Για δεκαετίες τους χλευάζουμε. Για δεκαετίες τους κοροϊδεύουμε. Όμως οι Αλβανοί βρίσκονται πια στο σήμερα και διαθέτουν πλεονεκτήματα για να προοδεύσουν. Αρκεί, όπως είπε ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα στην COP26, να τους το επιτρέψουν.
Στη διεξαγωγή της COP26, της Συνόδου Κορυφής στη Γλασκώβη, ο Έντι Ράμα απηύθυνε τον λόγο του σε ΗΠΑ, Κίνα, Βρετανία και όλες τις χώρες που έχουν τα μεγάλα μερίδια ευθύνης για τη μόλυνση της ατμόσφαιρας και τους τα έχωσε χοντρά.
Αναλυτικά ο λόγος του Έντι Ράμα στην COP26:
«Το όνομα μου είναι Έντι Ράμα. Μάλλον είμαι ο ψηλότερος εδώ, αλλά προέρχομαι από ένα μικρό κράτος, την Αλβανία. Εγώ και οι συμπολίτες μου βλέπουμε τις χώρες σας ως μοντέλα καλής διακυβέρνησης. Σε σημαντικές περιστάσεις, όπως τώρα, συνήθως μας λένε τι να κάνουμε. Ακούμε και κρατάμε σημειώσεις. Κι αυτό έκανα. Κράτησα σημειώσεις.
Όμως δεν έλαβα καμία απάντηση στο ερώτημα με το οποίο ήρθα εδώ. Μάλλον δεν το άκουσε κανείς, γι΄αυτό το ξαναλέω πεντακάθαρα: πώς σκοπεύουν οι μεγάλοι ρυπαντές να βοηθήσουν εμάς που δεν ρυπαίνουμε καθόλου τον πλανήτη;
Η παραγωγή ενέργειας μας βασίζεται 100% σε ανανεώσιμες πηγές, σε υδροηλεκτρική ενέργεια και καθόλου σε ορυκτά καύσιμα. Και δεν καθόμαστε να υποσχόμαστε πως θα αντιμετωπίσουμε την κοινή πρόκληση των δεσμεύσεων που γίνονται και των στόχων που τίθενται. Κάνουμε πράξεις. Σήμερα, εν έτει 2021.
Αλλά δυστυχώς δεν είμαστε αυτάρκεις και πρέπει να εισάγουμε ενέργεια, επομένως να εισάγουμε μόλυνση. Η μικρή μας χώρα σας ρωτά: πόσο θα συνεχίσουμε να κάνουμε το καλό μόνοι μας; Ως πότε θα είμαστε αυτοί που βιώνουν πρώτοι το τίμημα της δικής σας συμβολής στην κλιματική αλλαγή και, κυρίως, της αποτυχίας σας να αντιμετωπίσετε τις συνέπειες.
Θα μπορούσαμε να έχουμε αποδεχτεί όλες τις γελοίες προσφορές που μας έγιναν για εργοστάσια λιγνίτη. Θα μας είχαν βοηθήσει να τα βγάλουμε πέρα στις περιόδους ξηρασίας, όταν η έλλειψη βροχοπτώσεων μας οδηγεί στην αγορά ενέργειας με υψηλότατες τιμές. Είμαι περήφανος που δεν το κάναμε.
Όμως η χώρα μου βλέπει τι γίνεται εδώ. Βλέπει πως οι μεγάλοι ρυπαντές παίρνουν τις μεγάλες ποσότητες χρημάτων για να μας βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όπως λένε.
Έτσι, η χώρα μου λέει στον εαυτό της: έχεις 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ναι, αλλά ποια είναι η απάντηση για τις οικογένειες και τις μικρές επιχειρήσεις που δε μπορούν να πληρώσουν τους υψηλούς λογαριασμούς για την κατανάλωση ηλεκτρισμού; Πληρώνουμε το τίμημα για να κάνουμε το σωστό;
Δε γίνεται να συνεχίσουμε να καθόμαστε στη γωνία και να περιμένουμε τις αγορές να πάνε προς τη σωστή κατεύθυνση. Ελπίζω να κρατήσετε τις υποσχέσεις σας για τη χρηματοδότηση των χωρών με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα. Ξεκινώντας από μοντέλα καθαρής ενέργειας, όπως η Αλβανία.
Ξεκίνησα λέγοντας ότι βλέπουμε τις χώρες σας ως παραδείγματα καλής διακυβέρνησης. Ελπίζω να μην αποδειχτεί ότι όλα αυτά τα χρόνια κάναμε λάθος».
Αυτός ο επιθετικός τόνος του Ράμα δεν ήταν ο πρώτος. Μόλις την περασμένη εβδομάδα είχε γράψει άρθρο στο Politico σε αντίστοιχο ύφος. Εκεί τα έβαζε με την Ε.Ε. που αγνοούσε τα Δυτικά Βαλκάνια. Οι Κοσοβάροι ζουν πια λιγότερο ελεύθεροι τώρα που ακολουθούν τις ευρωπαϊκές νόρμες, οι Αλβανοί ακόμα δεν βλέπουν επίλυση στο ζήτημα της βίζας.
Η εικόνα του Ράμα στη διεθνή πολιτική σκηνή είναι αυτή ενός στιβαρού ηγέτη
Ας σταθούμε επομένως στον ισχυρισμό του Ράμα, ο οποίος τυγχάνει να είναι και fact. Όντως, η Αλβανία δεν παράγει μόνη της ούτε δράμι ορυκτών καυσίμων και μη βιώσιμης ενέργειας. Αναγκάζεται να εισάγει απ΄έξω τους μήνες που τα ποτάμια της στερεύουν, δηλαδή το καλοκαίρι, αλλά για 6 μήνες του χρόνου, η ενέργεια της είναι 100% ανανεώσιμης μορφής, κατ΄αποκλειστικότητα υδροηλεκτρική.
Αυτή η ενέργεια όμως καλύπτει μόνο το 20% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας κατά έτος. Καθώς η Αλβανία αποτελείται στο 35% των εδαφών της από βουνά, ποτάμια και γεωθερμικές πηγές, έχει τη δυνατότητα να καλύψει τις ανάγκες της στο μισό χρόνο.
Στην περιοχή Βλόρα χτίζεται σταθμός ενέργειας 100MW αξίας 70 εκατομμυρίων ευρώ. Χρειάζεται όμως να καταφέρει περισσότερα σε εγκαταστάσεις για ηλιακή και αιολική ενέργεια. Τα ηλιακά πάνελ είναι ελάχιστα στη χώρα.
Η Αλβανία είναι ένας τόπος με τεράστιες προοπτικές σε επίπεδο ενέργειας κι ίσως είναι η στιγμή να διεκδικήσει όσα της αναλογούν και να βγει κερδισμένη σε πολιτική και ουσιαστικό επίπεδο, με τον Έντι Ράμα να κερδίζει διαρκώς πόντους.
Στην COP26 ο Έντι Ράμα συναντήθηκε και με τον Λεονάρντο ΝτιΚάπριο. Μαζί συζήτησαν για τον ποταμό Βιόσα, για τον οποίο ο Αμερικανός ηθοποιός ζητά να μετατραπεί σε εθνικό πάρκο και να προστατευτεί.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
* Φωτογραφία: Pexels