Με την κατάκτηση του Τσάμπιονς Λιγκ το 2004 αυτοανακυρήθηκε «Special One». Συμφωνήσαμε όλοι μαζί του όταν οδήγησε την Τσέλσι σε δύο σερί τίτλους στην Πρέμιερ Λιγκ και στην επιστροφή στον αγγλικό θρόνο ύστερα από μισό αιώνα. To 2010 προστέθηκε δίπλα στο «special one» η έννοια «legendary», όταν οδήγησε ύστερα από 45 χρόνια την Ιντερ στην κορυφή της Ευρώπης. Ακολούθως δεν φοβήθηκε να τα βάλει με την Μπαρτσελόνα του Πεπ Γκουαρδιόλα (έστω και αν οι πρακτικές του ήταν εντελώς ασύμβατες με ένα club όπως η Ρεάλ) και προ πενταετίας επέστρεψε στην Τσέλσι για να την οδηγήσει σε ακόμη ένα πρωτάθλημα.
Το βαρύ βιογραφικό του Ζοσέ Μουρίνιο είναι όμως και αυτό που έχει σταματήσει την εξέλιξη του ως προπονητή εδώ και χρόνια. Κάποτε ήταν ο «χρυσοδάκτυλος» που πήρε Τσάμπιονς Λιγκ με Πόρτο και Ιντερ και κατέκτησε το αγγλικό πρωτάθλημα με μία ήττα. Πλέον είναι αυτός που οι οπαδοί της Τότεναμ του τραγουδούν «έως το πρωί θα έχεις απολυθεί» και το μοναδικό αντεπιχείρημα που βρίσκει για αυτό, είναι να υψώσει τα τρία δάχτυλα του χεριού του.
Όχι για να καταδείξει τα γκολ που δέχτηκε η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από την Τότεναμ, αλλά για να πει στους δημοσιογράφους, στη συνέντευξη Τύπου, ότι ακόμα και μόνος του υπερτερεί σε τρόπαια Πρέμιερ Λιγκ έναντι όλων των άλλων προπονητών του πρωταθλήματος.
«Εγώ μόνος μου τρία, όλοι οι άλλοι μαζί δύο. Σεβασμός, σεβασμός, σεβασμός…», ξέσπασε ο Πορτογάλος πριν φύγει από την αίθουσα, θεωρώντας επικριτικές τις ερωτήσεις που του έκαναν οι εκπρόσωποι του Τύπου, στον απόηχο της βαρύτερης εντός έδρας ήττας της Γιουνάιτεντ στο πρωτάθλημα από το 1972. Ήταν παράλληλα η πρώτη φορά από τη σεζόν 1992/93 που ξεκινά με δύο ήττες στις τρεις πρώτες αγωνιστικές. Τι σημασία έχουν όμως όλα αυτά; «Εκείνος τρία, όλοι οι υπόλοιποι δύο».
Ο Γουέιν Ρούνι είχε μεγάλη καριέρα στη Γιουνάιτεντ, ο Ζλάταν Ιμπραϊμοβιτς και ο Μπαστιάν Σβαϊνστάιγκερ έφτασαν στο «Ολντ Τράφορντ» με σωρεία τίτλων στο παλμαρέ τους, αλλά ο Ζοσέ τους απομάκρυνε από το σύλλογο διότι αυτό που τον ενδιέφερε δεν ήταν το παρελθόν, αλλά το παρόν και το μέλλον τους.
Πιθανόν ο 55χρονος σήμερα Μουρίνιο να έχει ευκαιρίες για κατάκτηση μεγάλων τίτλων στο μέλλον, προφανώς αυτό όμως δεν πρόκειται να συμβεί όσο μένει προσκολλημένος στο παρελθόν. Το ποδόσφαιρο έχει προχωρήσει, η προπονητική έχει προχωρήσει, αλλά ο ίδιος φαίνεται να έχει σταθεί χρόνια σε ένα συγκεκριμένο σημείο και να βλέπει αδρανής την εξέλιξη να τον προσπερνάει.
Είναι ευτύχημα για αυτόν που ένας σύλλογος σαν τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ του εμπιστεύεται ακόμα τις τύχες της και είναι «ύβρις» εκ μέρους του που εξακολουθεί -αν και όχι καβάλα στ’ άλογο πια- να συμπεριφέρεται με αυτόν τον συμπλεγματικό τρόπο, αναδεικνύοντας τον εαυτό του υπεράνω κριτικής.
Είναι όμως κυρίως ύβρις για τη δική του υστεροφημία και για όλα όσα έχει πετύχει στο ποδόσφαιρο αυτή η άρνηση να κοιτάξει μπροστά, να εκσυγχρονίσει τις τακτικές του, να αναγνωρίσει τα λάθη του και να διδαχτεί από αυτά.
Θα ‘λεγε κανείς ότι ο Μουρίνιο είναι θυμωμένος με τους γύρω του που δεν παίζουν το ποδόσφαιρο του 2005 και του 2010 ώστε να είναι του χεριού του. Ένας θυμός που δεν μετεξελίσσεται σε τίποτα γόνιμο και φρέσκο. Συνήθως βγαίνει προς τα έξω με τη μορφή φραστικής επίθεσης κατά δικαίων και αδίκων. Θυμίζει έναν playboy που αρνείται να αποδεχτεί ότι άσπρισε και να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες (…φλερτ).
Αναπολώντας διαρκώς τη λάμψη του χθες και απρόθυμος να κοιτάξει τον καθρέφτη, ο Μουρίνιο ροκανίζει ένα μύθο που έχει σμιλέψει με 25 τρόπαια καριέρας σε τέσσερις διαφορετικές χώρες. Η απέχθεια για το ποδόσφαιρο του και τις αντιδράσεις του είναι πια ορατή στα βρετανικά Μ.Μ.Ε., που σεβόμενα το βιογραφικό του στο Νησί ήταν έως τώρα εξαιρετικά «ευγενή» μαζί του.
Το «αλάθητο» που εξακολουθεί να υπερασπίζεται δεν πείθει πια κανέναν. Η γκρίνια, η αποποίηση κάθε ευθύνης και η μεγαλομανία του καταφέρνουν απανωτά χτυπήματα στην υστεροφημία του.
Σε βαθμό που να αναρωτιέσαι αν στο τέλος της μέρας ο Ζοσέ θα μείνει στο θυμικό της κοινής γνώμης ως ο προπονητής που διατράνωσε τη νοοτροπία νικητή, ή ως άνθρωπος που έγινε μετρ στο να εφευρίσκει τις δικαιολογίες του loser…