«Η χώρα μας δεν είναι ξέφραγο αμπέλι!», είχε γράψει στο Twitter του ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης προκειμένου να αιτιολογήσει τους λόγους που η κυβέρνηση κατάργησε την εγκύκλιο μέσω της οποίας η απόδοση ΑΜΚΑ στους πρόσφυγες ήταν μια απλοποιημένη διαδικασία.
Η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση άλλωστε, έπρεπε να δείξει πως η νέα κατάσταση σε μια σειρά από ζητήματα της κοινωνικής ζωής, θα καθοριζόταν πλέον από το δόγμα της απόλυτης τάξης: αναπόφευκτα οι πρόσφυγες ένιωσαν να πέφτει πάνω τους βαρύς ο πέλεκυς του κυβερνητικού αυταρχισμού.
Έτσι συμβαίνει άλλωστε πάντα: όταν το σύστημα επιλέγει να γίνει πιο αυταρχικό, οι κοινωνικές κατηγορίες που νιώθουν στο πετσί τους αυτή τη διαφοροποίηση είναι εκείνες που είναι έτσι κι αλλιώς, πιο αδύναμες.
Οι κυβερνώντες άλλωστε έχουν ένα χαρακτηριστικό που αυτόματα τους γεμίζει με κυνισμό: δεν ζουν στην βάση της κοινωνίας αλλά αντίθετα, σε μια συνθήκη απόλυτα διαχωρισμένη από την καθημερινότητα τα διακυβεύματα της κοινωνικής βάσης. Αυτόματα, στις αποφάσεις που παίρνουν δεν συνυπολογίζεται η πρακτική σημασία τους. Το μόνο που έχει σημασία είναι να εξυπηρετηθεί ένα συγκεκριμένο προφίλ.
Όταν λοιπόν παίρνονται αποφάσεις με αποκλειστικό γνώμονα ένα γενικό και αόριστο «η χώρα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι», το τελευταίο πράγμα που συνυπολογίζεται είναι η πρακτική αποτύπωση αυτών των αποφάσεων.
Για παράδειγμα, γιατί να περάσει από το μυαλό ενός κυβερνώντα το τι σημαίνει η άρση της απλοποίησης της έκδοσης ΑΜΚΑ για τους πρόσφυγες; Γιατί να ασχοληθεί με τις δυσλειτουργίες που θα δημιουργήσει η περαιτέρω γραφειοκρατία όσον αφορά τη ζωή των προσφύγων, μια ζωή που είναι έτσι κι αλλιώς γεμάτη δυσλειτουργίες εξαιτίας της ιδιαιτερότητας της παραμονής τους στην Ελλάδα; Να μπορεί ο υπουργός να κάνει το tweet αυτοεπιβεβαίωσης και όλα καλά.
Και κάπως έτσι, έφτασε ο Σεπτέμβρης, η σχολική χρονιά έφτασε στην αρχή της και όλα τα προσφυγάκια που θα πήγαιναν σχολείο για πρώτη φορά θα έπρεπε, βάση νόμου αλλά και για βασικούς λόγους υγιεινής, να εμβολιαστούν. Έλα όμως που η διαδικασία έκδοσης ΑΜΚΑ αποδείχθηκε τόσο χρονοβόρα που δύσκολα θα πήγαιναν εμβολιασμένα όλα τα παιδιά προσφύγων στο σχολείο. Έτσι όπως τα έκανε η κυβέρνηση, είτε εκατοντάδες προσφυγάκια θα πήγαιναν σχολείο χωρίς να έχουν κάνει εμβόλια είτε δεν θα πήγαιναν καν σχολείο! Να η εικόνα μιας χώρας που δεν είναι ξέφραγο αμπέλι.
Στην Καβάλα πάντως, η λύση ήρθε μέσω της κοινής λογικής. Αυτό είναι άλλωστε σχεδόν κάθε φορά το εργαλείο που διορθώνει τους παραλογισμούς του ίδιου του νόμου. Καμιά φορά άλλωστε, πρέπει να αγνοείς το ποιο είναι το νόμιμο και να κάνεις απλά αυτό που είναι το λογικό και άρα, το ηθικό. Το Νοσοκομείο Καβάλας λοιπόν εμβολίασε προσφυγόπουλα που έμειναν χωρίς ΑΜΚΑ από την απόφαση Βρούτση.
Συγκεκριμένα, εμβολίασε 127 προσφυγόπουλα ηλικίας από 12 μηνών έως 15 χρόνων, εκ των οποίων τα 83 με δική του δαπάνη καθώς ήταν χωρίς ΑΜΚΑ! Στόχος ήταν «να διασφαλιστεί η υγεία των παιδιών και να μπορούν να ενταχθούν στις εκπαιδευτικές διαδικασίες και δομές των σχολείων. Όταν και όπου χρειαστεί θα είμαστε δίπλα τους», όπως δήλωσε η διοίκηση του Νοσοκομείου λιτά και περιεκτικά.
Και αυτό το νέο είναι από τα πιο όμορφα του τρέχοντος μήνα όχι μόνο για τον προφανή λόγο, επειδή δηλαδή το κλίμα διάκρισης για τους πρόσφυγες καταργήθηκε στην πράξη. Αλλά και επειδή ήταν η κοινή λογική που επικράτησε κόντρα σε έναν παραλογισμό που τύχαινε να είναι τμήμα του νόμου. Είναι μεγάλο μάθημα αυτό: να πράττουμε με γνώμονα τη λογική μας και το αίσθημα συνύπαρξης, να πράττουμε με γνώμονα τη ψυχή μας και αν ο νόμος διαφωνεί τόσο το χειρότερο για τον νόμο.