Αρκετά δολοφονικά έθιμα έχουμε το Πάσχα, δεν χρειάζονται άλλα

Να παίζεται κορώνα-γράμματα η ζωή την ημέρα της Ανάστασης…

Κάθε -μα κάθε- χρόνο το Πάσχα των Ελλήνων βάφεται με αίμα. Είναι παράδοξο… Τις ημέρες που γιορτάζεις την Ανάσταση, την συμβολική νίκη της ζωής επί του θανάτου, εσύ να παίζεις την δική σου ζωή (αλλά και άλλων) κορώνα-γράμματα, υπακούοντας στις επιταγές ενός εθίμου.

Τα χαλκούνια στο Αγρίνιο, οι σαΐτες στο Βροντάδο Χίου, οι ρουκέτες στην Καλαμάτα κι ένα σωρό άλλες μικρότερης κλίμακας παραδόσεις, έρχονται να ενωθούν με την κατά τόπους χρήση βεγγαλικών σε όλη την επικράτεια και να συνθέσουν ένα μακάβριο σκηνικό που «κερδίζει» την δική του θέση στα δελτία ειδήσεων.

Αμέσως μετά το κεντρικό θέμα για το «χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως», ακολουθεί και η είδηση για σοβαρούς τραυματισμούς, ακρωτηριασμούς ή ακόμη και θανάτους, όπως συνέβη πέρυσι τέτοιες μέρες στην Καλαμάτα, όταν μια ρουκέτα έκοψε το νήμα της ζωής ενός εικονολήπτη την ώρα που κατέγραφε με την κάμερά του τα «μπουλούκια».

Ο τότε δήμαρχος της πόλης αρχικά (πριν μαζέψει τα λόγια του και σπεύσει να ανασκευάσει υπό την γενική κατακραυγή) είχε κάνει λόγο για παράδοση που βρίσκεται στο DNA των Μεσσήνιων. Μια άποψη που (φανερά ή ενδόμυχα) μοιράζονται και οι υποστηρικτές τέτοιων εθίμων σε όλα τα μέρη της Ελλάδας.

Και μέχρι ενός βαθμού θα μπορούσε να είναι και έτσι. Έχοντας τις ρίζες τους στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όλες αυτές οι συμπεριφορές συνδέθηκαν με αγώνες και με μικρότερες ή μεγαλύτερες πράξεις αντίστασης ενός υποδουλωμένου έθνους που αντιμαχόταν με όποιον τρόπο μπορούσε και με όποιο αυτοσχέδιο μηχανισμό ήταν σε θέση να σκεφτεί, έναν σκληρό κι αλλόθρησκο κατακτητή.

Όταν όλα αυτά μπήκαν στα συρτάρια της ιστορίας και… ήρθε η ανάπτυξη, αυτές οι παραδόσεις αντί να φθίνουν, γνώρισαν μια πρωτοφανή άνθιση, αφού ξέφυγαν από τις μικρές τοπικές κοινωνίες και μετατράπηκαν σε φολκλορικά στοιχεία. Οι κατά τόπους Αρχές τα αγκάλιασαν και τα «τάισαν» μέχρι να «θεριέψουν». Βλέπεις, ο «θρησκευτικός τουρισμός» είχε μπει για τα καλά στις ζωές μας, ο ανταγωνισμός για την προσέλκυση τουριστών (κι επομένως ζεστού χρήματος) ήταν τεράστιος. Και σίγουρα εικόνες εντυπωσιακές –σαν κι αυτές με τους σαϊτοπόλεμους- αποτελούσαν μια καλή διαφήμιση ενόψει της επόμενης σεζόν…

Έτσι, η αρχική ανοχή απέναντι σε τέτοια φαινόμενα μετατράπηκε σε ενθάρρυνση και προβολή τους, στο όνομα της παράδοσης και δεν άργησε να βρει μιμητές, που δεν χρειάστηκαν καν να δικαιολογήσουν τις συμπεριφορές τους ούτε να τις «ντύσουν» με αναφορές σε άλλους, δύσκολους χρόνους.

Στο υποσυνείδητο πολλών το Πάσχα συνδέθηκε ευθέως με… μπουρλότα και με έναν εικονικό πόλεμο απέναντι σε έναν αόρατο εχθρό ο οποίος ζει και βασιλεύει μόνο στο μυαλό τους. Και κάπως έτσι φτάσαμε και στο «έθιμο» του Νέου Κόσμου. Όχι της… Αμερικής, αλλά της γειτονιάς της Αθήνας που μετατρέπεται για μια βραδιά σε… Συρία από τις αυτοσχέδιες βόμβες και τους υπόλοιπους αυτοσχέδιους μηχανισμούς οι οποίοι παραδίδουν τους δρόμους στις φλόγες.

Ακόμη και φέτος, παρά τα μέτρα καραντίνας και παρά το γεγονός ότι λογικά η αστυνομία θα είχε λιγάκι παραπάνω στραμμένη την προσοχή της προς τα εκεί, δεν έλειψαν οι «τολμηροί» που αψήφησαν τα πάντα προκειμένου να… τιμήσουν την δική τους μικρά «παράδοση».

Οι περίοικοι του ναού της Αναλήψεως παρακολούθησαν για άλλη μια φορά το πώς μετατρέπεται η νύχτα σε μέρα λίγο μετά τα μεσάνυχτα από τη ρίψη μολότοφ από νεαρούς, οι οποίοι –σε αντίθεση με εκείνους κατά καιρούς στο κέντρο της Αθήνας ή πέριξ του Πολυτεχνείου με άλλες αφορμές- δεν δείχνουν να διεκδικούν τίποτα, πέρα από το «δικαίωμά» τους να αντιλαμβάνονται το Πάσχα με τον τρόπο που εκείνοι νομίζουν και να συμπεριφέρονται ανάλογα.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς… πυροτεχνουργός για να σημειώσει την έκταση του κινδύνου στον οποίο εκθέτει κανείς τον εαυτό με αυτήν την αυτάρεσκη επίδειξη «αντίδρασης» και τον «κλεφτοπόλεμο» που ακολουθεί στα γύρω στενά με την αστυνομία. Ούτε –φυσικά- αξίζει καν τον κόπο να μιλήσεις για την αυξημένη πιθανότητα τέτοιες συμπεριφορές να οδηγήσουν σε καταστροφές περιουσιών ή –ακόμη χειρότερα- σε ανεπανόρθωτες ζημιές, όπως είναι η απώλεια μιας ζωής.

Πρέπει, όμως, κάποιος να είναι θλιβερά μικρόνους για να μην αντιλαμβάνεται ότι σε μια εποχή που προσφέρεται για λαϊκές αντιδράσεις και διεκδικήσεις, το να εξαντλείς την επαναστατικότητά σου πετώντας μολότοφ το βράδυ της Ανάστασης, δεν σε κάνει μόνο ηλίθιο αλλά και αντικοινωνικό «ρέμπελο» της πλάκας.