Καθώς το δεύτερο κύμα πανδημίας έχει καταστήσει ηλίου φαεινότερο ότι άσπρη μέρα στη μαυρίλα του κορωνοϊού δεν πρόκειται να δούμε χωρίς εμβόλιο, οι υγειονομικές αρχές όλων των κρατών προετοιμάζονται πυρετωδώς για το μαζικότερο πρόγραμμα εμβολιασμού στην ιστορία της ανθρωπότητας, προσδοκώντας να ολοκληρωθεί σε χρόνο ρεκόρ.
Ο πολύ μεγάλος αριθμός θανάτων, η ασφυκτική πίεση που δέχονται τα εθνικά συστήματα υγείας και οι καταστροφικές επιπτώσεις των lockdown στην οικονομία, αναδεικνύουν σε ύψιστης σημασίας την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ανταπόκριση στου πληθυσμού στο επικείμενο πρόγραμμα εμβολιασμού. Οι αρνητές της μάσκας (και γενικώς της νόσου) συνέβαλαν με την ανευθυνότητά τους στη σημερινή κατάσταση και το επόμενο μεγάλο στοίχημα των κυβερνήσεων είναι η καταπολέμηση της τάσης του αντιεμβολιασμού, που όπως όλοι γνωρίζουν αντιπροσωπεύει μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων.
Στα καθ’ ημάς, το Μέγαρο Μαξίμου ετοιμάζει μεγάλη επικοινωνιακή αντεπίθεση με επίκεντρο τον εμβολιασμό όταν θα εγκριθούν τα εμβόλια. Βάσει των πρώτων πληροφοριών που έχουν διαρρεύσει, η διαφημιστική καμπάνια θα έχει σποτ στο οποίο θα συμμετέχουν ειδικοί επιστήμονες που θα αναλύουν την αναγκαιότητα του εμβολιασμού προκειμένου να σταματήσει η υγειονομική κρίση, να αποφορτιστεί το ΕΣΥ και να αποκτηθεί η ανοσία της αγέλης.
Σε άλλο σποτ θα δούμε προσωπικότητες της χώρας, κατά βάση του Πολιτισμού και του Αθλητισμού να παίρνουν θέση υπέρ του εμβολιασμού, δίνοντας στο πρόγραμμα χαρακτήρα εθνικής εκστρατείας.
Το κύμα των «αντιεμβολιαστών»
Πολύς κόσμος θεωρεί ότι τα πάντα ή σχεδόν τα πάντα στο επίπεδο της υγειονομικής κρίσης έχουν σχεδιαστεί και γίνει με προχειρότητα, μηδέ εξαιρουμένης της ανάπτυξης των εμβολίων για τον κορωνοϊό. Υπάρχει ένας σκληρός πυρήνας «αντιεμβολιαστών» που έτσι κι αλλιώς δεν πρόκειται να πειστούν, σαφώς περισσότεροι είναι όμως αυτοί που ανησυχούν για τυχόν παρενέργειες, από τη στιγμή που θεωρούν ότι οι εξελίξεις «έτρεξαν» ταχύτατα, προς όφελος των φαρμακευτικών εταιριών και χωρίς επαρκή συμπεράσματα για τις πιθανές επιπτώσεις ενός εμβολίου.
Δεν μπορούμε να αδικήσουμε κανέναν που εκφράζει δισταγμούς μπροστά στο ενδεχόμενο εμβολιασμού των παιδιών του, ωστόσο είναι ωφέλιμο να συνειδητοποιήσουμε ότι η συντριπτική πλειονότητα του κόσμου δεν διαθέτει τις γνώσεις για να εκφέρει άποψη στο συγκεκριμένο ζήτημα. Η έγκυρη ενημέρωση και η αξιολόγηση των επιστημονικών ισχυρισμών για τα εμβόλια είναι προαπαιτούμενα για τη διαμόρφωση της τελικής κρίσης μας και για το αν πρέπει τελικά να αναπτύξουμε… αλλεργία στο τσίμπημα που προορίζεται να μας φέρει ανοσία.
Τι θα ήμασταν χωρίς εμβόλια…;
Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη λοιπόν για το θέμα που απασχολεί πια όλο τον πλανήτη, ήταν αυτή του καθηγητή φαρμακολογίας και επικεφαλής της φαρμακευτικής βιομηχανίας για το Bloomberg Intelligence, Sam Fazeli. Απαντώντας σε μια σειρά καίριων ερωτημάτων, όπως η ταχύτητα ανάπτυξης των εμβολίων και οι πιθανές αρνητικές παρενέργειες, ο Fazeli καταλήγει σε δύο βασικά συμπεράσματα.
Πρώτον ότι ανυπομονεί και ο ίδιος να έχει δύο ημέρες ανεπιθύμητων παρενεργειών ώστε «να μπορέσω να ανακτήσω την ελευθερία μου» και δεύτερον ότι ο εμβολιασμός έχει παγιωθεί ήδη ως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της επιστήμης. «Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να ζούμε τη ζωή μας έτσι. Οι εμβολιασμοί έχουν λύσει τόσο πολλά προβλήματα για την ανθρωπότητα: ιλαρά, ευλογιά, πολιομυελίτιδα κ.λπ. Η άλλη μας επιλογή είναι να κάνουμε αυτό που κάνουμε τώρα και να “φρακάρουμε” εντελώς τα νοσοκομεία και τις μονάδες εντατικής θεραπείας μας, ενώ θα αυξάνεται ταυτόχρονα ο αριθμός των ανθρώπων που πάσχουν από τον λεγόμενο “μακροχρόνιο Covid”. Θα επέλεγα τη λύση των εμβολίων χωρίς συζήτηση», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Fazeli.
Αντικρούοντας τους ισχυρισμούς για ταχύτητα και προχειρότητα, εξηγεί ότι αφενός μεν τα εμβόλια των Pfizer-BioNTech και Moderna αποτελούν το αποκορύφωμα μιας εργασίας άνω της μιας δεκαετίας, η οποία ξεκίνησε κατά τη διάρκεια των επιδημιών SARS και MERS (για τον MERS ειδικά αναπτύχθηκαν εμβόλια που ωστόσο δεν χρειάστηκαν ποτέ), αφετέρου ότι στην περίπτωση του Sars-Cov-2 υπάρχει μια τεράστια διαφοροποίηση σε σχέση με το παρελθόν: έως τώρα οι φαρμακοβιομηχανίες έπρεπε να είναι σίγουρες ότι έχουν στα χέρια τους ένα βιώσιμο προϊόν προτού επιταχύνουν την παραγωγή του. Με τα εμβόλια κατά της Covid-19 οι ρυθμιστικές αρχές ανά τον κόσμο ενεπλάκησαν από την αρχή και οι εταιρείες ανέλαβαν χρηματοοικονομικούς κινδύνους σε πρώιμα στάδια ανάπτυξης των εμβολίων, όπως δεν είχαν πράξει ποτέ ξανά.
Ερωτηθείς δε για πιθανές παρενέργειες και για τον αν είναι επαρκής ο χρόνος για να γνωρίζουμε για αυτές, ανέφερε τρία αρκετά διαφωτιστικά στοιχεία.
Πρώτον, ότι συνήθως γνωρίζουμε εάν ένα εμβόλιο θα προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες εντός περίπου δύο μηνών από τον εμβολιασμό. Ανέφερε ως παράδειγμα το εμβόλιο Shingrix της GlaxoSmithKline ενάντια στον έρπητα ζωστήρα, το οποίο δοκιμάστηκε σε περίπου 28.000 άτομα και καμία από τις ανεπιθύμητες παρενέργειες που αναφέρθηκαν για το εμβόλιο – και που ήταν ο συνηθισμένος πυρετός, η ρίγη και οι πόνοι μετά από ένα εμβόλιο – δεν εμφανίστηκε αργότερα από τρεις μήνες μετά τον εμβολιασμό. Το συνέκρινε με το εμβόλιο των Pfizer-BioNTech και Moderna, το οποίο θα έχουν λάβει σχεδόν 40.000 άτομα σε δύο δόσεις μέχρι τη στιγμή που θα γίνει διαθέσιμο στον γενικό πληθυσμό, στις αρχές του επόμενου έτους. Ο περισσότερος κόσμος θα εμβολιαστεί στον τέταρτο ή πέμπτο μήνα μετά την χορήγηση της πρώτης δόσης σε χιλιάδες ανθρώπους.
Δεύτερον ότι οι παρενέργειες στα εμβόλια των Pfizer και Moderna έχουν για την ώρα περιοριστεί στο σύνηθες είδος των παρενεργειών που αναμένονται μετά από έναν εμβολιασμό: πυρετός, πονοκέφαλοι και μυϊκοί πόνοι ή πόνοι στις αρθρώσεις, οι οποίοι διαρκούν μόνον για δύο ημέρες. Μάλιστα εξηγεί ότι η εμφάνιση των παρενεργειών τον χαροποιεί: «Είναι τα αποτελέσματα μιας ανοσολογικής αντίδρασης και ένα σημάδι ότι το εμβόλιο κάνει τη δουλειά του».
Τρίτον, ότι η χρήση της νέας τεχνολογίας, που αξιοποιεί τον αγγελιοφόρο, RNA είναι απολύτως ασφαλής για τον οργανισμό ως διαδικασία. Και ότι η αποτελεσματικότητα άνω του 90% που έχουν εμφανίσει τα εμβόλια των Pfizer και Moderna είναι επίπεδα που κανείς δεν τολμούσε να φανταστεί πριν ανακοινωθούν τα αποτελέσματά τους.
Θα πονάει λίγο περισσότερο, αλλά θα είναι ακίνδυνο
Σύμφωνα με τον Δρ. Γιώργο Παυλάκη, επικεφαλής του τμήματος εμβολίων στο Εθνικό Ίδρυμα Καρκίνου των ΗΠΑ, υπάρχει ένα πολύ καλό και ένα μικρό… κακό σε σχέση με τα εμβόλια για τον κορωνοϊό, που θα κάνουν οι Έλληνες.
«Τα εμβόλια που θα έρθουν στην Ελλάδα είναι τσεκαρισμένα, δεν υπάρχει κίνδυνος. Σε σχέση με άλλα εμβόλια, αυτό θα πονάει λίγο παραπάνω. Θα είναι όμως κάτι παροδικό», δήλωσε ο Έλληνας επιστήμονας, εκτιμώντας ότι αν ο εμβολιασμός φτάσει στα επιθυμητά ποσοστά ανταπόκρισης, «το καλοκαίρι θα μπορούμε να φιλιόμαστε κανονικά…».
Εμείς να συμπληρώσουμε ότι το εμβόλιο για την ευλογιά ειδικά είναι ίσως το σπουδαιότερο επίτευγμα στην ιστορία της ανθρωπότητας, καθώς μιλάμε για έναν ιό, που μόνο κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα υπολογίζεται ότι σκότωσε 300-500 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο.