Άτακτη υποχώρηση: Η δεύτερη χώρα που διέγραψε την «ανοσία της αγέλης»

Μόνο την 27η Μαρτίου τα κρούσματα ήταν περίπου όσα και έως την ημέρα που ο πρωθυπουργός της χώρας ανακοίνωνε τη στρατηγική για τον κορωνοϊό

Το μεγάλο Bazar του Βιντερσβάικ, μιας μικρής πόλης στα ανατολικά της χώρας που συνορεύει με τη Γερμανία, είναι από τα πιο φημισμένα στην Ολλανδία. Διοργανώνεται ανελλιπώς τα τελευταία 60 χρόνια συνήθως το προτελευταίο Σαββατοκύριακο του Μάρτη και προσελκύει κόσμο απ’ όλη την περιφέρεια του Γκέλντερλαντ. Φέτος το event ήταν προγραμματισμένο για το Σαββατοκύριακο 21/22 Μαρτίου.

Πλήθος καταστημάτων με κάθε λογής εμπόρευμα είχαν ετοιμάζει την πραμάτειά τους για να υποδεχτούν τα κύματα των επισκεπτών. Έως το απόγευμα της Παρασκευής όλα στην πόλη των 29.000 κατοίκων θύμιζαν γιορτή. Οι μαγαζάτορες έβαζαν τις τελευταίες πινελιές και οι δρόμοι της πόλης ήταν γεμάτοι με τη συνδρομή όσων είχαν ήδη επιστρέψει στα πατρικά τους απ’ όλη τη χώρα για να περάσουν το διήμερο στον τόπο καταγωγής τους.

Μέτρα προφύλαξης; Σε πλήρη αντίθεση το μποτιλιάρισμα – και φέτος – στους δρόμους έμοιαζε εγγυημένο. Μάσκες; Επίσης άγνωστη λέξη. Σα να μην είχε υπάρξει ποτέ κορωνοϊός. Κι όμως, μόλις 10χλμ. μακριά, στην απέναντι πλευρά των συνόρων και τη γερμανική πόλη Βρέντεν, τα μαγαζιά έχουν κλείσει εδώ και μέρες.

Τελικά, διπλά στο Bazar του Βιντερσβάικ για το 2020 τοποθετήθηκε μια παύλα. Την ύστατη στιγμή ο Δήμος της πόλης ματαίωσε το happening, προς απογοήτευση πολλών που είχαν ήδη ξεκινήσει για ατελείωτο shopping. Μια τετραμελής οικογένεια που έφτασε και βρήκε τα καταστήματα κλειστά ρωτήθηκε από έναν τηλεοπτικό ρεπόρτερ αν φοβάται ότι θα μολυνθεί από τον ιό. «Ποιος ο λόγος; Αργά ή γρήγορα όλοι θα κολλήσουμε έτσι κι αλλιώς», απάντησε η μητέρα.

Η Ολλανδία ήταν η μία από τις χώρες που υιοθέτησε τη θεωρία «της ανοσίας της αγέλης», ποντάροντας στο ισχυρό Εθνικό Σύστημα Υγείας. Τη Δευτέρα, 16 Μαρτίου, κι ενώ τα θύματα του ιού στη χώρα ήταν 20 μεταξύ 1116 επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, είχε ανακοινώσει την τακτική που θα ακολουθήσει η Ολλανδία, βαδίζοντας στα χνάρια της Αγγλίας. «Θα προσπαθήσουμε να επιβραδύνουμε την επιδημία, χτίζοντας παράλληλα με ελεγχόμενο τρόπο ομαδική ανοσία», δήλωσε, τονίζοντας ότι το υγιές τμήμα του πληθυσμού που θα μολυνθεί θα λειτουργήσει ως ασπίδα προστασίας στις ομάδες υψηλού κινδύνου.

Ο Ρούτε ανήκει στην ομάδα των φιλελεύθερων οικονομολόγων που βρέθηκαν σε κυβερνητική θέση σε χώρα της Ε.Ε. Προτεραιότητά του ήταν να αποφευχθεί η καταστολή της οικονομικής δραστηριότητας. Τη Δευτέρα 13 Μαρτίου έκλεισαν τα σχολεία, όχι όμως και τα καταστήματα, ενώ σε επίπεδο κοινωνικών επαφών η κυβέρνηση αρκέστηκε σε οδηγίες περί αποφυγής συναθροίσεων. «Δεν μπορούμε να θέσουμε σε καραντίνα τη χώρα διότι αν το κάνουμε δεν υπάρχει επιστροφή. Είναι κάτι που μπορεί να διαρκέσει πάρα πολύ», πρόσθεσε τότε ο πρωθυπουργός.

Η ομιλία του προξένησε μεγάλες αντιδράσεις εντός και εκτός χώρας. Την επομένη 8 γερμανικοί δήμοι, συνοριακοί της Ολλανδίας, συνυπέγραψαν την οργισμένη επιστολή που έστειλε στην Άνγκελα Μέρκελ ο δήμαρχος του Μίνστερ, απαιτώντας το κλείσιμο των συνόρων με ένα κράτος που «χειρίζεται την κρίση με τελείως διαφορετικό τρόπο». Η ολλανδική αντιπολίτευση επέκρινε σφόδρα τη στρατηγική της κυβέρνησης. «Πολύς κόσμος νιώθει ότι παίρνει μέρος σε ένα μεγάλο πείραμα», δήλωσε ο επικεφαλής του αριστερού πολιτικού σχηματισμού, Λόντβαϊκ Άσερ. «Ο Ρούτε παίζει ρώσικη ρουλέτα με τον ολλανδικό λαό», υπερθεμάτισε το μέλος της δεξιάς παράταξης, Γκέερτ Βίλντερς.

Όπως και στην Αγγλία, οι εξελίξεις δεν δικαίωσαν τη ρότα που είχε χαράξει η ολλανδική κυβέρνηση. Ο αριθμός των κρουσμάτων και των θανάτων εκτοξεύτηκε μέσα σε λίγες ημέρες, χρειάστηκαν μόνο 12 για να φτάσουν οι θάνατοι από 20 σε 639 και τα κρούσματα από 1113 σε 9.762. Μόνο την 27η Μαρτίου ανακοινώθηκαν 1172 νέα κρούσματα και 112 νέα θύματα, με το Σύστημα Υγείας να βιώνει για τα καλά στο πετσί του τι σημαίνει εκθετική αύξηση.

Οι ειδικοί προειδοποιούσαν ότι κανένα τέτοιο, όσο ισχυρό κι αν είναι, δεν μπορεί να αντέξει την ταυτόχρονη εκδήλωση σοβαρών περιστατικών. Για την Ολλανδία οι προβλέψεις αυτή τη στιγμή δεν είναι καθόλου ευοίωνες. Από τους 8603 επιβεβαιωμένα νοσούντες μόνο τρεις έχουν αναρρώσει, ενώ 761 άνθρωποι θεωρείται ότι βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση.

Έστω και καθυστερημένα, ο Μαρκ Ρούτε, αντιλήφθηκε ότι η τακτική αυτή οδηγεί σε εφιαλτικά νούμερα και τη Δευτέρα 23 Μαρτίου ανακοίνωσε νέα μέτρα. Έκλεισε για δύο εβδομάδες όλα τα καταστήματα που δεν μπορούν να εγγυηθούν τη διατήρηση απόστασης 1,5 μέτρου μεταξύ πελατών και προσωπικού, όπως κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής και μασάζ, σχολές οδηγών και στούντιο τατουάζ. Έβαλε στοπ στις δημόσιες συγκεντρώσεις και κάλεσε τους δήμους να απαγορεύουν τις συναθροίσεις άνω των τριών ατόμων, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να επιβάλουν τα σχετικά πρόστιμα.

Δύο μέρες αργότερα επανήλθε, ανακοινώνοντας το κλείσιμο αθλητικών χώρων, γυμναστηρίων, παιδότοπων, εστιατορίων και μπαρ. Υπερτόνισε την ανάγκη να μένουν σπίτι τους οι ηλικιωμένοι και όσοι αντιμετωπίζουν συμπτώματα ίωσης, ενώ προανήγγειλε ελέγχους προκειμένου να διαπιστώνεται αν τα καταστήματα λιανικής που παραμένουν ανοιχτά μπορούν να εγγυηθούν την απόσταση του 1,5 μέτρου μεταξύ των πελατών. Ξεκαθάρισε ότι αν χρειαστεί θα ακολουθήσουν νέα μέτρα, τα οποία για πολλούς είναι ήδη… μονόδρομος.

Ο κόσμος εξακολουθεί να κυκλοφορεί ελεύθερος, οι λαϊκές αγορές παραμένουν ανοιχτές, ενώ σε περιπτώσεις επαγγελματικών – επιστημονικών συνεδρίων και πολιτικών – δημοτικών συμβουλίων το όριο που τέθηκε είναι τα 100 άτομα. Σε γάμους, κηδείες, βαφτίσια και θρησκευτικές (ή ιδεολογικού τύπου) συγκεντρώσεις τέθηκαν ως όριο τα 30 άτομα. Η εμπειρία με τον κορωνοϊό και τη δυνατότητα μετάδοσης του έως τώρα έχει όμως δείξει ότι μόνο τα πολύ δραστικά μέτρα και το… πλύσιμο εγκεφάλου των πολιτών για την ανάγκη τήρησής τους είναι δυνατό να αποδώσουν.

Η Ολλανδία των 17 εκατ. κατοίκων είναι τώρα περίπου στη φάση που βρισκόταν η Ελλάδα την 14η Μαρτίου, μετά το κλείσιμο των χώρων εστίασης, αθλητικών εγκαταστάσεων, κινηματογράφων, θεάτρων κ.λ.π. Στην Ελλάδα βέβαια ακολούθησαν πολύ γρήγορα και νέα μέτρα, έως το «απόλυτο» της απαγόρευσης κυκλοφορίας την 23η Μαρτίου. Η χώρα της τουλίπας φαίνεται δυστυχώς ότι θα πληρώσει βαρύ τίμημα έως ότου συμβιβαστεί πλήρως με τη σκληρή πραγματικότητα.