Από τις αρχές Σεπτεμβρίου ο εμβολιασμός έχει γίνει υποχρεωτικός στην Ελλάδα ως προς τους νοσοκομειακούς και άλλου τομέα δημόσιους υπαλλήλους, ενώ αρκετές ιδιωτικές επιχειρήσεις απορρίπτουν ή ίσως τιμωρούν με τον τρόπο τους τους ανεμβολίαστους.
Η κατάσταση σχετικά με την υποχρέωση του να εμβολιαστεί ένας πολίτης, δεν είναι διαφορετική στην υπόλοιπη Ευρώπη. Πάντοτε υπάρχουν όμως οι εξαιρέσεις. Μια τέτοια είναι η Ισπανία, όπου δεν ανακοίνωσε ποτέ η κυβέρνηση μέτρα τιμωρίας για τους ανεμβολίαστους ούτε προχώρησε σε κάποιον διαχωρισμό ανάμεσα σε αυτούς και τους εμβολιασμένους. Τα μέτρα προφύλαξης εξακολουθούν να ισχύουν, αλλά όπου έχουν πρόσβαση οι ανεμβολίαστοι, έχουν κι οι εμβολιασμένοι.
Αυτό (θα περίμενε κανείς πως) θα οδηγούσε σε μια χαμηλή απόδοση του εμβολιαστικού σχεδίου. Κι όμως, σε αντίθεση με το αναμενόμενο, οι Ισπανοί φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης σχετικά με τον εμβολιασμό του πληθυσμού τους, πάνω από Γερμανία και Γαλλία. Πιο συγκεκριμένα, η Ισπανία βρίσκεται στο 71% του εμβολιασμού σύμφωνα με το Euronews, ενώ η Γερμανία είναι στο 60% και η Ιταλία με τη Γαλλία στο 61%.
Η Ισπανία μάλιστα είναι η πρώτη σε ποσοστά εμβολιασμού με την πρώτη ή και τη δεύτερη δόση μεταξύ των χωρών των G20. Αυτό το ποσοστό έχει προσφέρει μια τεράστια τόνωση στην αγορά, μια οικονομική ανάρρωση και «αποδεικνεύει το υψηλό αίσθημα υπερηφάνειας που διακατέχει τους Ίβηρες» αναφέρει το Euronews.
Πώς έφτασε λοιπόν η Ισπανία σε αυτό το σημείο, ενώ τον Απρίλιο βρισκόταν στο 7% του εμβολιασμού, αρκετά πίσω από τις προαναφερθείσες χώρες, αλλά και τη Βρετανία που ήταν στο 13% και τώρα βλέπει την πλάτη των νοτιοευρωπαίων; Πώς μια χώρα που στις αρχές του χρόνου έβλεπε την καταστροφική πλευρά της πανδημίας, με πολλούς θανάτους σε γηροκομεία και κέντρα φροντίδας. μπόρεσε να βρεθεί καβάλα στ΄άλογο;
Ο Ντάνιελ Λόπεζ-Ακούνια, πρώην επικεφαλής του ΠΟΥ στο τμήμα διαχείρισης κρίσεων και καθηγητής στην Ανδαλουσιανή Σχολή Δημόσιας Υγείας, εξηγεί πως αυτό που επέδρασε στους Ισπανούς ώστε να επιδείξουν τέτοια εμπιστοσύνη στους γιατρούς και την επιστήμη, ήταν πως είχαν δει την άλλη πλευρά του νομίσματος με τον πιο σκληρό τρόπο.
Πριν ενάμιση χρόνο, η Ισπανία ήταν η δεύτερη κόκκινη κυψέλη της Ευρώπης μετά την Ιταλία και δεν της πήρε πολύ καιρό για να ξεπεράσει τους Ιταλούς και να γίνει πρώτη. 85.000 νεκρούς μετράνε οι Ίβηρες.
Αυτή η συλλογική μνήμη έγινε βίωμα και οδήγησε δίχως δεύτερη σκέψη το νοσηλευτικό προσωπικό, την αστυνομία και εν γένει τους δημόσιους υπαλλήλους, να λάβουν από τον Φεβρουάριο ως τον Απρίλιο, τουλάχιστον μία δόση εμβολίου. Για μια χώρα 47 εκατομμυρίων, αυτός ο αριθμός ίσως και να μη σήμαινε τίποτα. Ο φόβος όμως στους ηλικιωμένους, έφερε και μια ταχύτατη κάλυψη τους με εμβολιασμό ως τις αρχές καλοκαιριού. Οι εισαγωγές από ηλικιωμένους από γηροκομεία, λιγόστευαν διαρκώς.
Ο Ακούνια εξηγεί πως το πρόβλημα για την καθυστερημένη δράση της Ισπανίας, αφορούσε σε μεγάλες καθυστερήσεις των εμβολίων που ήταν απαραίτητα και μόλις ξεπεράστηκε αυτό, τότε ξεκίνησε να αναπτύσσεται ο ρυθμός που έφερε το 71%.
Ο κύριος λόγος που συνέβη αυτό, σύμφωνα πάντα με το ρεπορτάζ του Euronews, είναι πως το σύστημα υγείας της Ισπανίας είναι απόλυτα δωρεάν προς όλους, δεν υπάρχουν μεσάζοντες από ασφαλιστικές και, παρόλο που κάθε περιφέρεια έχει δικές της αποφάσεις και είναι διασπαρμένο το σύστημα σε επίπεδο κεντρικής ηγεσίας, διατηρείται ένας έλεγχος από το κράτος.
Αυτή η καθολική πρόσβαση στην υγεία έχει δημιουργήσει σε αυτά τα 40 χρόνια από την εκδημοκράτιση της χώρας, μια πολύ μεγάλη εμπιστοσύνη του κόσμου στο σύστημα υγείας.
Η κεντρική κυβέρνηση συνεργάστηκε στενά με τις κατά τόπους αρχές στις περιφέρειες και έχτισαν την πίστη στην προσπάθεια τους, εμποδίζοντας την ανάδυση των fake news, αλλά και θέτοντας υπό έλεγχο όλα τα δημοσιεύματα περί θρομβώσεων από την AstraZeneca που συζητούνταν τον Μάρτιο. Την ίδια στιγμή, δεν επέτρεψαν σε πολιτικούς να συμμετέχουν στο δημόσιο λόγο εις βάρος των επιστημόνων.
Οι Ισπανοί βρίσκονται στη δεκάδα με τα ποσοστά εμπιστοσύνης στον εμβολιασμό, με το 79% των συμμετεχόντων σε μια έρευνα, να υποστηρίζουν τη χρησιμότητα των εμβολίων. Το αντίστοιχο ποσοστό στις ΗΠΑ είναι 62% και στη Γαλλία 56%.
Η ιστορική μνήμη της Ισπανίας είναι πολύ καλή και όλοι θυμούνται την εποχή της ανόδου του Φράνκο, όταν η πολυομυελίτιδα σάρωσε την Ευρώπη και σκότωσε δεκάδες χιλιάδες Ισπανούς, με την τότε κυβέρνηση να ξεκινά 10 χρόνια αργότερα από τις υπόλοιπες, τον εμβολιασμό.
Επιπρόσθετα, οι Ισπανοί κάτω των 30, μένουν σε ένα ποσοστό 55% με τους γονείς τους και γνωρίζουν πως αν κολλήσουν τον ιό, θα τους θέσουν σε κίνδυνο, δυνητικά. Αυτό δημιούργησε φόβο και ώθησε πολλούς να εμβολιαστούν.
Ο στόχος για την ανοσία της αγέλης, απαιτεί ακόμα 7.8 εκατομμύρια δόσεις. Η κυβέρνηση δε θέλει να σταματήσει όμως εκεί, ούτε να εφησυχάσει, καθώς τα εμβόλια δεν υπόσχονται μη νόσηση ή μη μετάδοση. Υπόσχονται αποφυγή σοβαρής νόσησης.
Ο στόχος θα επιτευχθεί ως το τέλος του χρόνου, κατά πάσα πιθανότητα, σε μια ειδική περίπτωση όπου δεν υπήρξε νομοθετική πράξη για υποχρεωτικό εμβολιασμό ή επίδειξη πιστοποιητικού για είσοδο σε χώρους. Όλα βασίστηκαν στην ατομική πίστη και ευθύνη. Και πέτυχε.
* Φωτογραφία: Unsplash/Adrià Crehuet Cano