Το 1967 ένα από τα πρώτα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση των συνταγματαρχών, μόλις μερικά 24ωρα μετά την επιτυχία του πραξικοπήματος που οδήγησε στην περίοδο της χουντικής επταετίας, ήταν να απαγορεύσει τις δημόσιες συναθροίσεις. Σύμφωνα με τον τότε νόμο, απαγορευόταν να συγκεντρώνονται δημόσια πάνω από πέντε άτομα, άρα αυτόματα οι διαδηλώσεις ήταν παράνομες. Υπήρξε ένα μέτρο που για χρόνια εκλαμβανόταν ως σήμα κατατεθέν της αυταρχικής εκείνης περιόδου και αυτός ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που το δικαίωμα στη διαδήλωση δεν αμφισβητήθηκε ξανά ποτέ στα χρόνια της Μεταπολίτευσης.
Το πρωί της Κυριακής ωστόσο ξυπνήσαμε με αναιρεμένη αυτή την πραγματικότητα. Η κυβερνητική απόφαση για απαγόρευση συναθροίσεων μάλιστα, όριζε την συνάθροιση στα τέσσερα άτομα, ένα λιγότερο δηλαδή από εκείνον τον νόμο. Οι παραλληλισμοί ήταν αναπόφευκτο να γίνουν, πόσο μάλλον από τη στιγμή που το συγκεκριμένο μέτρο είναι ξεκάθαρα «φωτογραφικό» και στοχεύει στο να μην λάβει χώρα η πορεία για το Πολυτεχνείο. Βέβαια, πρέπει και να το πούμε: όσο αυστηρό και αν μοιάζει το μέτρο θα ήταν άστοχο να μιλήσει κανείς για νέα χούντα.
Και αυτό διότι τα κίνητρα της νυν κυβέρνησης δεν είναι αμιγώς πολιτικά αλλά αντίθετα, πλήρως ετεροκαθοριζόμενα από την πρωτόγνωρη συνθήκη του κορωνοϊου. Αυτή η ποιοτική διαφοροποίηση ωστόσο μοιάζει να μην είναι αρκετή για να κριθεί το μέτρο αυτό ως σωστό. Και αυτό όχι γιατί η επιμονή των πολιτικών δυνάμεων να διαδηλώσουν την φετινή 17η Νοεμβρίου λες και δεν τρέχει τίποτα, λες και η χώρα δεν πλήττεται κάθε μέρα από μια πανδημία που επιτάσσει να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες. Το βασικό λάθος είναι ότι ποτέ η καταφυγή σε ένα μέτρο με τόσο έντονο συμβολισμό αυταρχισμού δεν μπορεί να είναι η λύση σε ένα ζήτημα πολιτικής διαφωνίας.
Είναι χαρακτηριστικό πως λίγες μόνο ώρες μετά τη δημοσιοποίηση του συγκεκριμένου μέτρου από πλευράς κυβέρνησης, η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων εξέδωσε ανακοίνωση μέσω της οποίας ζητά να ανακληθεί η απαγόρευση δημόσιων συναθροίσεων. Μάλιστα, η συγκεκριμένη ανακοίνωση απαντάει από νομικής σκοπιάς ακόμα και στα επιχειρήματα που τονίζουν ότι δεν είναι η πρώτη φορά στη μεταπολιτευτική ιστορία της Ελλάδας που μια διαδήλωση έχει απαγορευτεί. Πράγματι, στο πρόσφατο παρελθόν έχουν απαγορευτεί διαδηλώσεις – πριν τρία χρόνια μάλιστα, κατά την επίσκεψη Ομπάμα στην χώρα ήταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που είχε προβεί σε απαγόρευση πορείας.
Η σημερινή απαγόρευση ωστόσο αν και ξεκάθαρα στοχεύει στο να μην γίνει η πορεία του Πολυτεχνείου, μπαίνει στη διαδικασία να επεκτείνει την απαγόρευση συνολικά στις συναθροίσεις. Είναι άλλο πράγμα το ότι «υπαίθριες συναθροίσεις μπορούν να απαγορευτούν με αιτιολογημένη απόφαση της αστυνομικής αρχής γενικά αν εξαιτίας τους επίκειται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια…», όπως ξεκάθαρα ορίζει το Σύνταγμα και άλλο να απαγορεύονται οι συναθροίσεις γενικά και αόριστα και μάλιστα σε ένα εύρος τριών ημερών και όχι απλά την στιγμή μιας πορείας και στον τόπο μιας πορείας.
Με άλλα λόγια, είναι το ίδιο το Σύνταγμα της Ελλάδας που έχει προνοήσει να προστατεύει το δημόσιο δικαίωμα του συνέρχεσθαι. Και σε κάποια χρόνια από σήμερα, όταν η ελληνική κοινωνία θα βλέπει από μακριά αυτές τις τόσο περίεργες μέρες της πανδημίας και θα γίνεται αντικείμενο μελέτης το πως μια προσπάθεια υγειονομικής διαχείρισης βρέθηκε να εμπλέκεται αναπόφευκτα με πολιτικού τύπου ζητήματα, η συνταγματική παραβίαση από κυβερνητικής πλευράς θα αποτελεί σίγουρα ένα πολύ χαρακτηριστικό γεγονός.
