Κι αν ο Τραμπ είναι ένα αναγκαίο μεταβατικό στάδιο για ένα καλύτερο αύριο;

Το παράδοξο των ΗΠΑ είναι γεμάτο βιαιότητα και ρατσισμό, αλλά ίσως κάπου να υπάρχει μια χαραμάδα αισιοδοξίας.

Όταν θα έχεις φτάσει στο τέλος αυτού του κειμένου, το πιο πιθανό είναι να αναρωτηθείς γιατί διάβασες αυτή τη μπούρδα και να ζητάς ρέστα για το χάσιμο χρόνου. Το ίδιο πιθανώς να κάναμε κι εμείς στη θέση σου.

Όμως όταν φτάνεις σε ένα σημείο που δεν υπάρχει τίποτα θετικό να δεις, αναγκάζεσαι να το δημιουργήσεις, έστω κι αν είναι μια ψευδαίσθηση, έστω κι αν είναι πιθανό να μη ζεις για να το δεις να επαληθεύεται, αν υποθέσουμε ότι έχει μια λογική.

Να ξεκινήσουμε με μερικές απαράβατες αρχές μας. Αυτό που συνέβη με τον Φλόιντ, με τον Άρμπερι τον Φεβρουάριο, με την Μπριόνα Τέιλορ μέσα στο ίδιος της το σπίτι και με τους τόσους μαύρους που έχουν δολοφονηθεί, δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά. Είναι το στέμμα του αμερικανικού ρατσισμού. Ένα έθνος που οι δημόσιοι λειτουργοί του και οι τηλεοπτικοί ρήτορες το αποκαλούν ενωμένο για pep talk, αρνούνται να ομολογήσουν φωναχτά ότι δεν είναι ένα έθνος.

Δεν είναι ένα έθνος, γιατί κυριολεκτικά ζουν εκεί όλες οι εθνότητες του κόσμου. Άρα δεν υπάρχει αυτή η ομοιογένεια σε αυτά που ορίζονται επιστημονικά ως κοινά εθνικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι ένα έθνος γιατί το ένα του μέρος χτίστηκε πάνω στη βία προς το άλλο. Πώς μπορούν να νιώθουν ομοψυχία οι ιθαγενείς που κατασφαγιάστηκαν από τους λευκούς; Πώς μπορούν να νιώθουν ισότιμα Αμερικάνοι πολλοί μαύροι από Αφρική και Καραϊβική που οι πρόγονοι τους βασανίστηκαν ως δούλοι και πέρασαν τα πάνδεινα;

Για τον δυτικό πολιτισμό η ΗΠΑ ήταν η γη της ελευθερίας και γι΄αυτό φιλοξενεί όλες τις εθνότητες. Για την οικονομία της Δυσης οι ΗΠΑ ήταν και είναι πάντοτε ο κυβερνήτης. Για την στρατιωτική Δύση το ίδιο.

Τούτη την περίοδο η σαφώς πιο πολιτισμένη από τις ΗΠΑ υπόλοιπη Δύση, θα έπρεπε να αναρωτιέται γιατί εξακολουθεί να ποδηγετείται από αυτό το κράτος σε κάθε τομέα της ζωής;

Αυτή η ελευθερία για την οποία διαρρηγνύουν ιμάτια οι Αμερικάνοι, έκρυβε από πάντοτε και έτι περισσότερο στην διακυβέρνηση Τραμπ, φίμωση και εκφοβισμό. Ναι, σε επίπεδο δημοσιογραφίας είναι ίσως το καλύτερο μέρος. Κι αυτό όμως περιορίστηκε αρκετά στην 4ετία που ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2016 με την εκλογή Τραμπ.

Πώς γίνεται λοιπόν σε μια χώρα τόσο μπροστά τεχνολογικά, πολιτισμικά και σε επίπεδο ελευθερίας, όπως λένε όλοι, να υπάρχουν όλα τα αντικρουόμενα πράγματα και να απλώνεται όλο το φάσμα της ασχήμιας του ανθρώπου; Η απάντηση «αυτό συμβαίνει σε όλα τα τεράστια κράτη του κόσμου» είναι ένα σημαντικό μέρος της εξήγησης, αλλά όχι ολόκληρη.

Σε μια περίοδο που, παρά τα όσα συμβαίνουν στις ΗΠΑ, οι εκτιμήσεις λένε πως ο Τραμπ είναι φαβορί κι ας έχει εξαμολήσει την αστυνομία κι έχει επιβάλλει αστυνομοκρατία σε αρκετές πολιτείες, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας τον λαό του, κι ας έχει κρυφτεί σε καταφύγιο ως λιπόψυχος, ας μην έχει περάσει εβδομάδα στη διακυβέρνησή του που να μην είπε ψέμα, να μην έκανε κωλοτούμπα και με τις ανακολουθίες του να υπερβαίνουν άνετα τους προηγούμενους 10 Προέδρους της χώρας.

Κάπου εδώ ίσως είναι η στιγμή να εξηγήσουμε αυτό το θετικό. Ο λόγος που η ελευθερία έκφρασης κακοποιείται τόσο στις ΗΠΑ, είναι γιατί η λευκή πλευρά της τα θεωρεί όλα δεδομένα. Τα έχει όλα δεδομένα. Δεν αγωνίστηκε για να απολαμβάνει όσα απολαμβάνει και δεν έχει ιδέα τι υφίσταται η μαύρη φυλή. Στην δε εποχή Τραμπ μιλάμε για τον απόλυτο εκφυλισμό της ελευθερίας έκφρασης.

Ίσως λοιπόν να είναι αυτό ένα απαραίτητο στάδιο για να συνθηκολογήσουμε ξανά ως ανθρωπότητα, όχι μόνο οι ΗΠΑ, γι΄αυτά που έχουν πραγματικά αξία. Ο κορωνοϊός έδωσε το πρώτο σπρώξιμο, η παρουσία του ανεκδιήγητου Τραμπ στη θέση του Πλανητάρχη ίσως αποτελέσει την οριστική ώθηση.

Είναι χάρη στην παρουσία του που κατανόησε ο υπόλοιπος πλανήτης ότι η ανάθεση της εξουσίας σε σαλτιμπάγκους όπως αυτός, ο Τζόνσον και ο Μπολσονάρου δεν είναι λύση. Είναι οι δικές τους πρακτικές που μας υπενθυμίζουν όσα τείνουμε να ξεχνάμε βυθισμένοι στη ραστώνη του καταναλωτισμού και του μανιώδους υλισμού.

Τα όσα συμβαίνουν στις ΗΠΑ δείχνουν το ποιόν όλων και ωθούν όσους πιστεύουμε στην απόλυτη ισότητα των ανθρώπων να βγούμε μπροστά και να φωνάξουμε ξανά. Γιατί αυτό είναι ένα εγγενές πρόβλημα της πλευράς του δικαίου. Δεν ακούγεται, γιατί μένει σιωπηρή. Μένει σιωπηρή γιατί πιστεύει πως όλα λύνονται με την ηρεμία και τον διάλογο και γιατί πιστεύει πως ο άνθρωπος μπορεί να αλλάξει.

Μαθαίνουμε, δυστυχώς, ότι αυτό ίσως να είναι μια πλάνη. Και αυτή η σιωπή σπάει, έσπασε για τα καλά με την στυγνή και ρατσιστική δολοφονία του Φλόιντ. Ο θορυβώδης ρατσισμός δεν είναι πια περισσότερο θορυβώδης από το καλό, από τις φωνές όσων τονίζουν πως κανένα χαρακτηριστικό του σώματος δεν πρέπει να ορίζει τον κάθε άνθρωπο. Τέτοιες περιόδους είναι που ο ρατσισμός ηττάται και δέχεται αυτός πάτημα στο λαιμό, γιατί αυτό του αξίζει.

Είναι εμφανώς ουτοπικό να ελπίζουμε πως ο ρατσισμός θα εξαφανιστεί παντελώς κάποτε. Πάντοτε θα υπάρχει. Είναι όμως ζωτικής σημασίας ο θόρυβος του να μην υπερβεί ποτέ ξανά τη σιωπή.

Γι΄αυτό λοιπόν ο υπερφίαλος και οικτρά ανεγκέφαλος Τραμπ μπορεί να είναι το αναγκαίο κακό για ένα καλύτερο αύριο. Η ανθρωπότητα έχει πετάξει πολλές φορές τις ευκαιρίες της στα σκουπίδια και γι΄αυτό βρίσκεται σήμερα στο σημείο της εξαθλίωσης, χωρίς να της αξίζει τίποτα περισσότερο από τον αφανισμό.

Η ευκαιρία που μας προσφέρει το 2020 σε παγκόσμια κλίμακα με όλα τα ζόρικα, είναι ιστορική και πιθανώς μια από τις τελευταίες – αν όχι η τελευταία. Αυτά τα υπολείμματα ηγετών, ας ελπίσουμε, να μας δείξουν ποιο δρόμο δεν πρέπει να ακολουθήσουμε ξανά.