Η Ελλάδα μέσα σε λίγους μόνο μήνες χτυπήθηκε από τρία ακραία φαινόμενα: Καύσωνες, φωτιές και πλημμύρες συνέθεσαν το πρώτο τρέιλερ απ’ όσα θα δούμε στη συνέχεια. Η κλιματική κρίση είναι εδώ και τα δύσκολα δυστυχώς βρίσκονται μπροστά μας.
Δεν είναι άλλωστε κάτι το καινούργιο αυτό που αναφέρει ο ΟΗΕ σε νέα του έκθεση για το μέλλον σχετικά με την κλιματική κρίση. Είναι όμως καινούργιο πως αυτό που φοβόμασταν θα ξεκινήσει νωρίτερα απ΄αυτό που περιμέναμε πριν από 5-6 χρόνια.
Πολλοί πίστεψαν πως αυτοί οι 20 μήνες πανδημίας έδωσαν την ευκαιρία στο περιβάλλον να αναπνεύσει. Όμως, ακόμα κι αν θεωρήσουμε πως στους πρώτους μήνες αυτό όντως συνέβη, η ανθρωπότητα επανήλθε δριμύτερη για να τα διαλύσει ξανά όλα όσα είχαν βρει μια ευκαιρία να επαναρυθμιστούν.
Ο κύκλος της φύσης είναι συγκεκριμένος και χρειάζεται ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για να προσαρμοστεί στις αλλαγές. Η ανθρωπότητα έχει φροντίσει εδώ και 40 χρόνια ώστε αυτές οι αλλαγές να γίνονται με ταχύτητα που δεν προλαβαίνει η φύση να απορροφήσει κι αν μπορούσαμε να το πούμε σχηματικά, αυτή τη στιγμή οι ρυθμοί της ανθρώπινης ζωής βρίσκονται τουλάχιστον 4-5 αλλαγές πιο μπροστά από τη Γη.
Αυτό που έχει αλλάξει σύμφωνα με έκθεση επιστημόνων του ΟΗΕ είναι η απόσταση μας από το μη αναστρέψιμο σημείο. Το 2015 ήταν μέχρι το 2050 η χρονιά-ορόσημο, το σημείο εκείνο από το οποίο δε θα μπορούσε να υπάρξει επιστροφή αν ο άνθρωπος δεν άλλαζε με ραγδαίο τρόπο βασικά κομμάτια της ζωής του.
Ήδη την τελευταία τριετία παρατηρούμε τις έντονες μεταβολές του καιρού και καιρικά φαινόμενα που υπερβαίνουν όλο και πιο συχνά το νορμάλ για την εποχή τους. Το ζήσαμε όλοι χθες με τον Μπάλλο. Παράλληλα, αυξάνονται διαρκώς οι γέφυρες με τις ασθένειες που μπορούν να εξελιχθούν σε θανατηφόρες πανδημίες.
Σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος, στα προσεχή 30 χρόνια, ως το 2051, το μενού περιλαμβάνει αυξανόμενη ένταση και συχνότητα σε καύσωνες και πλημμύρες, ενώ ο υποσιτισμός σε αρκετές περιοχές, όπως στη Μέση Ανατολή και την Ινδοκίνα ή στην Αφρική, θα επιφέρει τεράστια άνοδο στα μεταναστευτικά κύματα, καταστροφή των οικοσυστημάτων στους τόπους της ξηρασίας και της πείνας και τέτοια μετατόπιση πληθυσμών που τα εθνικά σύνορα και τα έθνη όπως τα ξέρουμε σήμερα, θα αλλάξουν.
Με την άνοδο της στάθμης των ωκεανών, υπολογίζεται ότι περί τα 150 εκατομμύρια άνθρωποι θα επηρεαστούν άμεσα, αφού θα κληθούν να εγκαταλείψουν τα παράλια και να μεταφερθούν στην εκάστοτε ενδοχώρα. Οι πλημμύρες θα μειώσουν τις διαθέσιμες εκτάσεις για καλλιέργεια, το οποίο θα οδηγήσει τον άνθρωπο στην αποψίλωση και των τελευταίων μερών στον πλανήτη που θα έχουν μείνει απείραχτα.
Οι καλλιέργειες έχουν μειωθεί ως και 10% τα τελευταία χρόνια, ενώ και η θαλάσσια ζωή σε τροπικές ζώνες θα αρχίσει να εκλείπει, αφού η καταστροφή των κοραλλιογενών υφάλων θα προκαλέσει νέκρωση σε πολλά τμήματα των θαλασσών και των ωκεανών. Έτσι, άνθρωποι και έθνη που ζουν από την αλιεία, βλέποντας πως οι ψαριές τους μειώνονται μέχρι και στο 70%, θα στραφούν έτι περισσότερο σε άλλες χώρες.
Στο λιγότερο ακραίο σενάριο, αυτό της αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1.5 βαθμό, θα δούμε πλήρη εξαφάνιση των υφάλων που παγιδεύουν το 1/3 του διοξειδίου του άνθρακα και παράγουν το 50% του οξυγόνου μας. Επιπλέον, οι πάγοι που θα λιώσουν, θα απελευθερώσουν το παγιδευμένο μεθάνιο, που είναι ένα ισχυρό αέριο που προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Αυτό μπορεί να γίνει ακόμα χειρότερο αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 2 βαθμούς, ένα σενάριο στο οποίο θα έχουμε ουσιαστικό αφανισμό για την πανίδα στους δύο πόλους της Γης. Πρόκειται για κάτι αλυσιδωτό, αφού η πρώτη αντίδραση της επαπειλούμενης ζωής θα είναι να κατέβει βορειότερα για να αναζητήσει φαγητό, να πάρει μερίδιο από ένα οικοσύστημα στο οποίο δεν ανήκει και αυτό να καταστρέψει καλλιέργειες και να μειώσει την τροφή άλλων οργανισμών που κι αυτοί με τη σειρά τους θα μεταναστεύσουν προς τα νότια και πάει λέγοντας.
Εδώ ενδεχομένως να έχουμε και μια αυτορρύθμιση της φύσης, αφού θα αυξηθούν οι μετακινήσεις εντόμων που μεταφέρουν θανατηφόρους ιούς και οι πανδημίες θα είναι συχνότατο φαινόμενο, ενώ πλημμύρες, καύσωνες, τυφώνες, μουσσώνες κλπ θα εμφανίζονται ανά πενταετία σε πολλές πόλεις.
Σε περίπτωση που έχουμε το χειρότερο σενάριο, αυτό μιας αύξησης 3 βαθμών, τότε θα δούμε και την πλήρη οικονομική καταστροφή στα μισά κράτη του κόσμου, με 136 παράκτιες πόλεις να κινδυνεύουν με διάλυση σημαντικών υποδομών της οικονομίας και σταδιακή ερήμωση.
Σας φαίνονται υπερβολικά όλα αυτά; Ίσως να είστε τυχεροί, γιατί μπορεί να μη ζείτε ως το 2050 για να καταλάβετε τι συνεισφορά είχαμε στην κλιματική κρίση. Το πρόβλημα είναι ότι συνεχίζουμε να θεωρούμε πως βρισκόμαστε σε έναν θρόνο και μπορούμε να ορίσουμε το μέλλον όσων θα είναι ζωντανοί.
Ορισμένα από τα ρεαλιστικά και δυσοίωνα που αναφέρονται παραπάνω, δε μπορεί να τ΄αποφύγει ο άνθρωπος. Μπορεί όμως να τα μετριάσει και να αλλάξει τη μοίρα του για το υπόλοιπο του αιώνα, το οποίο οδεύει προς τον απόλυτο ζόφο με τα μέχρι στιγμής δεδομένα!