Όταν ο Νικ Καλάθης πρωτόρθε στον Παναθηναϊκό το 2009, ήταν ένα άγουρο, 20χρονο «Αμερικανάκι». Είχε δώσει βέβαια εξαιρετικά δείγματα γραφής στο Κολέγιο, με τους Φλόριντα Γκέιτορς, ήξερε όμως ότι δεν ήταν ακόμα έτοιμος για το NBA.
Έχοντας επιλεχθεί στο Νο. 45 του Draft από τους Μινεσότα Τίμπεργουλφς, αποφάσισε να μεταθέσει την άφιξη του στο επαγγελματικό πρωτάθλημα των ΗΠΑ για να θητεύσει πλάι στους καλύτερους της Ευρώπης. Αυτούς δηλαδή που είχαν τα ηνία της κορυφαίας ομάδας στη «μαμά – πατρίδα».
Ο Καλάθης, όπως και όλος ο μπασκετικός ντουνιάς, γνώριζε ότι για έναν εκκολαπτόμενο σταρ στη θέση «1» δεν υπήρχε καλύτερο «σχολείο» απ’ αυτό που είχε προφέσορα τον «Zeljko Οbradovic» και μέντορα τον «Dimitris Diamantidis».
Στην πρώτη σεζόν του στους πράσινους ο Νικ ήταν συμπληρωματικός, με μ.ο. 5,4 π., 2 ασ. και 2,2 ριμπ. σε 15 λεπτά συμμετοχής. Θα έμενε τέτοιος έως και τη σειρά των play-off με την Μπαρτσελόνα τη σεζόν 2010-11.
Ο Ομπράντοβιτς τον είχε προετοιμάσει για να εξελιχθεί στον παίκτη – «κλειδί» της σειράς, τίτλο που του απένειμε και ο Τσάβι Πασκουάλ μετά το τέλος της. Ο Καλάθης πέρασε χειροπέδες στον Χουάν Κάρλος Ναβάρο στα δύο (νικηφόρα) παιχνίδια του ΟΑΚΑ, σκοράροντας μάλιστα περισσότερο από εκείνον. Στο τέταρτο και τελευταίο ματς ήταν ο πρώτος σκόρερ του ΠΑΟ με 12 π. (3 ασ., 3 κλ.), κρατώντας τον σταρ των Καταλανών στους 7.
Ήταν η βραδιά που το «παιδί» έγινε άνδρας.
Στον ημιτελικό του Final Four με τη Σιένα ο Νικ οργίασε με 17 πόντους (6/7 διπ., 5/7 βολές) και έξι ριμπάουντ, ενώ στον τελικό με την Μακάμπι ανέλαβε ρόλο δημιουργού (6 ασίστ) και «εξολοθρευτή» του σταρ των Ισραηλινών Τζέρεμι Πάργκο (που σε 39 λεπτά συμμετοχής είχε 4/9 εντός πεδίας).
Ομοίως σημαντική ήταν η συμβολή του και στην κατάκτηση του ελληνικού πρωταθλήματος εκείνη τη χρονιά. Με τον Διαμαντίδη να τραυματίζεται στον τέταρτο τελικό, ο Καλάθης παίρνει την μπαγκέτα και κόντρα σε μια περιφερειακή γραμμή που απαρτίζεται από Σπανούλη, Παπαλουκά, Τεόντοσιτς, ολοκληρώνει την αναμέτρηση με 16 πόντους και 11 ασίστ!
Στη συνέντευξη Τύπου, μετά το τέλος του ματς, ο Ομπράντοβιτς συνέκρινε τον Καλάθη με τον Διαμαντίδη: «Είναι τεράστια τιμή για μένα. Ο προπονητής και όλο το τιμ με πίστεψε από την αρχή και μου έδωσε ρόλο όταν έπρεπε. Ο Διαμαντίδης με βοήθησε πολύ όλη τη χρονιά», σχολίασε για την εν λόγω σύγκριση ο νέος σταρ της ομάδας.
Ήταν η βραδιά που ο άνδρας έγινε ηγέτης.
Ως τέτοιον τον απέκτησε η Λοκομοτίβ Κούμαν το καλοκαίρι του 2012 και όπως αποδείχτηκε, έκανε διάνα. Ο Νικ την οδήγησε στην κατάκτηση του Eurocup και αναδείχτηκε MVP της διοργάνωσης, έχοντας κατά μ.ο 14.7 π., 6.5 ασ. και 6.5 ριμπ., στη regular season.
Στον τελικό μέτρησε 10 πόντους, 7 ριμπάουντ και 7 ασίστ, αφήνοντας δεύτερη την Μπιλμπάο των Νίκου Ζήση, Κώστα Βασιλειάδη και Φώτη Κατσικάρη (75-64).
Ο Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς σπάνια υπογράφει για δεύτερη φορά στην καριέρα του τον ίδιο παίκτη. Όταν ο Νικ επέστρεφε στον Παναθηναϊκό, εκείνος είχε αποφασίσει ότι η νέα «ατομική» πρόκληση του θα ήταν ο Κώστας Σλούκας.
Ασφαλώς πήρε έναν έτοιμο παίκτη από την κορυφαία ευρωπαϊκή ομάδα της τελευταίας πενταετίας, ο Σλούκας της Φενερμπαχτσέ όμως έχει διακριτές διαφορές από τον Σλούκα του Ολυμπιακού. Η βασική απηχεί σε αυτό που ονομάζουμε προσωπικότητα.
Όταν σε επιλέγει ο Ζέλικο για να σου δώσει ηγετικό ρόλο σε μια πανάκριβη ομάδα γεμάτη από σταρ, η αυτοπεποίθηση σου έχει αυτόματα αλλάξει level.
Με σκληρή δουλειά και υπό την καθοδήγηση του κορυφαίου Ευρωπαίου τεχνικού, ο Θεσσαλονικιώτης γκαρντ εξελίχθηκε σε αυτό που απολαμβάνουμε σήμερα με τη φανέλα της Εθνικής: ο παίκτης που θα βγει μπροστά, παίρνοντας την ομάδα στις πλάτες του. Είναι πασιφανές ότι στο ψυχολογικό κομμάτι η θητεία στη Φενέρ είχε ευεργετικά αποτελέσματα.
Το σχήμα μοιάζει ανορθόδοξο. Η Εθνική παίζει στη μεγαλύτερη διάρκεια του αγώνα με δύο «άσους» στο παρκέ. Ε και; Ο ένας είναι μετρ στο να διεμβολίζει την αντίπαλη άμυνα και να περνάει μπάλες από κλειδαρότρυπα, ο άλλος έχει το τρίποντο ψωμοτύρι και «σκοτώνει» στο σουτ μετά από pick ‘n roll.
Μαζί πέτυχαν τους 50 από τους 95 πόντους απέναντι στους Πολωνούς με απίθανα ποσοστά (9/18 δίποντα, 9/13 τρίποντα), ενώ ο Καλάθης μοίρασε και 10 ασίστ. Με τη Λιθουανία είχαν αθροιστικά 35 πόντους και 10 ασίστ, με χάι-λάιτ τα 5/7 τρίποντα και τα 5 ριμπάουντ του Σλούκα.
Δύο περιφερειακοί με τέτοια ηγετική ικανότητα, ταυτόχρονα στο παρκέ, είναι… too much για οποιονδήποτε αντίπαλο. Διότι οι γκαρντ είναι αυτοί που, στο τέλος της μέρας, αποφασίζουν την τύχη του αγώνα, έχοντας διαρκώς την μπάλα στα χέρια τους. Όταν χρειάστηκε το ζεύγος άσων της Ελλάδας αποδείχτηκε ένα από τα πιο γερά «φύλλα» του Ευρωμπάσκετ. Αν συνθέσουν και σήμερα αυτό το εκρηκτικό μείγμα, ο Αλεξέι Σβέντ και η παρέα του θα πρέπει, με τη σειρά τους, να κάνουν στην μπάντα…
Ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς, που παρακολουθεί live το Ευρωμπάσκετ, εύλογα είναι θερμός υποστηρικτής της Εθνικής Σερβίας. Δεν μπορεί όμως και να μην καμαρώνει μέσα του για το δίδυμο ηγετών της ομάδας που εκπροσωπεί τη δεύτερη – όπως ονομάζει – πατρίδα του. Από την άλλη, δεν παίρνουμε όρκο ότι δεν έχει φοβηθεί ήδη το μάτι του ενόψει του πιθανού ημιτελικού της Παρασκευής…