Αν υποθέσουμε ότι στα κρυφά κιτάπια του βιβλίου των Αμερικανών Προέδρων υπήρχε μια λίστα με όλα τα do και don’t για όποιον κάθεται στο οβάλ γραφείο, τότε ο Ντόναλντ Τραμπ έχει βάλει τικ σε όλα τα δεύτερα. Ένα ρητό λέει ότι η γυναίκα του Καίσαρα πρέπει να φαίνεται τίμια, εκτός από το να είναι. Ο Τραμπ δεν δείχνει κανένα ενδιαφέρον για κανένα από τα δύο ρήματα. Μετά από 120 μέρες στην προεδρία των ΗΠΑ, δεν υπάρχει άνθρωπος να μπορεί να αιτιολογήσει με κάποιο τρόπο τα πεπραγμένα του. Ακόμα και οι περιορισμένης εξυπνάδας συνεργάτες του (λέγε με Σον Σπάισερ) βρίσκονται καθημερινά σε θέση τραυλίσματος. Η τελευταία εξέλιξη γύρω από τον Μάικλ Φλιν αποδεικνύει ότι ο Τραμπ δεν έχει ιδέα τι του γίνεται και μάλλον έγινε εκατομμυριούχος κατά τύχη.
Ας τα πάρουμε από την αρχή. Όταν ο Τραμπ ξεκίνησε να επιλέγει το επιτελείο του και τους ανθρώπους που θα συστήσουν τη νέα κυβέρνηση έβαλε στόχο να διαλέξει τα πιο αμφιλεγόμενα άτομα που υπάρχουν. Μπέτσι Ντεβός στο Υπουργείο Παιδείας. Σον Σπάισερ υπεύθυνος Τύπου, που κρύφτηκε στους θάμνους του Λευκού Οίκου για να αποφύγει δύσκολες ερωτήσεις. Τζεφ Σέσιονς στη θέση του Γενικού Εισαγγελέα. Μικ Μουλβέινι ως επικεφαλής του κρατικού προϋπολογισμού. Μάικλ Φλιν στη θέση του υπεύθυνου στρατιωτικών επιχειρήσεων. Κάθε ένας πιο ανεπαρκής από τον άλλον. Εκτός του Φλιν. Η ανεπάρκεια δεν είναι το μείζον χαρακτηριστικό του. Οι σκιές γύρω από τις επαφές του με Ρώσους αξιωματούχους στο διάστημα πριν τις εκλογές και η ισχυρή πιθανότητα να παίζει σε διπλό ταμπλό είναι αυτό που κάνει ξανά έκθετο τον Πρόεδρο των ΗΠΑ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ βλέποντας όλες αυτές τις μομφές να γίνονται κατηγορίες και να διερευνώνται από το κράτος, σπεύδει κάθε φορά να στηρίξει την καθαρότητα του Φλιν. Μόνο που τα λόγια αντικρούουν τις πράξεις. Η πιο ηχηρή αντίφαση ήρθε με την απόλυση του Τζέιμς Κόμι, διευθυντή του FBI. Ένας αιρετός διευθυντής που κλήθηκε να υπηρετήσει το γραφείο για 10 χρόνια. Και απολύθηκε στα 4.
Ο Τζέιμς Κόμι ήταν ένας από τους λόγους που κέρδισε το electoral vote ο Τραμπ. Η διαρροή των mail της Κλίντον δύο βδομάδες πριν τις εκλογές έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Ο άνθρωπος προφανώς δεν το έκανε υποκινούμενος από αντίπαλες δυνάμεις. Το έκανε γιατί αυτή είναι η θέση του. Όπως θέση του ήταν να ερευνήσει τις βασιζόμενες σε ενδείξεις (ή και αποδείξεις) κατηγορίες προς τον Μάικλ Φλιν για περίεργες επαφές με Ρώσους. Αυτή η διερεύνηση δεν άρεσε ιδιαίτερα στον Πρόεδρο που αποφάσισε να τον καθαιρέσει. Κι αν στην αρχή υποστήριζε ότι δεν έχει σχέση αυτό, μερικά 24ωρα αργότερα το επιβεβαίωσε χωρίς καν να το καταλάβει.
Μάλιστα, υπάρχει βαθύτερο πλέγμα ανάμεσα στις επαφές του Τραμπ με τον Κόμι. Ο Πρόεδρος με tweet είπε ότι ο διευθυντής του FBI τον ενημέρωσε τρεις φορές ότι δεν τον ερευνά. Και οι δύο διέπραξαν παραβίαση καθηκόντων. Ούτε ο μεν επιτρέπεται να ρωτά και κυρίως ούτε ο δε επιτρέπεται βάσει κανονισμών του Υπουργείου Δικαιοσύνης να απαντά. Τα νέα στοιχεία που βγαίνουν στη φόρα θυμίζουν πολύ Βαθύ Λαρύγγι και επαναφέρουν τις παρομοιώσεις με τον Ρίτσαρντ Νίξον, την καθαίρεση Άρτσιμπαλντ Κοξ και το Watergate.
Μέχρι και κασέτες στις οποίες ακούγεται ο Τραμπ να απειλεί τον Κόμι με τη θέση του φέρονται να υπάρχουν. Ακόμα και να μη θες να τα πιστέψεις όλα αυτά, όταν βλέπεις σε τι αντιφάσεις πέφτει η πλευρά του Τραμπ, δε γίνεται να τα αγνοήσεις.
Πιο τρανό δείγμα η διαρκής αλλαγή της ρητορικής του και οι απειλές ότι θα διακόψει τα press briefings του Λευκού Οίκου δίνοντας μόνο γραπτώς όσα θέλει να ενημερώσει τους εκπροσώπους. Ένας άνθρωπος που είναι ένοχος σπανίως βρυχάται. Κι αν ο Τραμπ δεν είναι ένοχος, αποδεικνύεται κάθε μέρα παντελώς ανίκανος. Ακόμα και στις πιο απλά ζητήματα φανερώνει πόσο άγνοια είχε για το τι επιδιώκει και διεκδικεί. Η περιγραφή του για τις συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Κίνας φερ΄ειπείν θα μπορούσαν να αποτελούν φράσεις από ρομαντική κομεντί. «Οι συναντήσεις μας ήταν για δέκα λεπτά προγραμματισμένες, όμως ξεπεράσαμε τις τρεις ώρες. Μου αρέσει πολύ ως τύπος και του αρέσω κι εγώ. Πιστεύω είμαστε φίλοι».
Ο ρόλος Τζεφ Σέσιονς-Ροζενστάιν και ο Μάικλ Φλιν
Φυσικά όλα καταλήγουν στον Τραμπ αλλά δεν εκκινούν από αυτόν. Πίσω από κάθε κίνηση φαίνεται πως βρίσκεται ο 70χρονος Τζεφ Σέσιονς και ο Ροντ Ροζενστάιν. Οι δυο τους επισκέφθηκαν το πρωί της Τρίτης τον Πρόεδρο και του εισηγήθηκαν με πολύ «χειρουργικό» τρόπο την απομάκρυνση του Κόμι.
Ο Ροζενστάιν ήταν από αυτούς που εδώ και καιρό θεωρούσε ανεπαρκή τον Κόμι, ιδίως μετά τον Ιούλιο του 2016, όπου ανακοίνωσε ότι δεν απαγγέλλει καμία κατηγορία προς την Χίλαρι Κλίντον για την υπόθεση με τον server και τα mail. Μόνο που η πορεία της δράσης του Κόμι και του Bureau αναιρεί αυτή την πεποίθηση. Το πρώτο «φάουλ» στο μυαλό τους ήταν ότι δεν βρέθηκε καμία απόδειξη για την κατηγορία του Τραμπ προς τον Ομπάμα. Ότι δηλαδή είχε βάλει κοριούς στα τηλέφωνα – μέσα σε φούρνο μικροκυμάτων υποστήριξε η Κέλι Αν Κονγουέι. Ο Σέσιονς και ο Ροζενστάιν διείδαν ότι πολύ σύντομα η έρευνα για την Ρωσία θα τυλίξει τον Τραμπ και κινήθηκαν για να προλάβουν. Κι αν πιστεύει κανείς ότι επίτηδες εξέθεσαν με αυτή την κίνηση εαυτούς και πάνω απ΄όλα το ίδιο το Σύνταγμα, τότε λαθεύει. Απλώς οι τύποι κρίνονται επιεικώς αμοιβάδες.
Όσον αφορά στον Φλιν, μοιάζει απίθανο πλέον να υπάρξει τρόπος που να τον σώζει. Αυτό που αναζητά η πλευρά του Τραμπ και των Ρεπουμπλικάνων είναι να βρεθεί η χρυσή τομή. Ένας τρόπος που να την βγάζει λάδι ο Τραμπ.
Ο οποίος με τα ψεύδη του και την απώλεια του ελέγχου στον δημόσιο λόγο του, μειώνει σταδιακά τους άσους στο μανίκι της υπεράσπισης του. Μεγαλύτερο ψέμα αυτής της εβδομάδας ότι δεν γνώριζε τον Φλιν το 2015. Ο ίδιος ο Φλιν είχε πει σε συνέντευξη στο New Yorker ότι συναντήθηκε μαζί του δύο μήνες μετά την ανακοίνωση του ότι θα κατέβει για το χρίσμα. Επίσης, ο Φλιν ήταν στο επιτελείο του Ομπάμα και είχε απολυθεί με τις χειρότερες των συνθηκών το καλοκαίρι του 2014. Ο «καλός άνθρωπος» όπως διατείνεται ακόμα ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, είχε δώσει το παρών τον Δεκέμβριο του 2015 σε ένα γκαλά στη Μόσχα, με τον Βλάντιμιρ Πούτιν να κάθεται αρκετά κοντά του.
Σήμερα, δύο μήνες μετά την αποπομπή του καλείται να παραδώσει τα στοιχεία που του ζητά η επιτροπή της Γερουσίας. Μια αποπομπή που θυμίζω ότι επίσης ήταν unprecedented, μιας και δεν ακολουθήθηκε από ουδεμία μορφή προς το πρόσωπο του. Γιατί όλοι όσοι έφυγαν από το πλάι του Προέδρου συνοδεύτηκαν από απαξίωση, ενώ ο Φλιν ήταν απυρόβλητος; Μέχρι και τον Πολ Ράιαν είχε ψέξει για το πλάνο του συστήματος υγείας.
Η Σάλι Γιέιτς το πιο ισχυρό πρότυπο του δημόσιου βίου των ΗΠΑ
Μέσα σε αυτόν τον ορυμαγδό από ανίκανους εξουσιάζοντες, υπήρξε και ένα πρόσωπο που έμεινε σταθερή στον λόγο της. Η Σάλι Γιέιτς υπηρέτησε στην προεδρία του Ομπάμα ως Γενικός Εισαγγελέας. Το αν το πρόσημο της παρουσίας της εκεί είναι θετικό ή αρνητικό το κρίνει ο καθένας κατά πως θέτει τις προτεραιότητες του. Αυτό που πρέπει να αναγνωρίσουμε στην Γιέιτς είναι ότι δεν στάθηκε ανακόλουθη των λόγων της. Όταν βρέθηκε μπροστά στην επιτροπή για να δώσει την οπτική της, ο Τεντ Κρουζ, γνωστός Ρεπουμπλικάνος βουλευτής, τέθηκε με μεγάλη επιθετικότητα στις ερωτήσεις του.
Ένας άλλος Ρεπουμπλικάνος, που βρίσκεται στον Λευκό Οίκο, ο ΜακΓκαν, είπε στην Γιέιτς ότι δεν φέρθηκε τίμια, μόνο που η απάντηση της απέδειξε το αντίθετο. Περιγράφοντας το χρονικό, η Γιέιτς ξαναείπε ότι στα τέλη Ιανουαρίου είχε προειδοποιήσει τον Πρόεδρο για την επιλογή του Φλιν και τις επαφές του με τον Ρώσο Πρέσβη Κίσλιακ. Το ίδιο είχε κάνει και ο Μπαράκ Ομπάμα στην πρώτη τους συνάντηση κατά την διαδοχή. Το ίδιο έκανε και ο έτερος που «ανακρίνεται» από την επιτροπή, ο Τζέιμς Κλάπερ Τζούνιορ, πρώην διευθυντής του National Intelligence. Η υπερασπιστική γραμμή μέσω του Σον Σπάισερ λέει ότι «δεν πήραμε σοβαρά τα λόγια τους, γιατί η Γιέιτς ήταν πάντα ενάντια στις προθέσεις μας και ο Ομπάμα είχε ανανεώσει την πρόσβαση του Φλιν σε απόρρητες πληροφορίες».
Ύστερα από τις καταθέσεις των δύο, της Γιέιτς και του Κλάπερ, ο Ντόναλντ Τραμπ αρκέστηκε να πει: «Πνίγονταν σαν τα σκυλιά όταν κατέθεταν». Τα συμπεράσματα για τις ικανότητες και την εγκεφαλική διαύγεια του είναι σαφή.
Άλλωστε, εκτός από τον Τζέιμς Κόμι και την Σάλι Γιέιτς υπήρξε μια πλειάδα ανθρώπων που παρέδωσαν αναγκαστικά τις θέσεις τους – ιδίως εισαγγελείς. Ο λόγος; Κάποια στιγμή θα γίνονταν ενοχλητικοί για τον μυγιάγγιχτο νεόκοπο Πρόεδρο…
Πηγή: Independent.com, Vox.com, Business Insider, New York Times, Guardian, New Yorker