Ήταν ένα βράδυ του Μαΐου, ένα από αυτά τα ολόιδια βράδια που δεν ξεχώριζαν σε τίποτα μεταξύ τους εξαιτίας της ρουτίνας που είχε φέρει η καραντίνα, όταν ο Ρίτσαρντ Φίσερ άραζε στο κρεβάτι του και χάζευε στο ίντερνετ.
Μόνιμος κάτοικος Λονδίνου, εργαζόμενος ως δημοσιογράφος στο BBC, ο Ρίτσαρντ είχε βαρεθεί από την έλλειψη ειδήσεων και την κοινοτοπία μέσω της οποίας προσεγγιζόταν το ζήτημα του κορωνοϊού. Μέχρι που μια φαινομενικά αδιάφορη είδηση, μια από αυτές που είχαν να κάνουν με το πότε θα βγει εμβόλιο για τον Covid, ξύπνησε την δημοσιογραφική του περιέργεια.
Το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, μια από τις δομές δηλαδή που έχει κάνει εξαιρετικά εξελιγμένη δουλειά πάνω στο ζήτημα της εύρεσης εμβολίου, αναζητούσε 10.000 εθελοντές προκειμένου να γίνουν ουσιαστικά… ανθρώπινα πειραματόζωα. Ο Φίσερ σκέφτηκε ότι αν ήταν ένας από αυτούς τους 10.000 θα μπορούσε να γράψει ένα εξαιρετικό ρεπορτάζ και έκανε την αίτηση σχεδόν αυτόματα, χωρίς καν να το σκεφτεί.
Μετά από έναν περίπου μήνα, επιλέχθηκε από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. «Η μία ομάδα θα λάβει εμβόλιο κατά της μηνιγγίτιδας και τις σηψαιμίας που δεν προσφέρει καμία προστασία ενάντια στον κορωνοϊό και στην άλλη ομάδα θα χορηγηθεί το πειραματικό εμβόλιο ChAdOx1nCoV-19», ανακοίνωσε στους συμμετέχοντες ο επικεφαλής γιατρός της έρευνας, που ταυτόχρονα τους ξεκαθάρισε πως τα πειράματα έχουν ξεκινήσει από τις αρχές του 2020.
«Για να διασφαλιστεί η στιβαρότητα των αποτελεσμάτων, ούτε οι συμμετέχοντες, ούτε όμως και οι γιατροί που χορηγούν το εμβόλιο γνωρίζουν αν μέσα στη σύριγγα βρίσκεται το πειραματικό εμβόλιο ή το εμβόλιο κατά της μηνιγγίτιδας. (…) Ύστερα από εβδομάδες αναμονής, ένα γρήγορο τσίμπημα στο μπράτσο μου και μερικά δευτερόλεπτα εμβολιασμού… Κάποιο εμβόλιο ‘τρέχει’ πλέον μέσα στο αίμα μου. Δεν θα ξέρω ποιο από τα δύο μέχρι την ολοκλήρωση της μελέτης», έγραψε στο BBC ο Φίσερ καθώς μιλούσε για την εμπειρία του ως εθελοντής στις έρευνες του πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
Μια εβδομάδα μετά, οι υπεύθυνοι του ζήτησαν να στείλει ένα συγκεκριμένο δείγμα από το σπίτι του. Η περιγραφή του υπήρξε ασύλληπτα παραστατική: «Έπρεπε να τρίψω τις αμυγδαλές μου με μπατονέτα για 10 δευτερόλεπτα, χωρίς να ακουμπήσω τα δόντια μου ή τη γλώσσα μου και μετά να βάλω την ίδια μπατονέτα στη μύτη μου, όσο βαθύτερα μπορούσα. Αν η ρινική εξέταση γίνει σωστά νιώθεις σαν να γαργαλάς τον εγκέφαλό σου».
Μαζί με το δείγμα της μπατονέτας, ο Φίσερ απέστειλε και τις απαντήσεις του σε ένα ερωτηματολόγιο που έπρεπε να απαντήσε σχετικά με την ερωτήσεις που του είχαν τεθεί σχετικά με την καθημερινότητά του: με πόσους ανθρώπους ήρθε σε επαφή το μεσοδιάστημα, αν παίρνει τα ΜΜΜ και πόσο συχνά και διάφορα άλλα τέτοια. Μετά από λίγες μέρες, πήρε ένα γραπτό μήνυμα στο κινητό του, που τον ενημέρωνε πως το τεστ του για τον Covid βγήκε αρνητικό.
Ο Φίσερ έπρεπε να ακολουθεί αυτή τη διαδικασία για τους επόμενους τέσσερις μήνες, κάθε εβδομάδα. Ταυτόχρονα, θα έπρεπε να να υποβάλλεται σε τακτικές αιματολογικές εξετάσεις για όλο το επόμενο έτος. Οι γιατροί θα μελετάνε ακόμα και την παραμικρή παρενέργεια στη βιολογική του λειτουργία και με αυτόν τον τρόπο θα καθορίσουν το κατά πόσο το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό ή όχι.
«Το πειραματικό εμβόλιο της Οξφόρδης μπορεί τελικά να μην εξελιχθεί στο επίτευγμα που όλοι εύχονται. Μπορεί να μην εκπληρώσει τα επίπεδα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας που θα μας βγάλουν από αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Έτσι όμως είναι η επιστήμη – είναι μια μακρά, συλλογική πορεία γεμάτη από λανθασμένες παρακάμψεις και ποτέ μου δεν υπήρξα πιο ευγνώμων που την έχουμε», έγραψε ο ίδιος ο Φίσερ στο ρεπορτάζ του στο BBC.
Με δεδομένο πάντως πως τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης για το πειραματικό εμβόλιο προκάλεσαν χαμόγελα στους ειδικούς, δεν αποκλείεται ο Φίσερ να νιώσει ακόμα μεγαλύτερη περηφάνια στο άμεσο μέλλον…