Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ το 2016 υπήρξε μια αληθινή τομή για τις ΗΠΑ – και κατ’ επέκταση για ολόκληρο τον πλανήτη: άλλωστε κυβερνήσεις που αποτέλεσαν μια παραλλαγή της τραμπικής ξεπήδησαν σε όλο τον κόσμο τα επόμενα χρόνια. Η τομή αυτή έχει να κάνει με τη μετουσίωση της ακροδεξιάς σε μια πραγματική κυβερνητική δύναμη και όχι σε μια τάση που θεωρείται ακραία και άρα περιορισμένων δυνατοτήτων.
Και αν η πτώση του Τραμπ από την εξουσία υπήρξε μια βαθιά ανάσα, ο «τραμπισμός» που εκδηλώθηκε άπειρες φορές στη δημόσια ζωή των ΗΠΑ έκτοτε -με χαρακτηριστικότερη στιγμή το ιστορικό πλέον ντου των οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλειο ενάντια στην ορκομωσία του Μπάιντεν- έδειξε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο πως το παιχνίδι για τα όσα εκπροσωπεί ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχει χαθεί και η δεδομένη υποψηφιότητά του στις επόμενες εκλογές των ΗΠΑ εγκυμονεί μεγάλες πιθανότητες για την επιστροφή του στην εξουσία.
Πριν μερικές μέρες, ο Ντόναλντ Τραμπ παραπέμφθηκε σε δίκη από το σώμα ενόρκων του Μανχάταν μετά από έρευνα για χρήματα που καταβλήθηκαν με σκοπό την εξαγορά σιωπής της πορνοστάρ Στόρμι Ντάνιελς και έγινε έτσι ο πρώτος πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ που αντιμετωπίζει ποινικές κατηγορίες. Με μια επιδερμική ματιά αυτή είναι μια εξέλιξη που πλήττει σε μεγάλο βαθμό την δημόσια εικόνα του. Η λέξη κλειδί εδώ είναι το «επιδερμική».
Ο Τραμπ δεν απευθύνεται σε ένα κοινό μετριοπαθές και νομότυπο αλλά σε ένα κοινό φανατισμένο, σε ένα κοινό που αντιλαμβάνεται τον παραδοσιακό φιλελευθερισμό ως ένα σύστημα που πρέπει να ανατραπεί: στην δίωξη αυτή, το κοινό που ο Τραμπ φιλοδοξεί να συσπειρώσει προκειμένου να επανεκλεγεί βλέπει αυτό ακριβώς που ο ίδιος θέλει. Δηλαδή έναν πολιτικό που (στην πραγματικότητα απλά υποτίθεται πως) τα βάζει με το κατεστημένο. Δεν είναι καμιά ιδιαίτερα πρωτότυπη κατάσταση αυτή: ο φασισμός πάντα φρόντιζε να συσπειρώνει πλατιές μάζες μέσω της δόμησης ενός (υποτιθέμενου) αντισυστημικού προφίλ. Αυτό ακριβώς κάνει με επιμέλεια και ο Τραμπ χρόνια τώρα.
Με άλλα λόγια, είναι κάτι παραπάνω από δεδομένο πως τις νομικές του περιπέτειες, ο Τραμπ θα επιχειρήσει να τις διαχειριστεί επικοινωνιακά προς όφελός του. Είναι εξίσου δεδομένο επίσης πως θα καταβάλει εγγύηση και θα αφεθεί ελεύθερος, με την εκδίκαση της υπόθεσης να παραπέμπεται για το 2024, εν μέσω δηλαδή της προεκλογικής περιόδου. Αν καταφέρει να διεκδικήσει εκ νέου την προεδρία και δεν υπάρξει κάποια νομική παγίδα που λόγω των νομικών του περιπετειών (άλλωστε, εκρεμμεί και η δίωξή του για υποκίνηση και ηθική αυτουργία της επίθεσης στο Καπιτώλειο τον Ιανουάριο του 2021) αυτό θα είναι ένα απροσδόκητο «χαρτί» στα χέρια του.
Όμως ακόμα και αν ο Τραμπ δεν καταφέρει να είναι εκ νέου υποψήφιος το 2024, το δεδομένο παραμένει: το ρεύμα που εκπροσωπεί επεκτείνεται πέραν του προσώπου του. Θα πρόκειται για μια αληθινή ακροδεξιά μετατόπιση μια ενδεχόμενη εκλογή του αλλά ακόμα και αν αυτό δεν καταστεί εφικτό, το κοινωνικό μείγμα με το οποίο έχει συνδέσει τα πεπραγμένα του θα παραμένει υπαρκτό. Το εμπόδιο στην υποψηφιότητά ή μια ενδεχόμενη ήττα του το 2024 θα είναι μεγάλο πλήγμα για την ακροδεξιά των ΗΠΑ αλλά όχι ο οριστικός της ενταφιασμός…