Ο Φραντσέσκο Τότι μετά από 25 συναπτά έτη στη Ρόμα αποχαιρέτησε το επαγγελματικό ποδόσφαιρο μέσα στο γήπεδο που δοξάστηκε και αγαπήθηκε. Ίσως όσο κανένας άλλος ποδοσφαιριστής που πέρασε από αυτήν την πόλη. Η ατμόσφαιρα στον τελευταίο αγώνα της ζωής του στο Ολίμπικο ήταν κάτι παραπάνω από ονειρεμένη για τον Τότι. Ήταν σας μια ολόκληρη πόλη να έλεγε το τελευταίο αντίο σε έναν ήρωά της. Γιατί κάτι τέτοιο ήταν ο Τότι για την Ρόμα. Ένας ποδοσφαιριστής που ποτέ δεν άλλαξε σύλλογο από τη στιγμή που ξεκίνησε να παίζει στα τσικό της Ρόμα. Ούτε όταν ήχησαν οι σειρήνες των μεγάλων κλαμπ του εξωτερικού. Τότε που ακόμα ήταν στο άνθος της ποδοσφαιρικής του καριέρας. Τότε που θα μπορούσε να διεκδικήσει παρά πάνω από το ένα πρωτάθλημα που κέρδισε με τη Ρόμα. Τότε που θα μπορούσε να διεκδικήσει Τσάμπιονς Λιγκ. Οι οπαδοί ποτέ δεν το ξέχασαν αυτό. Γι’ αυτό και έφυγε όπως του αρμόζει.
Ο Τότι έγραψε όλες τις συμμετοχές της ερασιτεχνικής και επαγγελματικής του καριέρας με έναν σύλλογο. Πανηγύρισε όλα τα γκολ του, εκτός εθνικών, με έναν μόνο σύλλογο. Δε θα μπορούσε στο τελευταίο του ματς να γίνει κάτι λιγότερο από αυτό που συνέβη. Ή μήπως θα μπορούσε; Μήπως αν ήταν σε κάποια άλλη χώρα; Σε μια γειτονική χώρα που όμως μόνο τα θαλάσσια σύνορα έχει κοινά με το ιταλικό ποδόσφαιρο. Ίσως και τα σκάνδαλα των στημένων. Καμία σχέση όμως δεν έχει με τους αποχαιρετισμούς των ποδοσφαιρικών της ηρώων. Ο Ατματζίδης είχε πει κάποτε ότι ήρωες δεν είναι οι ποδοσφαιριστές αλλά αυτοί του 1821. Έκανε λάθος όμως γιατί η λέξη ήρωας έχει αρκετές έννοιες. Δεν είναι μόνο αυτός που προβαίνει σε γενναία πράξη, συχνά μέχρι σημείου αυτοθυσίας. Είναι και το πρότυπο που κάποιος θαυμάζει και μιμείται. Είναι και ο πρωταγωνιστής μιας σειράς γεγονότων. Σε αυτούς τους ορισμούς υπήρχαν ήρωες στο ελληνικό ποδόσφαιρο.
Τιμήθηκαν στους τελευταίους τους αγώνες όπως έπρεπε; Θυμάται κανείς φιέστα σε αρχηγό ελληνικού συλλόγου που τον υπηρέτησε πάνω από μία δεκαετία. Ή πάνω από δύο. Δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε να γίνονται φιέστες και αγώνες αφιερωμένοι στους παίκτες που χαρακτηρίζονται σημαία ακόμα και χρόνια μετά την αποχώρηση τους. Πόσο μάλλον να γίνονται στον τελευταίο τους αγώνα ως ενεργοί ακόμα ποδοσφαιριστές. Όπως ο Τότι. Το να ψάξεις να βρεις γιατί δεν γίνεται αυτό είναι δύσκολο, αλλά πιο πολύ είναι περίπλοκο. Θα ακουστούν πολλά. «Δεν έμεινε όλα του τα χρόνια στον ίδιο σύλλογο», «δεν ξεκίνησε από εμάς», «μικρός ήταν οπαδός του Χ συλλόγου», «σαν παράγοντας-προπονητής μάς πρόδωσε», «σιγά την σημαία, καθόταν πάνω στο συμβόλαιό του χρόνια». «είχε κλίκες και έκλεινε το δρόμο στους μικρούς για να παίζει αυτός». Γενικά οι δικαιολογίες περισσεύουν. Το αποτέλεσμα όμως παραμένει το ίδιο με όσες δικαιολογίες και αν το αμπαλάρουμε.
Θα είχε την ίδια τύχη και ο Τότι αν τελείωνε την καριέρα του στην Ελλάδα μετά από 25 χρόνια παίκτης ελληνικού συλλόγου;
Πώς θα ήταν ο τελευταίος του αγώνας; Πώς θα ήταν αν τύχαινε να ήταν και ντέρμπι; Πόσο θα τον σέβονταν οι οπαδοί των δύο ομάδων; Θα γέμιζε το γήπεδο για το τελευταίο του ματς;
