Σου λέγαμε τις προάλλες για το πόσο πολύ έχει ακριβύνει η χωριάτικη σαλάτα, καθώς έχει φτάσει να πωλείται από 10 ευρώ και πάνω σε 4 ελληνικά νησιά. ΟΚ, trademark της χώρας μας, από τα φόρτε της ελληνικής κουζίνας και φημισμένη διεθνώς (ως Greek Salad), αλλά εδώ έχει χαθεί τελείως το μέτρο. Αν το αποδεχτούμε, σημαίνει ταυτόχρονα και πως αποδεχόμαστε ότι όλα τα προϊόντα μας πρέπει να ‘ναι ακριβά για τον τουρίστα, αφού «όταν εμείς φτιάχναμε πολιτισμό εσείς τρώγατε ακόμα βελανίδια» και «σαν την Ελλάδα δεν έχει» ή κάπως έτσι.
Να θυμίσουμε πως το «παν μέτρον άριστον» σε αυτή τη γη, σε αυτά τα χώματα ακούστηκε πρώτη φορά. Και ότι όλα θα ήταν πολύ καλύτερα αν αυτό το είχαμε κατά νου περισσότερο στην καθημερινότητά μας, στην πράξη. Ωστόσο, αν το καλοσκεφτούμε, το πρόβλημα με τη χωριάτικη σαλάτα δεν βρίσκεται τόσο στην τιμή της. Αυτό μπορείς να το προσπεράσεις με κυνικότητα: αν θεωρείς πως πωλείται πανάκριβα κάπου, δεν την αγοράζεις. Είναι κι αυτό μία (πολιτική) στάση.
Το πραγματικό πρόβλημα με την κατ’ εξοχήν ελληνική σαλάτα είναι πως δεν φτιάχνεται με ελληνικά προϊόντα. Ενώ είμαστε (ήμασταν;) μια αγροτική κατά βάση χώρα, ντομάτες παράγουμε ελάχιστες. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ (Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών) Γιάννης Ρέτσος μόλις το 10% της ντομάτας που τρώνε οι τουρίστες είναι ελληνικές! Δηλαδή ένα προϊόν που χρειάζεται φουλ ήλιο για να γίνει όσο το δυνατόν πιο νόστιμο, αντί να το έχουμε αθρόα στη διάθεσή μας, το εισάγουμε από μέρη όπως η Πολωνία, η Ολλανδία και το Βέλγιο, που ΟΚ, μια χαρά είναι, αλλά δεν… σκίζουν δα από ηλιοφάνεια!
Και δεν ισχύει μόνο για την ντομάτα. Αλλά και για πολλά ακόμα φρούτα – λαχανικά. Στην πραγματικότητα η εγχώρια παραγωγή δεν επαρκεί για να καλύψει τη ζήτηση, ειδικά το καλοκαίρι που η Ελλάδα πλημμυρίζει από τουρίστες. Δεν είναι λοιπόν παράλογο να αναγκαζόμαστε να εισάγουμε. Το πρόβλημα είναι πως αφήσαμε αυτό να συμβεί αρχικά και μετέπειτα, πως αυτό το πουλάμε, και το χρεώνουμε, για δικό μας. Είναι μια τακτική που κάποιος θα μπορούσε να χαρακτηρίσει ως και ανήθικη. Αν δεν γίνεται σαφές στον πελάτη πως αυτό που καταναλώνει δεν είναι 100% ελληνικό προϊόν. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Συνδέσμου Incofruit, από αρχές του χρόνου οι εισαγωγές ντομάτας στη χώρα μας ανέρχονται στους 4.200 τόνους, κατά πλειοψηφία προερχόμενες από Ισπανία (800 τόνοι), Τουρκία (700 τόνοι), Πολωνία (700 τόνοι) και Ολλανδία (600 τόνοι).
Η χωριάτικη σαλάτα φτάνει στο γευστικό πικ της μόνο όταν δημιουργείται από την καλύτερη δυνατή πρώτη ύλη. Η ντομάτα πρέπει να μυρίζει ντομάτα, για να το πούμε απλά. Να μην είναι ένα «ξύλινο» πράγμα, ελάχιστα ζουμερό και άσπρο εσωτερικά. Είχαμε διαβάσει κάποτε ένα πολύ έξυπνο σχόλιο: Γνώση είναι να ξέρεις πως επιστημονικά η ντομάτα θεωρείται φρούτο (ναι, αλήθεια!). Και σοφία, να μην την χρησιμοποιείς ποτέ για φρουτοσάλατα! Με λίγα λόγια, κάθε πράγμα έχει το νόημα του, όλα έχουν τη σημασία, τη θέση και το ρόλο τους. Θες να πουλάς ακριβά τη χωριάτικη σαλάτα, φίλε επιχειρηματία; Δικό σου είναι το μαγαζί, μπορούμε να ξενερώνουμε, αλλά δεν μπορούμε και να σου επιβάλλουμε κάτι. Μπορούμε όμως να απαιτήσουμε να μας λες την αλήθεια γι’ αυτό που μας σερβίρεις. Οτιδήποτε άλλο το κάνει (ακόμα πιο) εξοργιστικό.
