Ένα πολύ καλό πράγμα που συνέβη στο ελληνικό μπάσκετ ήταν το ότι ο Τζανής Σταυρακόπουλος δεν απομακρύνθηκε από τον χώρο, όταν αποφάσισε να σταματήσει την καριέρα του. Ως προπονητής σε μικρές ηλικίες πια, αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα προς μίμηση και μια απόδειξη του πως στις γειτονιές γεννιούνται άνθρωποι που γίνονται θρύλοι.
Θα μπορούσε κάποιος να πει «Εντάξει, ήταν πολύ καλός παίκτης ο Τζανής. Αλλά θρύλος;». Προφανώς δεν θα έχει προλάβει ή δεν θα θυμάται καλά τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Τότε που με νωπές ακόμα τις δάφνες του Ευρωμπάσκετ και με την κληρονομιά του τεράστιου Άρη να παλεύει με θηρία, το μπάσκετ κατηφόριζε προς Αθήνα. Εκείνη την εποχή, που οι ομάδες σκόρπαγαν αβέρτα λεφτά και οι παιχταράδες έφταναν ο ένας πίσω από τον άλλον στην Ελλάδα, μια γειτονιά της Αθήνας διεκδικούσε κομμάτι δημοσιότητας από τον Γκάλη, τον Γιαννάκη, τον Φασούλα, τον Ιωαννίδη και τον Φάνη.
Μάθαμε τους Ampelogarden
Ήταν οι Αμπελόκηποι… Όταν τελικά ανέβηκαν στην Α1, έμαθε κι η υπόλοιπη Ελλάδα να τους αποκαλεί Ampelogarden. Νωρίτερα είχε προηγηθεί μια εξαετία με διαδοχικές ανόδους, μία κάθε χρονιά, που είχαν φέρει το όνομα του Γιώργου Καλαφατάκη στα χείλη όλων. «Τι διάολο κάνει ο Καλάφας με τους Αμπελόκηπους»; Που τότε τους προφέραμε «Αμπελοκήπους»…
Το «τσούρμο» του Καλάφα έγινε η ατραξιόν των μικρών κατηγοριών. Ελεύθερο, επιθετικό και πολλές φορές «παρεΐσιο» μπάσκετ. Στις αφιερωμένες για το σπορ στήλες των εφημερίδων, ανάμεσα στις ειδήσεις για τον Ολυμπιακό, τον Παναθηναϊκό, τον Κόκκαλη και τους Γιαννακόπουλους, διάβαζες και για τα κατορθώματα του «Killer» των Ampelogarden. 63 πόντους κόντρα στη ΧΑΝΘ στη Β’ Εθνική. 60άρα με τον Κάδμο ένα χρόνο πριν. 48 σε παιχνίδι της Α2 απέναντι στον Έσπερο και 38 σε ματς Κυπέλλου με τον Άρη! Με την υπογραφή του Τζανή Σταυρακόπουλου…
Μέχρι την Α1
Ως προπονητής πια, θα μπορεί να διηγείται στους πιτσιρικάδες πως ο ίδιος, ο Φλώρος και ο Παναγιωταράκος βρέθηκαν από τα «τσικό» στην Α1, διανύοντας μια απίστευτη διαδρομή, με τον Τζανή πάντως να έχει τους πιο αξιοθαύμαστους σταθμούς στην καριέρα του. Όσο όμως ήταν ακόμη παρέα αυτοί οι «τρεις σωματοφύλακες» -και με την συνδρομή των Φάντεμπεργκ και Αμάγια– στα παιχνίδια των Αμπελοκήπων ένα ήταν σίγουρο. Θα χόρταινες μπάσκετ!
Όταν στην ίδια ομάδα έχεις παίκτες που είναι μαζί από τα γήπεδα της ΕΣΚΑ, η ομοιογένεια είναι δεδομένη. Όταν διαθέτεις μια φιλοσοφία σταθερά προσανατολισμένη στην επίθεση, το θέαμα είναι εγγυημένο. Κι όταν κάποιοι -σαν τον Σταυρακόπουλο- μπορούν να νιώσουν ελεύθεροι στο γήπεδο, η έμπνευση μαγεύει.
Πρωταθλητής Ευρώπης
Οι φανταστικοί Ampelogarden άντεξαν δύο χρόνια στη μεγάλη κατηγορία. Στο μεταξύ το παιδί της γειτονιάς είχε ξεπεράσει σε μέγεθος την μπασκετική του «γενέτειρα». Αναγκαστικά, οι δρόμοι τους θα χώριζαν και νομοτελειακά ένας παίκτης σαν τον Σταυρακόπουλο θα έπαιζε για λογαριασμό των καλύτερων. Και κάπως έτσι μέσα σε διάστημα μιας πενταετίας βρέθηκε από τα ανοιχτά γήπεδα των αθηναϊκών και τον τοπικών πρωταθλημάτων, να… μπουκάρει στο Παλέ ντε Μπερσί στον τελικό του Final-4 του 1996. Κι αυτή θα είναι μια ωραία ιστορία για να διηγηθεί. Να πει για τον Γουΐλκινς, τον μεγαλύτερο σταρ του ΝΒΑ που πάτησε στα χώματά μας και ήταν συμπαίκτης του. Για την τάπα του Στόγιαν, για τον Αλβέρτη, που έφτασε να γίνει το τοτέμ του τριφυλλιού, τον Παναγιώτη Γιαννάκη (και ιδίως γι’ αυτόν και το τι προπόνηση έκανε ακόμα και στα 30φεύγα του).
Και αν του μείνει χρόνος, ας πει και για τους 9 πόντους που πρόσθεσε και η αφεντιά του στον τελικό με την Μπαρτσελόνα. ‘Ή τους 7 στον ημιτελικό με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Μπορεί να μην έβαζε πια τις 30άρες που για έξι σερί χρόνια τον είχαν κάνει πρώτο σκόρερ των Αμπελοκήπων, αλλά ο Σταυρακόπουλος του Παναθηναϊκού ήταν πια πρωταθλητής Ευρώπης.
Και το Κόρατς
Έχοντας υπογράψει τετραετές συμβόλαιο, το καλοκαίρι με την κατάκτηση της Ευρωλίγκας ζύγισε τις επιλογές του. Ο «στριμμένος» και αλλεργικός με τους επιθετικά ταλαντούχους παίκτες, Μάλκοβιτς παρέμεινε στον πάγκο, όπως και οι ιδέες του για το άθλημα. Και ο Τζανής είχε μάθει να αντιλαμβάνεται διαφορετικά το μπάσκετ. Όχι το να είναι αναγκαστικά η πριμαντόνα και το αστέρι μιας ομάδας, αλλά το να είναι… παίκτης, με την κυριολεκτική έννοια. Να παίζει!
Και γι’ αυτή την περίοδο μπορεί να μιλήσει ως τεχνικός στις Ακαδημίες. Για τις δύσκολες αποφάσεις και τα παράξενα σταυροδρόμια που θα συναντήσουν μπροστά τους. Όπου κάθε επιλογή μπορεί να αποδειχθεί η καλύτερη ή η χειρότερη της ζωής σου. Αλλά εσύ πρέπει να στρίψεις το τιμόνι και να προχωρήσεις στον δρόμο σου. Εκείνος του Σταυρακόπουλου τον έβγαλε στην Θεσσαλονίκη, παρά την προσπάθεια του Θανάση Γιαννακόπουλου να τον μεταπείσει.
Κάποτε σε μια συνέντευξή του είχε πει πως είχε την τύχη να βρεθεί στις σωστές ομάδες την κατάλληλη στιγμή. Αυτό ακριβώς συνέβη και στον Άρη. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 οι κίτρινοι παρουσιάζουν όλα τα σημάδια μια παρηκμασμένης αυτοκρατορίας. Βουνό τα προβλήματα, τεράστιο βάρος η φανέλα. Και ο Σταυρακόπουλος το σήκωσε. Με την ίδια ευκολία που σήκωσε μαζί με τους Ορτίθ, Λιαδέλη, Σάκλφορντ, Μπόνι, Αγγελίδη, Σιούτη το Κύπελλο Κόρατς κόντρα στην Τόφας μέσα στην Τουρκία!
Επιστροφή στην… αφετηρία
Την επόμενη χρονιά κιόλας ο Σταυρακόπουλος μπορούσε να επιστρέψει στον Παναθηναϊκό. Ο Λευτέρης Σούμποτιτς ο οποίος είχε ήδη μετακομίσει στους πράσινους μετά τον θρίαμβο με τον Άρη την προηγούμενη σεζόν, δεν μπορούσε να του εγγυηθεί παραπάνω από 10-15 αγωνιστικά λεπτά. Για κάποιον άλλον θα ήταν αρκετά σε συνδυασμό με το να παραμείνει στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο και δίπλα σε τεράστιους συμπαίκτες. Ίσως και για τον ίδιο τον Τζανή να φαινόταν αρκετό αν του δινόταν η ευκαιρία να γυρίσει τον χρόνο πίσω και να του τεθεί ξανά το ίδιο δίλημμα. Ίσως τώρα να έπαιρνε διαφορετική απόφαση.
Εκείνος τότε έκανε ουσιαστικά το πρώτο βήμα προς το ταξίδι της επιστροφής στο σημείο από όπου είχαν ξεκινήσει όλα. Στο πέρασμα του χρόνου θα τον συναντήσεις να παίζει μπάσκετ στις παραδοσιακές μπασκετικές γειτονιές. Στη Νέα Σμύρνη με τον Πανιώνιο, στη Δάφνη, στο Περιστέρι, τον Ιωνικό Νέας Φιλαδέλφειας και -τέλος- στον Αίολο και τον Αετό Καλλιθέας.
Πολλοί αναρωτιούνται γιατί δεν έκανε το ξεπέταγμα το οποίο υποσχόταν το παρελθόν του. Γιατί δεν παρέμεινε ο παίκτης των 21 πόντων μ.ο που είχε με το «τραίνο των Αμπελοκήπων», όταν αυτό έκανε την τελευταία στάση του στην Α1. Απόψεις γι’ αυτό το γεγονός υπάρχουν πολλές. Σημασία, όμως, μόνο έχει η δική του. Και προφανώς η απάντηση που θα δίνει στους μαθητές τους στις Ακαδημίες θα έχει -όπως και κάθε άλλη εμπειρία που θα βγαίνει από το στόμα του- μεγάλο ενδιαφέρον.