Μετά βίας ασθένεια. Αυτή θα μπορούσε να ήταν άνετα η διάγνωση κάποιου που θα έπεφτε σήμερα στον πλανήτη Γη, αν επιχειρούσαμε να του εξηγήσουμε την πανδημία του κορωνοϊού με τα νούμερα της Ταϊβάν.
Πρόκειται για μια χώρα που βρίσκεται δύο βήματα από την Κίνα, με καθημερινές εμπορικές μετακινήσεις με αεροπλάνα, με διαρκή ανταλλαγή πληθυσμών, η οποία μάλιστα είναι αποκλεισμένη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Κι όμως η Ταϊβάν έχει καταφέρει σε αυτόν τον περισσότερο από ένα χρόνο πανδημίας να ελέγξει τόσο πολύ τη μετάδοση του ιού, που δύσκολα θα έλεγες ότι έχουν καταλάβει εκεί κάτι απ΄αυτό το κοσμογονικό που βιώνει ο υπόλοιπος πλανήτης. Αν το Ισραήλ επευφημείται για την αντίδραση του με τα εμβόλια, η Ταϊβάν είναι από τις 2-3 κορυφαίες χώρες σε επίπεδο πρόληψης.
Την 29η Μαρτίου οι υπεύθυνοι ανακοίνωσαν 1 μόλις κρούσμα. Την 30η, δηλαδή χθες, πάλι 1. Αυτά τα 2 κρούσματα ήρθαν να προστεθούν στα υπόλοιπα για να φτάσουμε συνολικά στον εξωφρενικό (sic) αριθμό των 1030 κρουσμάτων, με 10 από αυτά να έχουν δυστυχώς καταλήξει, ενώ αυτή τη στιγμή στις κλίνες ΜΕΘ της χώρας νοσηλεύονται ελάχιστα πάνω από 30 άτομα.
Η Ταϊβάν ήταν από το πρώτο lockdown ένα case study, αλλά τότε ήταν πολλά τα κράτη, κι εμείς μέσα σε αυτά, που είχαν πολύ χαμηλά επιδημιολογικά δεδομένα, οπότε θα μπορούσες να πεις ότι ίσως ήταν κάτι συγκυριακό ή κάτι που δεν ήταν ενδεικτικό της κατάστασης, αφού όλος ο πλανήτης, σε πολιτικό και επιστημονικό επίπεδο, αντιμετώπιζε κάτι θεωρητικά πρωτόγνωρο.
Είναι όμως έτσι; Για την Ταϊβάν και το επιστημονικό-ιατρικό της δυναμικό δεν είναι καθόλου έτσι. Γιατί στην Ταϊβάν πέρασαν την κρίση με τον SARS το 2003, πέρασαν τον Η1Ν1 το 2009 και είναι ένας πολιτισμός, κλασικοί απωανατολίτες όντες, που μαθαίνει από το παρελθόν σαν να είναι εμβόλιο. Δημιουργεί δηλαδή «αντισώματα» μηχανισμών ώστε να αντιμετωπίσει πολύ καλύτερα την επανεμφάνιση μιας κατάστασης.
Όταν λοιπόν εμφανίστηκε ο κορωνοϊός σε όλο τον πλανήτη, όταν οι κυβερνήσεις αποφάσισαν να του δώσουν σημασία, η Ταϊβάν συμπλήρωνε ήδη ενάμιση μήνα αλλαγής στα ειωθότα της χώρας. Στις 19 Δεκεμβρίου του 2019 έγινε η πρώτη εμφάνιση ασθενούς με το στέλεχος του covid-19 στην Κίνα, μόλις 12 ημέρες αργότερα η Ταϊβάν άρχισε να προετοιμάζεται για συνθήκες lockdown.
Ήδη από το τέλος του έτους είχε αρχίσει να απαγορεύει τις μετακινήσεις από και προς συγκεκριμένες περιφέρειες της Κίνας και είχε επιτρέψει μόνο από 4 αεροδρόμια να διεξάγονται πτήσεις, το Πεκίνο, τη Σανγκάη, την Ξιανμέν και τη Τσενγκντού, ενώ από την υπόλοιπη Κίνα, το Χονγκ Κονγκ και το Μακάο δεν επέτρεπε καμία πτήση. Αλλά και στις πτήσεις που γίνονταν, ήδη από τις 31/12/19 διεξάγονταν θερμομετρικοί έλεγχοι και με το που κάποιος επιβάτης ή μέλος προσωπικού εμφάνιζε συμπτώματα πυρετού, απομονωνόταν, μαζί και όσοι ήταν μαζί του στην πτήση.
Παράλληλα, στην Ταϊβάν είχαν ξεκινήσει να χτίζονται ειδικές μονάδες υποδοχής και φροντίδας των κρουσμάτων πριν καν εμφανιστεί το πρώτο κρούσμα στις 21 Ιανουαρίου.
Ξέρετε ποια ήταν η αντίστοιχη δράση της χώρας το 2003 στον SARS; 131.000 άτομα που είχαν έρθει σε επαφή με κρούσμα ή ενδεχόμενο κρούσμα, εξετάστηκαν σε νοσοκομεία, περιορίστηκαν και εν τέλει μόλις 45 απ΄αυτούς είχαν νοσήσει με τον ιό.
Αυτή η συνέπεια της χώρας χτίστηκε το 2003, όταν και δημιουργήθηκαν τα πρωτόκολλα ώστε οι επιστήμονες να έχουν πολύ μεγαλύτερη εξουσία σε τέτοιες στιγμές και να αναλαμβάνουν με μεγαλύτερη αμεσότητα δράση, σε κάποιες περιπτώσεις χωρίς να περιμένουν καν την έγκριση του υπουργείου Υγείας ή του πρωθυπουργού, ενώ στη διάθεση των πολιτών είναι πάντοτε καλά στελεχωμένες τηλεφωνικές γραμμές που παρέχουν πληροφορίες και καθοδήγηση.
Ταυτόχρονα, υπήρξαν τότε συζητήσεις ανάμεσα στο κράτος, την επιστημονική κοινότητα και τον ιδιωτικό τομέα για διαρκή συνεργασία, το οποίο κατά βάση μεταφραζόταν ως εξής: διαρκό monitoring των εργαζομένων, άμεση αναφορά του παραμικρού συμπτώματος και απομόνωση του μολυσμένου ατόμου. Αυτό συνέβη και τον περασμένο Ιανουάριο, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα η πλειοψηφία των μέχρι σήμερα κρουσμάτων να μην οφείλεται σε πολίτες που ζουν όλο αυτό το διάστημα στη χώρα, αλλά να είναι όλα εισαγόμενα κρούσματα.