Δεν την σκότωσε επειδή την αγαπούσε, τη δολοφόνησε

Η συντήρηση μιας δολοφονικής κουλτούρας πολλές φορές κρύβεται στις λέξεις: στα ελληνικά Μέσα πρέπει κάποιος να πει ότι οι δολοφονίες δεν προκύπτουν ΠΟΤΕ λόγω αγάπης. Εκτός και αν ορισμένοι γουστάρουν να ρομαντικοποιούν δολοφονίες.

Στο αιώνιο ερωτικό νταραβέρι ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες υπάρχουν παραδοσιακά ορισμένες παρεξηγήσεις. Και αυτές, στη συντριπτική τους πλειονότητα, αφορούν τον τρόπο που αντιλαμβάνονται τα πράγματα οι άντρες. Ας μην γελιόμαστε: μια κουλτούρα ανισότητας ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες επικρατεί παντού. Όποιοι δεν την βλέπουν είναι μάλλον εκείνοι που την απολαμβάνουν.

Η βασική παρεξήγηση γύρω από τα συγκεκριμένα ζητήματα είναι πως οι γυναίκες, κατά κάποιο τρόπο, χρωστάνε ανταπόκριση στους άντρες. Η λέξη «χρωστάνε» είναι πολύ συγκεκριμένη στην συζήτηση αυτή: σε σχέσεις ισότητας κανείς και καμία δεν χρωστάει τίποτα σε κανέναν και καμία, τα πάντα κινούνται με γνώμονα τη συναίνεση. Όμως, μια τεράστια μερίδα του ανδρικού πληθυσμού, δεν τα καταλαβαίνει ιδιαίτερα αυτά τα προχωρημένα. Δεν την συμφέρει άλλωστε.

Όταν, για παράδειγμα, μια γυναίκα περπατάει στον δρόμο με σέξι ντύσιμο, πολλοί άντρες έχουν την ψευδαίσθηση ότι αυτή η γυναίκα τους χρωστάει να ακούει τα «ψιτ» τους και να υπομένει εν γένει τα πεσίματά τους: σε ορισμένους δεν περνάει καν από το μυαλό ότι το σέξι ντύσιμο μιας γυναίκας δεν την κάνει αυτόματα το αντίστοιχο μιας σέξι φωτογραφίας που έχει ο καθένας στο συρτάρι του για τις δύσκολες ώρες.

Είναι, φυσικά, τσουβάλιασμα μεγατόνων να θεωρούνται όλοι οι άντρες μέλη της συγκεκριμένης συνομοταξίας -και ορισμένες σύγχρονες φεμινιστικές αναλύσεις αδυνατούν να κάνουν τις απαραίτητες διακρίσεις με αποτέλεσμα να αναπαράγουν έναν λόγο αντίστροφα σεξιστικό. Και μια άλλη κακή σχετικοποίηση είναι να ταυτίζεται ο μέσος σεξιστής πέφτουλας με έναν βιαστή: ανάμεσα σε αυτές τις δυο κατηγορίες σεξιστών δεν είναι αμελητέα η απόσταση που πρέπει να διανυθεί.

Όμως πρέπει να διευκρινιστεί: μπορεί ένα αντιαισθητικό και παρενοχλητικό πέσιμο στον δρόμο να μην είναι ίδιο με έναν βιασμό αλλά είναι η ίδια κοινωνική μήτρα που γεννάει αυτές τις συμπεριφορές. Και με τις κοινωνικές μήτρες υπάρχει αυτό το «πρόβλημα»: δεν είναι απαραίτητο πως γεννούν ένα είδος φαινομένων, παράγουν και τις μετεξελίξεις του. Υπό αυτή την έννοια, όποιος δεν επιτίθεται στη ρίζα των προβλημάτων, έχει και τη δική του ευθύνη όταν αυτά διογκώνονται και μετεξελίσσονται.

Ο τρόπος με τον οποίο ένα μεγάλο κομμάτι των ειδησεογραφικών Μέσων αντιμετωπίζουν τη δολοφονία της 24χρονης γυναίκας στη Λέσβο από τον εν διαστάσει σύζυγό της είναι ενδεικτικός του παραπάνω ισχυρισμού. Ο συγκεκριμένος τύπος πήρε μια καραμπίνα, μπήκε στο σπίτι και την πυροβόλησε ενώ στο δίπλα δωμάτιο βρισκόταν το παιδί τους. Και όμως: παρά τον αποτροπιασμό που προκύπτει από τη συγκεκριμένη συμπεριφορά, η παρουσίαση της είδησης πολλές φορές εμπεριέχει υπόρρητα και μια δικαιολόγηση της δολοφονίας.

Ζήλευε -γράφουν πολλοί- ο τύπος και γι’ αυτό το έκανε. Την αγαπούσε τόσο πολύ που το γεγονός ότι η συγκεκριμένη είχε πάψει να τον γουστάρει τον έφερε στα άκρα. Είναι προφανές πως είτε ορισμένοι δεν ξέρουν πως λειτουργούν η ζήλια και (πολύ περισσότερο) η αγάπη είτε δεν θέλουν να σοκάρουν απότομα την συντηρητική πτυχή της ελληνικής κοινωνίας.

Ας ξεκινήσουμε από τα προφανή λοιπόν: κανένα είδος αγάπης δεν σε οδηγεί στη δολοφονία διότι πολύ απλά πρόκειται περί εκ διαμέτρου αντιθετικές έννοιες. Και κανένα είδος ζήλιας δεν αρκεί για να μεταμορφωθεί κανείς σε δολοφόνο: όσο και αν υποφέρει κανείς από αυτή είναι η κουλτούρα της ιδιοκτησίας (της «συζυγικής» ιδιοκτησίας στην προκειμένη περίπτωση) που κάνει κάποιον να πιστεύει πως έχει το αυτονόητο δικαίωμα να αφαιρέσει μια ζωή.

Όλα ξεκινάνε από μια τεράστια στρέβλωση και αυτή πρέπει κάποια στιγμή να αρθεί: καμία γυναίκα δεν χρωστάει τίποτα σε κανέναν άντρα. Το γεγονός ότι κάπου και κάποτε, η 25χρονη της Λέσβου αγάπησε τον μελλοντικό της δολοφόνο δεν την φορτώνει με την υποχρέωση να τον αγαπάει για πάντα. Όσο και αν ο ίδιος το πίστεψε σε τέτοιο βαθμό που τον οδήγησε στο συμπέρασμα πως έχει δικαίωμα να την πυροβολήσει, αυτό ήταν μια (δολοφονική) ψευδαίσθηση και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Όχι με κρυφά ξεπλύματα μιας δολοφονίας μέσα από φράσεις όπως «την σκότωσε γιατί την αγαπούσε».

Τα ελληνικά media καλό είναι να το καταλάβουν: η ρητορική τους συντηρεί κουλτούρες που οδηγούν σε δολοφονίες. Ας αναλάβει κάποιος (η ΕΣΗΕΑ; Οι υπεύθυνοι που δεν βαριούνται να αναλάβουν ευθύνες; Κάποιος πάντως…) να τους φέρει μπροστά στις ευθύνες τους γιατί το να διαβάζεις ότι κάποιος δολοφόνησε από αγάπη δεν είναι απλά εξοργιστικό. Είναι και επικίνδυνο. Εκτός και αν ορισμένοι γουστάρουν να ρομαντικοποιούν δολοφονίες.