Μια από τις ταινίες που σάρωσαν κινηματογραφικά το 2021 και κατέκτησε μάλιστα 3 Όσκαρ, ήταν το Nomadland της Κλόε Ζάο. Εκεί απεικονιζόταν η ζωή ανθρώπων στις ΗΠΑ που δεν έχουν σπίτια, αλλά ζουν σε τροχόσπιτα και γυρίζουν τη χώρα.
Σε εμάς στην Ελλάδα αυτός ο τρόπος ζωής δεν είναι ιδιαίτερα οικείος. Στην Ευρώπη όμως αποτελεί μια σταθερή επιλογή για διακοπές, ειδικά για οικογένειες που δεν αντέχουν να πληρώσουν δύο δωμάτια ξενοδοχείου για 6-7 ημέρες.
Το τροχόσπιτο είναι ένα μέσο που προσφέρει μεγάλη ευκολία, καθώς δε χρειάζεται να περιοριστείς σε περιοχή που θα μείνεις σε ένα νησί ή έναν προορισμό, μπορείς να κοιμάσαι κάθε βράδυ κοντά στα μέρη που θα επισκεφθείς την επόμενη ημέρα και έχεις την άνεση ότι όποτε κουραστείς στο μπαρ, μπορείς να πεταχτείς για λίγο να ξεκουραστείς στο τροχόσπιτο.
Η κουλτούρα των διακοπών με τροχόσπιτο ήταν αρκετά χαμηλά σε αριθμούς στην Ελλάδα και αυτό οφειλόταν στο ότι η αγορά ενός τέτοιου οχήματος που είναι πάνω από 2.000 κυβικά, θεωρείτο τεκμήριο πολυτέλειας. Τα έξοδα ήταν μέχρι πρότινος τεράστια, ενώ το τροχόσπιτο δεν διαθέτει πινακίδες, κάτι που αναμένεται να αλλάξει από τον Νοέμβριο.
Είναι πάντως ενδεικτικό πως η αγορά ενός RV συνεπάγεται 690 ευρώ τέλη κυκλοφορίας, 700 ευρώ φόρο πολυτελείας, και περίπου 15.000 τεκμήριο, ενώ ο δασμός μέχρι πέρσι για ένα αυτοκινούμενο που θα εισαγόταν στη χώρα, ήταν στα 25.000 ευρώ. Αν σκεφτούμε ότι υπάρχουν συγκεκριμένα κατασκευαστικά κριτήρια που πρέπει να καλύπτει ένα αυτοκινούμενο, άρα η τιμή του δύσκολα θα πέσει κάτω από 14.000 ευρώ , δημιουργείται ένα δυσβάσταχτο κόστος που μπορεί να φτάσει συνολικά μέχρι και τα 55.000 ευρώ για το πρώτο έτος.
Ευτυχώς, υπήρξε νέο νομοθετικό πλαίσιο που έριξε αυτό το ποσό στα 3.000 ευρώ για ένα μεταχειρισμένο και στα 5.000 για ένα καινούργιο.
Φέτος το καλοκαίρι και – σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών – τα επόμενα καλοκαίρια σε βάθος δεκαετίας, υπάρχει μια αυξημένη ζήτηση και από Έλληνες για αγορά ή ενοικίαση τροχόσπιτου.
Ο κ. Αδάμ Ασημακόπουλος της Caravan Experts ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι πλέον υπάρχει τέτοια ζήτηση που δεν υπάρχουν τα οχήματα για να την εξυπηρετήσουν.
«Αν και το αυτοκινούμενο τροχόσπιτο ήταν πάντα στην αντίληψη του Έλληνα εκδρομέα, ωστόσο το 2019 λαμβάναμε 10 τηλεφωνήματα την εβδομάδα από ενδιαφερόμενους για ενοικίαση και φέτος λαμβάνουμε 50 (+400%). Το οξύμωρο είναι, ότι η ζήτηση δεν μπορεί να καλύψει την προσφορά, αφού προς ενοικίαση αυτοκινούμενα τροχόσπιτα βρίσκονται στην Ελλάδα περί τα 50 το πολύ».
Τα τροχόσπιτα είναι μια αυξανόμενη αγορά στον τουριστικό κλάδο, με τις παραγγελίες στις ΗΠΑ να έχουν αυξηθεί ραγδαία, στην Αυστραλία υπάρχουν 750.000 άνθρωποι με καταγεγραμμένο τροχόσπιτο στο όνομα τους, ενώ μεγάλη είναι η αύξηση σε Αυστρία (182%), Σουηδία (138,5%), Βέλγιο (71,9%), Νορβηγία (64,8%). Συνολικά, το 2020 η ευρωπαϊκή αγορά αυξήθηκε κατά 12% σε μια βιομηχανία που αγγίζει κάθε χρόνο τα 50 δισ. ευρώ, ενώ ως το 2025 αναμένεται ετήσια αύξηση κατά 7%.
Ο κ. Αντώνης Ζαμπέτας, επικεφαλής της ομώνυμης εταιρείας της Θεσσαλονίκης που λειτουργεί από το 1978, ανέφερε ότι δεν αυξήθηκε η ζήτηση των Ελλήνων τόσο, απλώς τώρα αρχίζει να φαίνεται, καθώς τα προηγούμενα χρόνια λόγω του νομοθετικού πλαισίου, αρκετοί νοίκιαζαν τα τροχόσπιτα από γειτονικές χώρες.
«Μπορεί για κάποια χρόνια να μην φαινόταν η ζήτηση για ενοικίαση που υπάρχει στη χώρα μας για αυτοκινούμενο τροχόσπιτο, αλλά αυτό ήταν πλασματικό, αφού ελλείψει ικανού αριθμού να καλύψει τη ζήτηση, πολλοί ήταν αυτοί που νοίκιαζαν αυτοκινούμενο τροχόσπιτο σε γειτονική χώρα και έκαναν διακοπές στην πατρίδα τους, δηλαδή την Ελλάδα. Στην Ελλάδα ανέκαθεν υπήρχε η ζήτηση για αυτοκινούμενο τροχόσπιτο, είτε για αγορά, είτε για ενοικίαση. Ήταν η έλλειψη νομοθετικού πλαισίου και η υπερφορολόγηση εν μέσω της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας, που πάγωσε τον κλάδο, αλλά ευτυχώς δεν τον αφάνισε».
Είναι χαρακτηριστικό πως τα τελευταία 2 χρόνια, η αυξημένη ζήτηση από Έλληνες δε μπορεί να ικανοποιηθεί, αφού Γερμανοί, Γάλλοι και Ιταλοί καπαρώνουν περίπου το 80% των διαθέσιμων οχημάτων.
Ένα άλλο πρόβλημα του παρελθόντος ήταν ότι ο τουρισμός των τροχόσπιτων δε μπορούσε να υπάρξει τους 6 μήνες της θερινής σεζόν, καθώς δεν υπήρχε ευκολία στη μεταφορά των οχημάτων με πλοίο, με τον κάτοχο να καλείτο να πληρώσει 2.000 ευρώ μόνο για να το μεταφέρει.
Τα τροχόσπιτα είναι και αναμένεται να γίνουν μια τρομερή πηγή εσόδων, μιας και οι τουρίστες που δεν αφήνουν χρήματα σε κάποιο ξενοδοχείο, τείνουν να είναι πιο σπάταλοι σε φαγητό και άλλες αγορές. Ενδεικτικό είναι πως περίπου 200.000 Γερμανοί κάνουν κάθε χρόνο απόβαση στην Ισπανία, καταναλώνοντας ένα ποσό κοντά στα 1.500 ευρώ ο καθένας.
Αυτό δε μπορεί να συμβεί ακόμα εδώ μιας και η Ελλάδα δεν διαθέτει τα λεγόμενα camper stops, σημεία δηλαδή που μπορούν τα τροχόσπιτα να στρατοπεδεύσουν για ένα διάστημα. Ως τώρα μπορούν να παρκάρουν οπουδήποτε, αλλά δεν τους επιτρέπεται να ανοίξουν τέντα, παράθυρα ή να απλώσουν τραπέζι και καρέκλες έξω.
«Χρειάζεται ειδικός χώρος, όπου εκτός της στάθμευσης θα μπορεί να κάνει και σέρβις. Δηλαδή να πάρει νερό και να αδειάσει τις δεξαμενές λυμάτων. Ο χώρος αυτός ονομάζεται διεθνώς camper stop, μπορεί να είναι αποκλειστικά για αυτοκινούμενα αλλά και μικτός με άλλα ΙΧ αυτοκίνητα (πάντα όμως οριοθετημένος για τα αυτοκινούμενα). Μιλάμε για χώρους, όπου κάποιος μπορεί να σταθμεύσει με μικρό κόστος παραμονής (ακόμη και δωρεάν για π.χ. 24 ώρες παραμονής) και που -μεταξύ άλλων- είναι περιφραγμένοι, με φωτισμό, έλεγχο εισόδου/εξόδου και με μπάρα για πληρωμή» εξηγεί η γενική γραμματέας της Ελληνικής Λέσχης Αυτοκινούμενων Τροχόσπιτων που αριθμεί στην Ελλάδα 400 μέλη.
Οι επιλογές είναι μόνο τα πάρκινγκ σε κάμπινγκ, αλλά κι αυτά με επιφύλαξη. Μάλιστα, σε ξένους ταξιδιωτικούς οδηγούς η Ελλάδα δεν υπάρχει ως αναφορά.
«Σε όλη την Ευρώπη υπάρχουν 20.000 camper stops ενώ στους διεθνείς καταλόγους των camper stops, για την Ελλάδα επισημαίνεται ότι δεν υπάρχουν επίσημοι τέτοιοι χώροι και οι αναγραφόμενοι είναι με επιφύλαξη».
Η ευκολία που παρέχει το τροχόσπιτο στην εποχή της πανδημίας είναι αυταπόδεικτη. Αρχικά, επιτρέπει ακόμα και να δουλεύεις ενώ ταξιδεύεις, άρα να μη χάνεις μέρες της άδειας σου. Παράλληλα, αφαιρεί όλο το άγχος για κρατήσεις σε διαφορετικά μέρη. Με το τροχόσπιτο μπορείς να διασχίσεις μια χώρα σαν την Ελλάδα μέσα σε 10-15 μέρες και να απολαύσεις πολλά τοπία σε μια δόση.
Σε μια εποχή πανδημίας προσφέρει την ευκολία του να μη χρειαστεί να πας σε κοινόχρηστη τουαλέτα ή σε δωμάτιο που αμφιβάλλεις για την καθαριότητα του ή την επάρκεια του σε υλικά αποστείρωσης και φυσικά τον λιγότερο συγχρωτισμό με άγνωστους ανθρώπους.
Φωτογραφία: Pexels.com/Quintin Gellar