Ο Μωυσής είχε τις 10 Εντολές, η Ελλάδα έχει τις 2 Εντολές για τους κατοίκους της σε αυτό το μονοπάτι που έχει μπει από το 2019: ξενοδοχεία-καταλύματα και εστίαση. Φτιάξτε την κιβωτό σας και δε θα πνιγείτε. Ή μήπως θα πνιγούμε για τα καλά;
Γιατί ο κατακλυσμός των τουριστών έχει αλλάξει πλήρως και την επενδυτική στόχευση, άρα και τις θέσεις εργασίας που εμφανίζονται συχνότερα, άρα και το πού στρέφονται οι άνθρωποι, πού στρέφουν τις ιδέες τους για εξέλιξη.
Πολλοί λένε για τον τουρισμό, αλλά η εστίαση είναι η Νο1 βιομηχανία αυτής της χώρας, ειδικά της Αθήνας, όπου ζει και το 50% του πληθυσμού. Ξέρουμε να ανοίγουμε μαγαζιά. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη έρευνα για να το δεις.
Κάνε για περίπου 2 βδομάδες likes και follow σε σελίδες καταστημάτων φαγητού ή ποτού και δες τι θα σου πετάει ο αλγόριθμος σε αυτό το διάστημα. Και κάνε μια καταγραφή και δες στο τέλος πόσα διαφορετικά μαγαζιά εμφανίστηκαν καθώς σκρόλαρες ή καθώς έκανες swipe right στα στόρι.
Δεν χρειάζεται κάποιος παραπάνω από αυτό για να καταλάβει ότι η Αθήνα και, την θερινή περίοδο, ένας μεγάλος αριθμός νησιών, γεμίζουν όλο και περισσότερο από μαγαζιά και κατ’ επέκταση ξενοδοχεία. Ή και ανάποδα, τα ξενοδοχεία φέρνουν τουρίστες, αυτοί θέλουν επιλογές, οπότε αυξάνονται τα μαγαζιά.
Και ποια είναι η πρώτη καύσιμη ύλη για την εστίαση; Οι άνθρωποι που τρέχουν τα μαγαζιά, οι ιδιοκτήτες, οι άνθρωποι στην κουζίνα ή στη μπάρα, οι σερβιτόροι, αυτοί που καθαρίζουν τον χώρο, οι προμηθευτές τους.
Αν μιλήσεις με επιχειρηματίες της εστίασης σε νησιά, αυτό που θα σου αναφέρουν ως πρώτο πρόβλημα για φέτος, είναι ότι δεν βρίσκουν ανθρώπους να καλύψουν αυτά τα πόστα.
Σε έναν βαθμό αυτό συμβαίνει γιατί δεν τους προσφέρουν και τις ανθρώπινες συνθήκες για να ζήσουν για 4-5-6 μήνες σε ένα μέρος που δεν είναι το σπίτι τους. Τα δωμάτια στα οποία μένουν είναι χάλια, είτε λόγω έλλειψης είτε λόγω τσιγκουνιάς του αφεντικού, ενώ κα το ρεπό είναι άγνωστη λέξη.
Συμβαίνει όμως και σε έναν βαθμό δεν υπάρχουν και τα άτομα για να καλύψουν τις θέσεις. Ακόμα και με αυτές τις κακές συνθήκες, οι άνθρωποι προτιμούν να το κάνουν για 4-5 μήνες και να βγάλουν λεφτά για όλο τον χρόνο, παρά να μπουν στη διαδικασία να αφήσουν αυτή την εποχική δουλειά για μια που είναι για όλο τον χρόνο.
Κι αυτοί που βρίσκονται, ένα σημαντικό ποσοστό, έχουν παρατήσει άλλες δουλειές που έκαναν για χρόνια, κυρίως στον πρωτογενή τομέα, γιατί με τόσες αναποδιές κουράστηκαν να αντιμετωπίζουν τις καιρικές συνθήκες, τις ευρωπαϊκές οδηγίες που τους δυναστεύουν και προτιμούν να είναι σερβιτόροι ή ντελιβεράδες για αρκετούς μήνες, με ελάχιστα ή καθόλου ρεπό.
Η ταχύτητα με την οποία υπάρχοντες επιχειρηματίες επενδύουν σε νέα μαγαζιά και κάθε εβδομάδα έχουμε κι από τουλάχιστον μία, ίσως και δύο νέες αφίξεις στην Αθήνα, αποτυπώνουν μια ασφυκτική κατάσταση για την Ελλάδα συνολικά.
Τα μαγαζιά που ανοίγουν από Μάρτιο και μετά, κάνουν το πείραμά τους, να δουν πώς θα πάει στην τουριστική σεζόν κι αν δεν τσουλήσει, τον Σεπτέμβρη το αναζητάς το μαγαζί. Μόνο που αυτό συμβαίνει σπάνια.
Ο κόσμος στην Ελλάδα δεν χάνει ευκαιρία να βγει, να γεμίσει συναυλιακούς χώρους, εκδηλώσεις, μπαρ, εστιατόρια. Με κάποιον τρόπο τα μαγαζιά επιβιώνουν οικονομικά ή θριαμβεύουν.
Βλέπεις γνωστούς σεφ να κάνουν consulting και να επιμελούνται το μενού σε 5-6 μαγαζιά και αναρωτιέσαι μέχρι πού θα συνεχιστεί αυτή η επέλαση της εστίασης.
Ήδη για να βρεθούν σερβιτόροι, άλλοι κλάδοι της οικονομίας παραμελούνται ή θα παραμεληθούν. Η μεγάλη στροφή προς την εργασία στην εστίαση, σε συνδυασμό με το ότι η επέκταση των ξενοδοχειακών μονάδων αφαιρεί καλλιεργήσιμη γη, προκαλούν πλήγμα.
Σε εποχές που οι νέες γενιές ειδωλοποιούν τους TikTokers, τους Influencers, τους Youtubers, που οι πλατφόρμες αυτές έχουν αυξήσει τους αναγνωρίσιμους και σπρώχνουν διαφημιστικό χρήμα προς πάσα κατεύθυνση, το μείζον ερώτημα είναι αν θα έχουμε ανθρώπους να στελεχώσουν την Υγεία, την Δασοπυρόσβεση και πολλούς ακόμα τομείς δημοσίου ενδιαφέροντος.
Δεν είναι ένα ακραίο σενάριο. Τα επαγγέλματα που χρειάζεται η εστίαση είναι τόσα που δεν μπορεί κανείς να τα δει. Αν αυτά καλύπτονται ενόσω εμφανίζονται όλο και περισσότερα νέα μαγαζιά, που θα βρεθεί η ποσότητα να ανταποκριθεί στις κοινωνικές ανάγκες.
Πάρε μια οποιαδήποτε περιοχή στην Αθήνα, χαρτογράφησέ την κι αν δε βρεις τουλάχιστον 7-8 μαγαζιά που να θες να επισκεπτείς, να μη μας λένε Menshouse. Κι αυτά τα μαγαζιά είναι μόνο όσα θα βρεις εύκολα. Υπάρχουν άλλα τόσα που θα είσαι τυχερός αν δε στα εμφανίσει ο αλγόριθμος.
Όπως βλέπουμε τα πράγματα, είναι μια πολύ κρίσιμη καμπή, θα έπρεπε να συζητιούνται πλάνα προώθησης άλλων επαγγελμάτων στους νέους, τίποτα από αυτά όμως δε γίνεται. Όλοι έχουν λοκάρει το βλέμμα στο τουριστικό χρήμα και νοιάζονται απλά να βγει η χρονιά.
Κι όσο το κάνουν αυτό, τόσο αυξάνονται οι σερβιτόροι και μειώνονται τα παιδιά που εκφράζουν πάθος για μια άλλη δουλειά.
Κανένα κακό δεν είναι να είσαι σερβιτόρος. Είναι κακό να υπάρχουν μόνον σερβιτόροι και τίποτε άλλο. Κι αυτό θα συμβεί όσο ο τουρισμός αποτελεί τη Νο1 βιομηχανία μας και τον υπακούμε πιστά.
Το παράδειγμα των Βαλεαρίδων Νήσων θα έπρεπε να γίνει από αύριο το μότο μας. Δε μας ανήκουν οι τόποι για να εμποδίσουμε τους τουρίστες, αλλά οφείλουν να εναρμονιστούν με τον κύκλο ζωής των ντόπιων.
Γιατί η πλήρης αράδοση στους τουρίστες, φέρνει νέα μαγαζιά. Και ξενοδοχεία. Και αυτά χρειάζονται προσωπικό να τα δουλέψει, σερβιτόρους. Πού θα βρεθούν; Όπως το πάνε, θα ζήσουμε το σουρεάλ να πηγαίνουν σερβιτόροι ως πελάτες σε ένα μαγαζί και οι σερβιτόροι στο εκεί μαγαζί, να γίνονται πελάτες την επόμενη μέρα.
Καλά λοιπόν τα τουριστικά σούρτα φέρτα, αλλά άμα είναι να γίνουμε όλοι μας επιχειρηματίες εστίασης ή σερβιτόροι, ας κατεβάσουμε ρολά!
* Photo credits: Unsplash/Louis Hansel