Θα μπορούσε κάποιος να την πει την Ελβετία της Λατινικής Αμερικής. Κεντρικής και Νότιας δηλαδή. Σε αντιστοιχία προφανώς. Όχι γιατί είναι ένα ουδέτερο κρατίδιο. Είναι δηλαδή, αλλά όχι σε διπλωματικό επίπεδο. Ούτε φυσικά έχει τράπεζες αποθήκευσης χρήματος των πλουσίων.
Όποιον γνωστό κι αν έχεις που μπορεί να έχει ταξιδέψει στη Λατινική Αμερική, θα σου πει πως η Κόστα Ρίκα είναι το μοναδικό μη επικίνδυνο μέρος για τους ντόπιους της. Δεν παρουσιάζει την εγκληματικότητα που έχουν οι παρακείμενες χώρες όπως Γουατεμάλα, Νικαράγουα, Κολομβία, Ισημερινός. Δεν είναι τυχαίο πως οι περισσότεροι εγκληματίες καταφεύγουν εκεί για να γλιτώσουν. Μιλάμε για μια χώρα που δεν έχει στρατό από το 1948. Αν ποτέ δεχόταν επίθεση, θα χρησιμοποιούσε τον στρατό των ΗΠΑ.
Επίσης, η Κόστα Ρίκα δεν αντιμετωπίζει προβλήματα χρεωκοπίας ούτε έχει μεγάλο μέρος του πληθυσμού πολύ κάτω από το όριο της φτώχιας. Δεν είναι τυχαίο πως απαρτίζεται από πέντε μπλε ζώνες. Είναι οι περιοχές όπου ο μέσος όρος ζωής είναι τα 100 χρόνια. Κάτι που αποδίδεται στο σύστημα υγείας και στην σταθερή οικονομία. Αυτό δημιουργεί ευεξία και ποιότητα ζωής που ενισχύει τη μακροζωία.
Προφανώς και δεν είναι ένας παράδεισος τύπου Κέιμαν ή Ναουρού από οικονομικής άποψης. Είναι όμως η 50η οικονομία παγκοσμίως σε επίπεδο ΑΕΠ. Αν σκεφτεί κανείς πόσες χώρες-μεγαθήρια οικονομίας υπάρχουν, αυτή η θέση είναι τιμητική για μια χώρα όπως η Κόστα Ρίκα, με 5 εκατομμύρια κατοίκους.
Ελβετία την είπαμε παραπάνω; Ίσως όχι. Καλύτερα θα την αποκαλούσαμε Πορτογαλία της αμερικανικής ηπείρου. Γιατί είναι μια χώρα ευημερίας και πρωτοπορίας. Όχι μόνο για την ήπειρό της. Κι είναι καλύτερη από την Πορτογαλία. Κι αυτό γιατί ενώ οι Πορτογάλοι έζησαν 4 ημέρες μέσα στο 2019 μόνο με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, χωρίς να εκπέμψουν δηλαδή co2 στην ατμόσφαιρα, η Κόστα Ρίκα το κάνει εδώ και μια 4ετία για σχεδόν 300 ημέρες τον χρόνο!
Η Κόστα Ρίκα είναι από τις πρώτες χώρες που εφάρμοσαν τη Συνθήκη του Παρισιού και μάλιστα την εξέλιξαν. Η κυβέρνηση του Κάρλος Αλβαράδο Κεσάδα, του προέδρου της χώρας, εκπόνησε ένα πλάνο 30ετίας με 10 άξονες και 8 μέτρα, με όλα να καταλήγουν στις ΑΠΕ και στο μηδενικό της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα. Προσέξτε. Οι περισσότερες χώρες δεν επιδιώκουν κάτι τέτοιο. Επιδιώκουν το λεγόμενο neutrality, δηλαδή μια ουδετερότητα.
Αυτό σημαίνει ότι χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, απλώς εξισορροπούν το αποτύπωμά τους με άλλους τρόπους, όπως φυτεύοντας δέντρα που απορροφούν το co2, ενισχύοντας ζώα της στεριάς και της θάλασσας που επίσης συνεισφέρουν με την απορρόφηση ή εξαγοράζοντας μονάδες εκπομπής από τη διεθνή τράπεζα co2. το μέρος όπου μια χώρα μπορεί να αγοράσει από άλλη περιθώριο/ποσότητα εκπομπής εφόσον η άλλη χώρα δεν έχει σκοπό να εξαντλήσει το δικό της περιθώριο ή να εξαγοράσει κομμάτι από τη μελλοντική εκπομπή αερίων.
Στην Κόστα Ρίκα δεν συμβαίνει αυτό. Για αυτό το ετήσιο διάστημα των σχεδόν 300 ημερών η χώρα δεν εκπέμπει ίχνος co2 στην ατμόσφαιρα. Εκμεταλλευόμενη τον φυσικό της πλούτο, όπως τα 5 ενεργά της ηφαίστεια, τα ποτάμια της, τις γεωθερμικές ΑΠΕ, τον άνεμο, τον ήλιο, τις σταθερές βροχές της παρόλο που είναι μια χώρα στον Ισημερινό σχεδόν. Επιπρόσθετα, δεν είναι μια χώρα κατασκευαστική. Είναι μια χώρα υπηρεσιών που βασίζεται πολύ στον τουρισμό και τον πρωτογενή τομέα.
Κατά μήκος των ακτογραμμών θα συναντήσει κανείς ανεμογεννήτριες, ενώ σύντομα θα ανοίξει ένα μεγάλο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο και ετοιμάζονται 3 γεωθερμικά εργοστάσια των 50 MW και κόστους 954 εκατομμυρίων δολαρίων. Στόχος είναι να υπάρχει 100% κάλυψη αναγκών σε ενέργεια χωρίς χρήση ηλεκτρισμού σε όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Μέχρι και τώρα βέβαια αυτό το ποσοστό αφορά στην παραγωγή της χώρας και στα σπίτια. Τα αυτοκίνητα συνέχιζαν να χρησιμοποιούν βενζίνη και πετρέλαιο μειώνοντας το θετικό αποτύπωμα. Κι αυτό γιατί η Κόστα Ρίκα έχει 237 αυτοκίνητα για κάθε 1.000 κατοίκους. Αναλογία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο.
Βάσει όμως του σχεδίου με τα 10 σημεία, ως το 2035 μόλις το 25% των οχημάτων θα χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα και ως το 2050 ο στόχος είναι να μηδενιστεί αυτό.
Όλα τα παραπάνω μοιάζουν ιδανικά και ακούγονται ευχολόγια. Φυσικά δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε κάθε χώρα, ιδίως αυτές που έχουν πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό από την Κόστα Ρίκα. Μπορούν όμως να αποτελέσουν παράδειγμα για κράτη που βλέπουν θάλασσα και ωκεανό (λέγε με Ελλάδα) και έχουν πολλά κοινά γεωγραφικά και καιρικά χαρακτηριστικά με την Κόστα Ρίκα.
Εδώ και 4 χρόνια η Κόστα Ρίκα εξισορροπεί την υπερβολική ρύπανση της ατμόσφαιρας από κάποιο άλλο κράτος που υπερβαίνει τα δικά του όρια. Καιρός είναι να μην κλέβει κανείς το ποσοστό της Κόστα Ρίκα, αλλά να έχουν όλες οι χώρες με κοινά χαρακτηριστικά με εκείνη, μεγάλο περίσσευμα στο δικό του ποσοστό εκπομπής αερίων!