Κάθε χρόνο στις αρχές καλοκαιριού σηματοδοτείται και η έναρξη των βουτιών στη θάλασσα. Κάποιοι επιλέγουν να πέσουν κατευθείαν και με φόρα, άλλοι πάλι επιλέγουν να το πάνε αργά σε αυτή την πρώτη φορά.
Μια τέτοια παρομοίωση είναι ίσως η πιο ιδανική για να περιγράψει την τακτική των χωρών της Ευρώπης μετά την πρώτη καραντίνα και την άρση της τον περασμένο Μάιο. Επηρεασμένες οι κυβερνήσεις από το τεράστιο σοκ μιας πρακτικά παύσης της παγκόσμιας οικονομίας για 8-10 βδομάδες, πίστευαν ότι θα έχουν ένα σημαντικά μεγάλο διάστημα για να επανακάμψουν και να θωρακιστούν καλύτερα απέναντι σε ενδεχόμενο δεύτερο κύμα.
Μόνο που δεν είχαν φανταστεί, πολιτικοί και επιστήμονες, πως αυτός ο χρόνος δεν θα υπήρχε. Μπορεί για λίγο να διεκόπη – ή να φάνηκε ότι διεκόπη – η ραγδαία πορεία του κορωνοϊού, αλλά ο ιός συνέχιζε να επεκτείνεται και μάλιστα με τρόπο που δεν κρατούσε σε επαγρύπνηση τα ευρωπαϊκά κράτη.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξει τέτοια ανεντόπιστη εξάπλωση που όταν αντιληφθήκαμε το πολύ μεγαλύτερο μέγεθος της, το πράγμα είχε ξεφύγει περισσότερο από την πρώτη φορά και σε κάποιες περιπτώσεις, όπως η Τσεχία ή κι εμείς, σε βαθμό μοιραίο και τρομακτικό.
Από τις αρχές Νοεμβρίου ήρθε μια νέα περίοδος lockdown στην Ευρώπη, η οποία σύμφωνα με εκτιμήσεις και ανακοινώσεις του WHO απέδωσε, καθώς φαίνεται να υπάρχει μια σταθεροποίηση και μια μικρή μεν, εντοπίσιμη δε μείωση στην εξάπλωση.
Τούτη τη φορά όμως δεν υπάρχει περιθώριο για βουτιά με τα μπούνια. Η βουτιά προς μια «ελεγχόμενη ελευθερία» θα πρέπει να είναι με σύνεση και χωρίς βιασύνη, αν δε θέλουμε να βρεθούμε προ ανυπέρβλητων καταστάσεων σε επίπεδο καμπύλης της πανδημίας και του Rt.
Η Βρετανία είναι αυτή τη φορά που κάνει το πρώτο βήμα, με τον Μπόρις Τζόνσον να ανακοινώνει χθες ότι στις 2 Δεκεμβρίου θα αρθεί το καθολικό lockdown, με γυμναστήρια, κομμωτήρια, παμπ, εστιατόρια, ακόμα και συναυλιακούς χώρους να ανοίγουν, ενώ θα υπάρξουν και αθλητικά γεγονότα που θα φιλοξενήσουν θεατές.
Παράλληλα, θα επιτραπούν και οι συγκεντρώσεις ως 6 άτομα, ενώ επεξεργάζεται η κυβέρνηση την πιθανότητα να επιτρέψει μεγαλύτερο αριθμό τις ημέρες των εορτών.
Φυσικά αυτό δεν θα γίνει καθολικά στη χώρα, καθώς ήδη έχουν ανακοινωθεί πιο αυστηρά μέτρα σε κάποιες περιοχές της Σκωτίας και στη Βόρεια Ιρλανδία. Η μεγαλύτερη ελάφρυνση αφορά τις περιοχές που ανήκουν στις ζώνες 1 και 2, όπου εντοπίζονται τα λιγότερα από τα 15.000 περίπου νέα κρούσματα που ανακοινώνονται κάθε μέρα.
Η μετάβαση σε ένα κατώτερο επίπεδο καραντίνας από τη Βρετανία δεν θα διαρκέσει πάντως για πολύ. Οι αναλυτές κάνουν λόγο για επιστροφή στο ανώτατο επίπεδο από τα μέσα Ιανουαρίου και για ένα διάστημα ενός μήνα, με αυτό το μπρος-πίσω να διατηρείται μέχρι και τον Απρίλιο, όταν και ελπίζει ο Μπόρις Τζόνσον ότι τo εμβόλιο της AstraZeneca και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης θα διατίθεται και θα έχει ήδη οχυρώσει τον ανθρώπινο οργανισμό.
Την κατεύθυνση της Βρετανίας αναμένεται να πάρουν εντός των επόμενων ημερών και η Ιταλία, η Ισπανία και Γαλλία, χώρες δηλαδή που κινούνται σε μια λογική πιο αυτόνομης τοπικής αυτοδιοίκησης, με περιφέρειες και κρατίδια που έχουν την εξουσία να εφαρμόσουν πιο «προσωπικά» μέτρα.
Εκ των πραγμάτων η Ελλάδα θα ακολουθήσει σε αυτόν τον χορό, απλώς είναι ακόμα άγνωστος ο βαθμός στον οποίο θα το κάνει. Κάποιοι χώροι αναψυχής και πολιτισμού για παράδειγμα δεν προβλέπεται να ανοίξουν, όπως θέατρα ή μουσικές σκηνές, αλλά η εναλλαγή από φουλ αυστηρό σε πιο λάσκα lockdown είναι μονόδρομος.
Αυτό που ενδεχομένως θα πρέπει να κάνει διαφορετικά η ελληνική κυβέρνηση είναι να μην επιτρέψει μετακινήσεις από νομό σε νομό όπως θα κάνει η Βρετανία, όπου θα επιτρέπονται και τα ταξίδια με καράβι σε αυτό το διάστημα. Σε περίπτωση που αφήσει αυτό το κομμάτι ανεξέλεγκτο, θα είναι δώρον άδωρον, ιδίως από τη στιγμή που θα υπάρχουν περιφέρειες, όπως της Βόρειας Μακεδονίας, όπου τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα για να φέρουν εορταστική ελάφρυνση.
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να συμβεί κάτι κοσμογονικό για να είναι αυτό το δεύτερο lockdown και το τελευταίο που θα ζήσουμε, μιας και ήδη ο WHO κρούει κώδωνα για τρίτο κύμα έξαρσης που θα εμφανιστεί τον Ιανουάριο κιόλας, ιδίως εφόσον η μερική χαλάρωση γίνει με τρόπο ανεξέλεγκτο στην εορταστική περίοδο.
Το πιο μεγάλο ερώτημα λοιπόν θα συνεχίσει να μας βασανίζει: θα έχουν άραγε αντίκρυμα εντός του 2021 οι θυσίες και οι περιορισμοί που υπέστη ο άνθρωπος σε κάθε γωνιά του πλανήτη;