Την τελευταία φορά που ο Παναθηναϊκός ξεκίνησε στο πρωτάθλημα με τρεις νίκες σε ισάριθμα παιχνίδια, τα μνημόνια υπήρχαν μόνο ως μακρινό ενδεχόμενο και ο κόσμος γκρίνιαζε για τη γενιά των 750 ευρώ. Ήταν η αφετηρία της περιόδου 2009-10, ο τελευταίος τίτλος του τριφυλλιού βρισκόταν «μόλις» μια πενταετία μακριά και κάθε καινούρια χρονιά ξεκινούσε με την προσδοκία επανόδου της ομάδας στην κορυφή.
Από τότε άλλαξαν πολλά. Κυβερνήσεις, κατώτατοι μισθοί, περιουσίες. Από αυτήν την κοσμογονική μετάλλαξη δεν ξέφυγε το τριφύλλι, που πέρασε τα δικά του «μαύρα» χρόνια, φτάνοντας στο σημείο να μπει σε καθεστώς επιτήρησης και ανυποληψίας. Και -σύμφωνα με τις προβλέψεις- αν υπήρχε περίπτωση μεταβολής της κατάστασης, αυτή θα ήταν μόνο προς το χειρότερο. Μέχρι που οι παίκτες του Γιώργου Δώνη βάλθηκαν να κάνουν τις στοιχηματικές εταιρείες που τους έδιναν φαβορί για υποβιβασμό να καταπιούν τις… αποδόσεις τους.
Το… τραίνο του… «Τραίνου»
Την άνοιξη του 1996 ο Γιώργος Δώνης κάνει την ιστορική κούρσα στο Άμστερνταμ. Εκείνη που χάρισε στον Παναθηναϊκό μια αδιανόητη και πέρα από κάθε λογική νίκη και στον ίδιο το προσωνύμιο «Τραίνο». Η πλειοψηφία του φετινού ρόστερ της ομάδας δεν είχε γεννηθεί καν ή βρισκόταν σε τόσο μικρή ηλικία που δεν έχει ζωντανή την εικόνα του να πασάρει στον Βαζέχα. Εκείνοι τον Δώνη τον γνώρισαν ως προπονητή. Την ημέρα που παρουσιάστηκε επίσημα από την ΠΑΕ και μονότονα επαναλάμβανε μαζί με τον Νίκο Νταμπίζα «υπάρχουν απαιτήσεις», αναφερόμενος στο τι περίμενε από τα «παιδιά» του.
Εκείνη τη μέρα ο σημερινός τεχνικός του τριφυλλιού μίλησε και για «όνειρο που έγινε πραγματικότητα» σχολιάζοντας την απόφασή του να πει «ναι» στην πρόταση να αναλάβει τον Παναθηναϊκό. Πολλοί, συνδυάζοντας αυτά τα δύο (το όνειρο ανάληψης της τεχνικής ηγεσίας και τις απαιτήσεις από τους παίκτες), θεώρησαν πως το «Τραίνο» δεν… πάει καλά. Δεν μπορεί, θα χάνει λάδια ο τύπος για να μιλά λες και είχε προσληφθεί από τους πράσινους την εποχή της πολυμετοχικότητας, είχε στα χέρια του περίπου απεριόριστο μπάτζετ και υπό τις οδηγίες του ονόματα σαν τον Ζιλμπέρτο ή τον Σισέ. Κι όμως δίχως να υπάρχει τίποτα από όλα αυτά, η ομάδα πάει τραίνο.
Μαθήματα προπαίδειας
Στα πολλά πράγματα που έχουν να μάθουν οι πιτσιρικάδες του συλλόγου δεν συγκαταλέγεται η προπαίδεια. Είπαμε, μικρά παιδιά είναι, αλλά τουλάχιστον το σχολείο το έχουν τελειώσει. Από αμαρτίες που δεν είναι δικές τους αλλά καλούνται να πληρώσουν οι ίδιοι, το «3Χ3» στο ξεκίνημα δεν μεταφράζεται σε 9 βαθμούς, όπως μάθαμε (και έμαθαν) στο δημοτικό. Ευτυχώς φαίνεται πως αυτό είναι η μόνη κακή κληρονομιά από το παρελθόν που αγγίζει με οποιοδήποτε τρόπο τον Μπουζούκη, τον Χατζηγιοβάννη, τον Καμπετσή και τους υπόλοιπους.
Στο γήπεδο παίζουν μπάλα μόνο αυτοί. Ούτε οι διαπραγματεύσεις Πιεμπονγκσάντ-Αλαφούζου για την ΠΑΕ, ούτε οι αποφάσεις για τις προσφυγές, ούτε το περιορισμένο μπάτζετ, ούτε η ποινή απαγόρευσης μεταγραφών. Ειδικά αυτή η τελευταία «κατάρα» ήταν που εξελίχθηκε σε «αναγκαστική ευλογία» για τους πιτσιρικάδες.
Σαν Παναθηναϊκός
Η πλειοψηφία των φίλων του Παναθηναϊκού δεν συμμερίστηκε την θέση του Δώνη περί απαιτήσεων από τους παίκτες. Τουλάχιστον όχι στο βαθμό που φάνηκε να το εννοεί ο Έλληνας προπονητής. Για τους περισσότερους βασικό ζητούμενο ήταν η διατήρηση της αξιοπρέπειας. Το «να μην ξεφτιλιστούμε» ως ατάκα δεν απέχει πολύ από την προ μηνός αντίληψη για τις δυνατότητες της ομάδας.
Στο γήπεδο όλα αυτά πήγαν περίπατο. Ο Παναθηναϊκός του Δώνη δεν διέφερε από την εικόνα που θα είχε οποιοδήποτε άλλο σύνολο που αγωνίζεται με πράσινη φανέλα και το τριφύλλι στο στήθος. Δίχως κλεφτοπόλεμο, χωρίς περιττούς ηρωισμούς που συνήθως καλύπτουν τεχνικές και αγωνιστικές αδυναμίες, τα «μωρά» έπαιζαν… μπαλίτσα. Κανονικό ποδόσφαιρο. Με σύστημα, αυτοματισμούς, πίεση, επιθετική διάθεση, ταχύτητα. Αλλά και κάτι ακόμα: Τσαγανό.
Εύθραυστοι μάγκες
Πέρα από όλα τα άλλα, σε αυτό το τσαγανό οφείλονται τα δύο «διπλά» σε Ξάνθη και Λάρισα μέσα σε τρεις αγωνιστικές στη Σούπερ Λιγκ. Όσα δηλαδή είχε κάνει η ομάδα ολόκληρη την περυσινή σεζόν. Αυτό το τσαγανό έδωσε έξτρα ώθηση όταν η Λαμία ισοφάριζε στο ΟΑΚΑ και απείλησε με εντός έδρας γκέλα. Αλλά τα… μαγκάκια με τα πράσινα δεν δείχνουν να χαμπαριάζουν. Διαθέτοντας, ίσως, μια… άγνοια κινδύνου, φλερτάρουν με το να καταστούν το πιο ελκυστικό και δημοφιλές σύνολο του πρωταθλήματος.
Θα καταφέρει μ’ αυτά και μ’ αυτά ο Παναθηναϊκός να πάρει το πρωτάθλημα; Απέναντι σε αυτήν την ΑΕΚ, τον ΠΑΟΚ και τον Ολυμπιακό των πολλαπλάσιων μπάτζετ και των πληρέστατων ρόστερ, πιθανότατα όχι. Όμως από μόνο του το γεγονός ότι οι πράσινοι μπαίνουν στην ίδια πρόταση με τους (αγωνιστικά) μεγάλους και όχι σε εκείνη με τον Απόλλωνα Σμύρνης ή την Λαμία, όπως προβλεπόταν πριν ένα μήνα, αποτελεί παράσημο.
Το μεγάλο πρόβλημα του Παναθηναϊκού στην παρούσα φάση είναι η ίδια η φύση της ομάδας που αποτελεί παράλληλα και το συγκριτικό της πλεονέκτημα. Το νεαρό της ηλικίας δεν συνεπάγεται μόνο θετικά, όπως η προσήλωση, η όρεξη για δουλειά, η κατά γράμμα τήρηση των εντολών ή ο ενθουσιασμός. Έχει και τις παρενέργειές του που συνήθως εμφανίζονται με τη μορφή μιας εύθραυστης ψυχολογίας, ευμετάβλητης ανάλογα με τα αποτελέσματα. Όταν αυτά, τα αποτελέσματα δηλαδή, δεν θα είναι τα επιθυμητά ή προσδοκώμενα, οι πιτσιρικάδες του Δώνη θα βρεθούν αντιμέτωποι με ακόμα ένα τεστ στο οποίο θα πρέπει να περάσουν με καλό βαθμό. Μέχρι αυτό να συμβεί, μπορούν να απολαμβάνουν το «άριστα» με το οποίο τους βαθμολογεί κάθε ουδέτερος.