Μια εθνική ομάδα στη χώρα του… ποτέ

Ένα έθνος που αναζητά την αναγνώριση του ως χώρα βρίσκει την πεμπτουσία της ταυτότητας του μέσα από τη δημιουργία της δικής του εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου. Αυτή είναι η ιστορία της Σομαλιλάνδης.

Γράφει ο Κωνσταντίνος Κωλαΐτης

Ο Πίτερ Παν, σύμφωνα με το κλασσικό παραμύθι του Τζέιμς Μάθιου Μπέρι, ζούσε στη «χώρα του ποτέ».

Το μυθικό νησί του φανταστικού χαρακτήρα αν οριζόταν με συντεταγμένες, θα μπορούσε να βρίσκεται κάπου κοντά στο ανατολικότερο άκρο της αφρικανικής ηπείρου, λίγο δίπλα από τον Κόλπο του Άντεν που μεσολαβεί μεταξύ Ερυθράς Θάλασσας και Ινδικού Ωκεανού.

Εκεί όπου στην πραγματικότητα υπάρχει η Σομαλιλάνδη, ένα μέρος καθ’ όλα αληθινό, μία de facto χώρα με όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα (γλώσσα, σημαία, νόμισμα, εκλεγμένη κυβέρνηση) που στερείται όμως επίσημης αναγνώρισης από τη διεθνή κοινότητα, σαν να επρόκειτο για παραμυθένιο τόπο.

Κόντρα σε αυτές τις συνθήκες, διαθέτει πάντως κάτι άλλο που την κάνει να ξεχωρίζει: τη δική της εθνική ομάδα ποδοσφαίρου.

Με πρωτεύουσα τη Χαργκέισα και πληθυσμό 3,5 εκατομμύρια κατοίκους, η Σομαλιλάνδη απέκτησε την ανεξαρτησία της από το καθεστώς προτεκτοράτου στο οποίο υπαγόταν υπό τον έλεγχο των Βρετανών το 1960, όπου μαζί με την πρώην Ιταλική Σομαλιλάνδη διαμόρφωσαν την ενιαία Σομαλική Δημοκρατία.

Εξ αιτίας του εμφυλίου πολέμου που ταλανίζει για τρεις και πλέον δεκαετίες τη χώρα, η Σομαλιλάνδη κήρυξε εκ νέου την ανεξαρτησία της το 1991, παραμένοντας ωστόσο τόσο νομικά (de jure) όσο και στις συνειδήσεις του υπόλοιπου κόσμου ως μία αυτόνομη περιοχή στα βορειοδυτικά της Σομαλίας.

Χωρίς την αναγνώριση που αξιώνει όλα αυτά τα χρόνια, το αίτημα για μια επίσημη εθνική ομάδα όπως είναι λογικό πέφτει διαρκώς στο κενό από τη FIFA και τη CAF, όμως η «δίψα» των γηγενών για το ποδόσφαιρο και την εκπροσώπηση της ιδιαίτερης πατρίδας τους δε θα μπορούσε να αφήσει μία τέτοια κατάσταση να αποτελέσει εμπόδιο στα όνειρα τους.

Για να φτάσουν στην πραγμάτωση του μεγάλου οράματος τους, ο Μοχάμεντ Ιλάιας (πρόεδρος της ομάδας) και οι άμεσοι υφιστάμενοι του χρειάστηκε να περιμένουν υπομονετικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι να παρουσιαστεί η κατάλληλη συγκυρία.

Η ίδρυση της ConIFA, της ομοσπονδίας όλων των μη συγκαταλεγόμενων στη FIFA ενώσεων, στα τέλη του 2013, προσέφερε τη θεσμική «στέγη» που απαιτούνταν για να λάβει σάρκα και οστά το μεγαλόπνοο εγχείρημα και με ταχύτατες διαδικασίες η εθνική ομάδα της Σομαλιλάνδης έδωσε τον πρώτο αγώνα της ιστορίας της λίγους μήνες αργότερα, το 2014, σε φιλική αναμέτρηση με το Πριγκιπάτο του Σίλαντ που έληξε ισόπαλη 2-2.

Βασισμένη κυρίως σε Σομαλιλανδούς ερασιτέχνες παίκτες που ζούσαν στο Λονδίνο, αλλά και με τέσσερα μέλη που έδρευαν στην ίδια τη χώρα, η εθνική ομάδα της Σομαλιλάνδης συμμετείχε το 2016 στο πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο της ConIFA που διεξήχθη στην Αμπχαζία του Καυκάσου. Με προπονητή τον Ομάρ Αμπντιλάχι, που εξακολουθεί να βρίσκεται στον πάγκο της έως και σήμερα, σημείωσε τη μοναδική της νίκη στο θεσμό κόντρα στα Νησιά Τσάγκος με 3-2 και κατέλαβε τη 10η θέση σε σύνολο 12 χωρών.

Η ίδια η συμμετοχή από μόνη της φυσικά και υπερκέρασε τα όποια αρνητικά αποτελέσματα, σε μία συμβολική στιγμή για την ιστορία του έθνους που θα μνημονεύεται για χρόνια και που ήδη εμφύσησε σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού την αγάπη για τον «βασιλιά των σπορ».

Χαρακτηριστικό της άνθισης του ποδοσφαίρου που επικρατεί στη χώρα αποτελεί η πρόσφατη δημιουργία της Ποδοσφαιρικής Ακαδημίας Σομαλιλάνδης, τον περασμένο Φλεβάρη, από τέσσερις Σομαλοβρετανούς οι οποίοι έθεσαν ως προτεραιότητα να αναβαθμίσουν τη ζωή της πατρίδας των γονιών τους.

Διαθέτοντας την απαραίτητη τεχνογνωσία (ένας από το «κουαρτέτο», ο Αχμέντ Αλί, διετέλεσε σκάουτερ της Γουέστ Χαμ και της Κάρντιφ) αλλά δίχως διαθέσιμους πόρους και εγκαταστάσεις, η όλη προσπάθεια ξεκίνησε από το μηδέν, με απόλυτο στόχο κάποια στιγμή στο μέλλον την ένταξη της Σομαλιλάνδης στα μέλη της παγκόσμιας ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας.

«Στις περισσότερες άλλες χώρες υπάρχει ήδη κάποιο είδος δομής σε εξέλιξη ενώ εδώ η πρόκληση ήταν να χτίσουμε τα πάντα από το μηδέν. Αυτό που μας ενθάρρυνε περισσότερο ήταν κυριολεκτικά να αρχίσουμε από ένα επίπεδο βάσης έως το σημείο μία μέρα να δημιουργήσουμε μια επίσημη εθνική ομάδα».

Ψάχνοντας πίσω από τις όποιες αντιθέσεις, η ανάγκη των ανθρώπων της Σομαλιλάνδης για την ενίσχυση της ταυτότητας τους εκπληρώνεται μέσα από το δρόμο του ποδοσφαίρου. Το τρομοκρατικό κλίμα που επικρατεί στη γείτονο και «μήτρα» Σομαλία δεν συναντάται στην ανεξαρτητοποιημένη περιοχή της ηρεμίας και της σταθερότητας.

Οι κάτοικοι της μπορεί να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας όμως δηλώνουν περήφανοι και ενωμένοι. Μέσω της λευκής φανέλας με τις πράσινες και κόκκινες λεπτομέρειες, οι Σομαλιλανδοί δεν παίζουν απλά μπάλα, προτάσσουν ολόκληρη την ιστορία τους, το παρελθόν, το παρόν και κυρίως, το μέλλον τους.