Από το ξέσπασμα της πανδημίας και το πρώτο lockdown, το όνομα του ταυτίστηκε με μια διαφορετική (πιο… σουηδική) προσέγγιση αντιμετώπισης του κορωνοϊού, η οποία ήταν συνυφασμένη με την απομυθοποίηση της φονικότητάς του.
Μπορεί ο ίδιος να μην έκανε ποτέ σενάριο συνωμοσίας, ωστόσο ο διάσημος πια σε όλους καθηγητής Γιάννης Ιωαννίδης έχει εξελιχθεί στον αγαπημένο των συνωμοσιολόγων, λόγω της «αιρετικής» – για την επίσημη, κρατική γραμμή – ρητορικής του σχετικά με τη νόσο και του προβληματισμού που εξέφραζε για την αποτελεσματικότητα των lockdown.
Εδώ όμως δεν μιλάμε για κάποιον… τραγουδιστή, αλλά για έναν διεθνώς διακεκριμένο επιστήμονα με πολύπλευρο πεδίο δράσης, τις απόψεις του οποίου οφείλουμε τουλάχιστον να ακούσουμε.
Το ζήτημα του νέου lockdown ήταν αυτό που βρέθηκε στο επίκεντρο της εκπομπής «Αντιθέσεις» του ηρακλειώτικου ΚΡΗΤΗTV, όπου εμφανίστηκε το βράδυ της Παρασκευής ο κ. Ιωαννίδης, προσκεκλημένος του δημοσιογράφου Γιώργου Σαχίνη. O Έλληνας καθηγητής που κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown είχε το ρόλο του «αρνητή», τώρα έχει υιοθετήσει επίσημα καταγγελτικό λόγο για την εφαμοργή της σκληρής καραντίνας, ακριβώς λόγω των μελετών και τον πορισμάτων, που υποστηρίζει ότι έχει στη διάθεση του σε σχέση με το lockdown της άνοιξης.
Ο Dr Ιωαννίδης δεν μάσησε τα λόγια του, χαρακτηρίζοντας απερίφραστα «καταστροφικό» το lockdown στη δεδομένη χρονική συγκυρία. Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος, στρουθοκαμηλίζοντας σε ότι αφορά το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών συνεπειών από το νέο κλείσιμο της οικονομίας, την πρόκληση σοβαρών προβλημάτων στην ψυχική υγεία των πολιτών και τη δυσχέρεια πρόσβασης των ευπαθών ομάδων στα νοσοκομεία.
Σε ένα κατάλογο με το χρονικό ορίζοντα των επιπτώσεων του lockdown, εμφανίζεται βέβαιος ότι το πρόσημο θα είναι αρνητικό, σε βαθμό αυτοκαταστροφικό. Παραθέτει εννιά λόγους, με πρωταρχικό την πλημμελή αντιμετώπιση νοσημάτων, όπως το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, που σε καταστάσεις lockdown στοιχίζει ζωές, απλώς και μόνο επειδή οι παθούντες φοβούνται και δεν προσέρχονται στο νοσοκομείο.
Δεύτερος λόγος είναι η καθυστέρηση θεραπειών που σώζουν ζωές, όπως αυτές για τον καρκίνο και κάποιες προγραμματισμένες επεμβάσεις που ακυρώνονται, αφού, όπως λέει, το καθολικό βάρος που ρίχνει το ΕΣΥ στην αντιμετώπιση του covid-19 έχει ως αποτέλεσμα να κλείνει το 80% των χειρουργείων. «Σε συνθήκες lockdown η προληπτική θεραπεία πηγαίνει στις καλένδες. Πολλά ιατρεία κλείνουν, άλλα υπολειτουργούν και η πρωτοβάθμια υγεία, που χωλαίνει διαχρονικά, κάτω από συνθήκες πίεσης επιδεινώνεται ακόμα περισσότερο. Έχουμε έναν ελέφαντα και βλέπουμε μόνο την ουρά του. Υπάρχει και ο υπόλοιπος ελέφαντας, ο οποίος μεταφράζεται σε πολύ σοβαρότερα προβλήματα υγείας, σε πολύ σοβαρότερες επιπτώσεις», σχολιάζει χαρακτηριστικά.
Από εκεί και πέρα, αναδεικνύει μια μελέτη, βάσει της οποίας κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown το 50% των ανθρώπων που κλείστηκαν στα σπίτια τους εμφάνισαν σοβαρά προβλήματα άγχους ή κατάθλιψης. Βάσει της ίδιας έρευνας ένα ποσοστό ανθρώπων ηλικίας 18-24 ετών παρουσίασε αυτοκτονικές διαθέσεις, ισχυρίζεται ο καθηγητής και επικαλείται δύο τραγικά παραδείγματα: την αυτοκτονία του 14χρονου γιου του αναπληρωτή του στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνο και την αυτοκτονία ενός 40χρονου συναδέλφου του, γιατρού, στην Ευρώπη.
Συνεχίζοντας, ο Έλληνας διευθυντής του κέντρου Metrics στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ των ΗΠΑ, αναφέρεται στην έκρηξη κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας («κλείνουμε σε ένα περιορισμένο χώρο τα θύματα με τους βιαστές τους») και ακολούθως στη φυματίωση, μια παράμετρος που δεν έχει αναδειχθεί ποτέ μέχρι τώρα. Σύμφωνα με τον καθηγητή η φυματίωση σκοτώνει ετησίως 1,4 εκατ. ανθρώπους παγκοσμίως και μόνο από το πρώτο lockdown προβλέπεται ότι σε βάθος 5ετιας θα σκοτώσει επιπλέον 1,5 εκατ. ανθρώπους, γιατί «διαταράσσεται ο τρόπος που μπορούμε να χειριστούμε την αντιμετώπιση της φυματίωσης».
Η έκρηξη των παιδικών νοσημάτων, του αλκοολισμού και των νοσημάτων που σχετίζονται με την οικονομική εξαθλίωση (φτώχεια – ανεργία), θα επιβαρύνουν σύμφωνα με τον κ. Ιωαννίδη το κόστος σε ανθρώπινες ζωές που θα δούμε τα επόμενα χρόνια. Υποστηρίζει επιπλέον ότι το ΕΣΥ δέχεται τεράστια πίεση και βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, διότι έχουν διασωληνωθεί αρκετοί ασθενείς χωρίς να χρειάζεται και εκφράζει την ανάγκη να γίνεται με απόλυτη υπευθυνότητα και επιστημονική ακρίβεια η επιλογή των ανθρώπων που πρέπει να νοσηλευτούν.
Τι προτείνει ο καθηγητής; Δεδομένου ότι, όπως λέει, το ποσοστό παγκόσμιας θνητότητας του ιού είναι αυτή τη στιγμή στο 0,20%, αλλά όταν πλήττει ένα γηροκομείο μπορεί να φτάσει ακόμα και στο 25%, το βασικό μέτρο θα πρέπει να είναι η προστασία των ευπαθών ομάδων, σε συνδυασμό με τη διενέργεια πολλών καθημερινών τεστ, ώστε να απομονώνονται έγκαιρα τα θετικά κρούσματα.
«Δεν ήμουν ποτέ υπέρ της θεωρίας που σχετίζεται με την ανοσία αγέλης. Λαμβάνοντας κάποιες λογικές προφυλάξεις εντός ορίων, προσπαθούμε να αποφύγουμε να μολύνουμε το 10% των ατόμων που θα κινδυνεύσουν. Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να ζήσουμε κανονικά, αλλά να προφυλάξουμε το 10% του πληθυσμού. Ένας μικρός αριθμός ατόμων θα πρέπει να προφυλαχθεί», αναφέρει στη μελέτη (του) που δημοσιεύθηκε στο «Bulletin of the WHO», το επίσημο επιστημονικό περιοδικό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
«Κοροιδεϋόμαστε, κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας, τους άλλους, τους πολίτες, τον κόσμο», πηγαίνοντας σε μια αυτοκτονική επιλογή», είναι η ξεκάθαρη θέση του για το νέο lockdown.
Ξεκάθαρη είναι φυσικά και η ευχή να διαψευστεί…