέλουν να σε αποκαθηλώσουν.
Αυτό ακριβώς είναι και το ζητούμενο με τον Στέφανο Τσιτσιπά. Ο νέος προπονητής του, Γκόραν Ιβανίσεβιτς, μίλησε στη σερβική τηλεόραση και ήταν άκρως επικριτικός για τον Έλληνα πρωταθλητή. Είναι εντυπωσιακό το πόσο σκληρή γλώσσα χρησιμοποίησε, αλλά είναι μάλλον και ευνόητο για ποιο λόγο επέλεξε να το κάνει τόσο άκομψα.
«Θέλει, αλλά δεν κάνει τίποτα. Όλο “θέλω”, “θέλω“, αλλά δεν βλέπω αυτή την πρόοδο. Σοκαρίστηκα, δεν έχω ξαναδεί πιο απροετοίμαστο παίκτη στη ζωή μου. Με αυτό το γόνατο, είμαι τρεις φορές πιο fit απ’ αυτόν. Είναι πολύ άσχημο αυτό», είπε μεταξύ άλλων ο Κροάτης.
Το ανεκπαίδευτο μάτι δεν είναι εύκολο να διακρίνει αν ο Ιβανίσεβιτς έχει δίκιο. Οι καλά μυημένοι στο σπορ όμως, όπως προπονητές που έχουν επαγγελματική σχέση με αυτό, αντιλαμβάνονται εδώ και καιρό ότι ο Στέφανος είναι ελλιπώς προπονημένος. Το βασικό πρόβλημα εντοπίζεται στην ανεπαρκή εκγύμναση των ποδιών, τα οποία επηρεάζουν όλες τις πτυχές του παιχνιδιού, από το σερβίς έως την αργή αντίδραση στα drop shots.
Το γιατί ο Στέφανος έχει πάψει να ακολουθεί τις εξελίξεις στον τρόπο που οφείλει να γυμναστεί ένας αθλητής που θέλει να είναι στο top-10 μπορεί να οφείλεται σε διάφορους μικροπαράγοντες. Ο X factor όμως δεν είναι μπορεί να είναι άλλος από την τρεμάμενη φλόγα. Την έλλειψη εκείνου του επιπέδου θέλησης που απαιτείται για να υπομένει κανείς όλες τις θυσίες και να νικάει όλους τους πειρασμούς.
Όταν ανέλαβε τον Στέφανο ο Ιβανίσεβιτς τόνισε ότι πιστεύει πολύ στις δυνατότητές του και ότι δεν βλέπει κάποιον καλύτερο από αυτόν, με εξαίρεση βέβαια τους Αλκαράθ, Σίνερ και Τζόκοβιτς. Θεωρεί ότι ο Τσιτσιπάς ανήκει ασυζητητί στο top-10 της παγκόσμιας κατάταξης, δεν ήταν όμως η πρώτη φορά που μίλησε για τα ζητήματα «φυσικής κατάστασης που πρέπει να λύσει».
Ήταν η πρώτη φορά που το έκανε τόσο άγαρμπα. Και ίσως να είναι και η τελευταία, αν ο Έλληνας τενίστας δεν το εκλάβει ως τσίτωμα εγωισμού και αφύπνιση του φιλότιμου, αποφασίζοντας να τον απομακρύνει. Προφανώς ο πρώην προπονητής του Τζόκοβιτς διέγνωσε ότι η δουλειά που καταβάλλει στο γυμναστήριο ο παίκτης του είναι ανακόλουθη με τις φιλοδοξίες που εκφράζει προφορικά. Και – αν και τόσο νωρίς – αποφάσισε να παίξει ένα από τα τελευταία χαρτιά του.
Το δημόσιο «άδειασμα» μοιάζει κάτι σαν all in στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ο Τσιτσιπάς έμαθε με εξαιρετικά άβολο τρόπο ότι αν θέλει να συνεχίσει με τον Κροάτη θα πρέπει να μην «κλέβει» στην προπόνηση και πρακτικά παρουσιάζονται μπροστά του μόνο (δύο) επιλογές. Ή αλλάζει mindset (σε περίπτωση φυσικά που το πρόβλημα με τη μέση δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρό) ή αλλάζει ξανά προπονητή…