Όταν πριν ελάχιστα χρόνια η ΑΕΚ αποχαιρετούσε την Σούπερ Λιγκ, άφηνε σε Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό και ΠΑΟΚ την τιμή του να είναι οι μοναδικές ελληνικές ομάδες που δεν έχουν υποβιβαστεί ποτέ. Με βάση την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί εδώ και κάμποσο καιρό στους πράσινους, είναι πολύ πιθανό αυτό το πολύ κλειστό κλαμπ να είναι ακόμη πιο ολιγομελές από την επόμενη χρονιά. Το άλλοτε κραταιό τριφύλλι βρίσκεται πλέον φάτσα με μία μοίρα που μοιάζει αδύνατο να αποφευχθεί. Ένας υποβιβασμός φαντάζει (και σίγουρα είναι) μια πρωτοφανής και πικρή εξέλιξη, δίχως άλλο..
Η αγωνιστική «ξεφτίλα»
Όταν ο Γιάννης Αλαφούζος επέλεξε να αποστασιοποιηθεί από τον Παναθηναϊκό και να τον αφήσει στην τύχη του, λίγοι μπορούσαν να φανταστούν ότι η ομάδα θα βρισκόταν τόσο κοντά στη διάλυση μερικούς μήνες μετά. Άλλωστε, μέχρι ενός σημείου, η κατάσταση έμοιαζε οικονομικά δύσκολη μεν, αλλά όχι οριακή. Προϊόντος του χρόνου αποδείχθηκε ότι το άνοιγμα των τελευταίων -πέρα από κάθε σχέδιο ή έστω κοινή λογική- κινήσεων, μετέτρεψε ένα σύλλογο που τραβούσε (χοντρά) ζόρια, σε ένα… πτώμα.
Όταν η εικόνα άρχισε να φαίνεται πιο ολοκληρωμένη, ορισμένοι προεξόφλησαν τον αγωνιστικό υποβιβασμό. Κάνοντας παράλληλα λόγο για πρωτόγνωρη «ξεφτίλα» της ομάδας.
Ο Μαρίνος Ουζουνίδης και οι παίκτες, που τελικά έμειναν στο Κορωπί, τους χάλασαν τις προβλέψεις. Ίσως και τις επιθυμίες. Αγωνιστικά ο Παναθηναϊκός όχι μόνο δεν έπεσε, αλλά εάν υπήρχε η στοιχειώδης ηρεμία στην ομάδα, θα μπορούσε να διεκδικήσει ευρωπαϊκό εισιτήριο. Και μπορεί αυτό να μην είναι και κανένα φοβερό κατόρθωμα, συγκρινόμενο με τις επιτυχίες του παρελθόντος, αλλά με βάση τις επικρατούσες συνθήκες συνιστά άθλο. Με βαθμό δυσκολίας πιθανά μεγαλύτερο και από μερικές από τις ιστορικές ευρωπαϊκές βραδιές των πρασίνων.
Τα σενάρια υποβιβασμού
Παρά τις προφητείες για αγωνιστικό (αλά ΑΕΚ) υποβιβασμό, ο Παναθηναϊκός (ή ό,τι απέμεινε να τον θυμίζει) βαθμολογικά στάθηκε όρθιος. Εκείνο, όμως, που κέρδισε στο γήπεδο (παίζοντας σχεδόν ένα γύρο χωρίς φορ, αγωνιζόμενος με αλχημείες στην ενδεκάδα λόγω των υποχρεωτικών αποχωρήσεων κι έχοντας μερικές αδιανόητες πρωτιές, όπως για παράδειγμα το να είναι η ομάδα με τις περισσότερες αποβολές στην κατηγορία) το χάνει σε δικαστικές αίθουσες και διοικητικά συμβούλια της Λίγκας και της ΕΠΟ.
Σε κάποιο από αυτά τα γραφεία θα γραφτεί και η τελευταία πράξη του δράματος. Εκεί θα μπει η σφραγίδα της ληξιαρχικής πράξης θανάτου της σχέσης της ομάδας με την Σούπερ Λιγκ. Το αν θα γίνει λόγω διαδοχικών αφαιρέσεων βαθμών (στις 3 καίγεσαι) ή εξαιτίας μη αδειοδότησης είναι άγνωστο.
Μια ιστορία γεμάτη «ξεφτίλες»
Η ιστορία όλων των ομάδων είναι γεμάτη από «ξεφτίλες». Όλων ανεξαιρέτως. Ακόμη και των μεγαλύτερων συλλόγων του κόσμου. Επιμελώς κρυμμένες ανάμεσα τις δάφνες των επιτυχιών και πίσω από αστραφτερά τρόπαια, σε όλα τα κλαμπ υπάρχουν στιγμές, μέρες ή και περίοδοι για τις οποίες δεν δικαιούται ουδείς να αισθάνεται υπερήφανος.
Παράξενο πράγμα η περηφάνια. Σχεδόν αποκλειστικά αυτό το συναίσθημα συνδέεται με έπη, θριάμβους, νίκες, επιτυχίες. Οτιδήποτε προσδίδει στο ιστορικό αφήγημα του καθενός την αίσθηση ανωτερότητας που τον ξεχωρίζει από τους άλλους. Αντίθετα, η αποτυχία είναι πάντα συνυφασμένη με τον διασυρμό. Με την ξεφτίλα…
Τι εστί «ξεφτίλα»;
Έτσι, ξεφτίλα βαφτίζεται μια βαριά ήττα ή ένας αποκλεισμός από μια μικρότερη ομάδα στο Κύπελλο. Το να μην έχεις την επιρροή στα κέντρα λήψης αποφάσεων προκειμένου να αλλάξεις εκείνον τον κανονισμό που εφαρμόζεται σε βάρος της ομάδας σου. Ξεφτίλα θεωρείται το να είσαι αγωνιστικά και εξωαγωνιστικά έρμαιο των δυνατών. Το να τιμωρείσαι άδικα και να μην έχεις φωνή να αντιδράσεις. Ξεφτίλα θεωρείται το να φτάσεις στο σημείο να σου δεσμεύουν τραπεζικούς λογαριασμούς ή να σου αφαιρούν βαθμούς για μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ. Και -φυσικά- για τον κόσμο ξεφτίλα είναι το να μένεις μακριά από τους τίτλους, στη συνέχεια μακριά από την Ευρώπη και (στο καλύτερο δυνατό σενάριο για τον φετινό Παναθηναϊκό) με απαγόρευση μεταγραφών από την UEFA, ποινή αποκλεισμού από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, τιμωρία αφαίρεσης βαθμών, απαγόρευση ανανέωσης συμβολαίων. Όλα αυτά θεωρούνται ξεφτίλα. Και -μέχρι ενός σημείου- δικαιολογημένα.
Στην πραγματικότητα όμως τα παραπάνω είναι απλά δομικά υλικά που μαρτυρούν αποτυχίες και οδηγούν στην απαξίωση. Είναι λογικό ο κόσμος να εξαγριώνεται, να αναζητά ευθύνες και να ξεσπά σε οποιονδήποτε θεωρεί ότι φταίει. Η ξεφτίλα, πάντως, δεν βρίσκεται εκεί.
Τι εστί «ξεφτίλα»; (μέρος δεύτερο)
Σε έναν κανονικό κόσμο ξεφτίλα θα συνιστούσε το να κατακτήσεις τίτλο με πέτσινο πέναλτι ή γκολ δυο μέτρα οφσάιντ. Και τέτοια παραδείγματα υπάρχουν πολλά. Δεν εμπόδισαν όμως τους οπαδούς των ευνοημένων να πανηγυρίσουν ολονύκτια κούπες που κατακτήθηκαν με σκανδαλώδη αδικία επί ενός μικρότερου αντιπάλου. Ή να φουσκώσουν από περηφάνια από μια ξεφτιλισμένη νίκη σε ντέρμπι, έχοντας για συμπαίκτες τους διαιτητές. Και στον αστερισμό της ξεφτίλας παραμένεις όταν αυτή η… επιτυχία τυγχάνει αποθέωσης από γραφιάδες που κάνουν το άσπρο-μαύρο, όχι από οπαδική στραβωμάρα αλλά κατ’ εντολή και καθ’ υπόδειξη, βαφτίζοντας «άποψη» και «θέση» το non paper του… ευεργέτη της καριέρας τους.
Επίσης, ξεφτίλα είναι να σου χαρίζουν με ένα άρθρο κι ένα νόμο λεφτά. Και όταν σου σβήσουν τα χρέη και εσύ (ως ξεφτιλισμένη διοίκηση) δημιουργήσεις άλλα, να έρχεται μια άλλη κυβέρνηση με έναν άλλο νόμο να σε «φτιάξει» ξανά. Αυτό είναι ξεφτίλα. Το να αλλάζουν οι κανονισμοί μεσούσης της σεζόν για να μην υποβιβαστεί ο υποτακτικός μας (που ανέβηκε ακριβώς επειδή είναι τέτοιος) ή για να μην χάσουμε το πρωτάθλημα. Ξεφτίλα είναι να χειραγωγείς το σύστημα προς το συμφέρον σου. Να ελέγχεις τα πειθαρχικά όργανα και τους διαιτητές. Να αγοράζεις ψήφους και εκλογές και να προσπαθείς να δημιουργήσεις ένα περιβάλλον που θα είναι μονίμως ευνοϊκό για σένα και θα θέτει αξεπέραστα εμπόδια στους άλλους. Αν υποβιβαστεί ο Παναθηναϊκός επειδή βρέθηκε στα χέρια που βρέθηκε και δεν έχει τη δύναμη να κάνει κάτι από τα παραπάνω για να σωθεί, θα είναι ιστορικό κάζο αλλά όχι ξεφτίλα. Ξεφτίλα, αδερφέ, είναι να βουτάς για να κερδίσεις το πέναλτι… Κι είναι τόσο σάπια αυτή η μ@λ@κί@ που λέγεται ελληνικό ποδόσφαιρο που τον ξεφτιλισμένο τον έχουμε κάνει μάγκα, τον αποθεώνουμε και θέλουμε να του μοιάσουμε.