Η 2α Οκτωβρίου του 2018 μπορεί σε λίγους μήνες να μνημονεύεται ως η ημέρα που έφερε μια τεράστια κρίση στη Δύση, στο προφίλ των ηγετών της και πάνω απ΄όλα στην δυτική οικονομία. Ο Τζαμάλ Κασόγκι, ένας Σαουδάραβας δημοσιογράφος που ζούσε εδώ κι ενάμιση χρόνο στις ΗΠΑ, δολοφονήθηκε με βάναυσο τρόπο και κανείς δεν ξέρει τι τροπή μπορούν να πάρουν τα πράγματα.
Εκείνη την ημέρα ο 59χρονος Κασόγκι ταξίδεψε με τη μνηστή του στην Τουρκία για να βγάλει κάτι χαρτιά στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας εκεί. Χαρτιά απαραίτητα για να μπορέσει να παντρευτεί με τη μνηστή του. Λίγο πριν εισέλθει, έδωσε στην σύντροφό του Χατισέ Τσενγκίζ τα δύο κινητά του και της είπε ότι αν δεν εμφανιστεί εντός ενός χρονικού διαστήματος, να πάρει την αστυνομία.
Έντεκα ώρες αργότερα ο Κασόγκι δεν είχε εμφανιστεί. Η τουρκική αστυνομία ενημερώθηκε και ξεκίνησε μια μεγάλη κινητοποίηση για την εύρεσή του. Από την πρώτη στιγμή η ρητορική της Σαουδικής Αραβίας ήταν ότι ο Κασόγκι είχε φύγει μετά από μία ώρα από το προξενείο.
Δύο βδομάδες αργότερα ακόμα αγνοείται. Αγνοείται όχι ως ζωντανός, αλλά ως νεκρός. Οι ελάχιστες αμφιβολίες για το αν ζει ή όχι έσβησαν την περασμένη Παρασκευή.
Πριν από δύο 24ωρα στήθηκε και το κάδρο με όλα τα στοιχεία της δολοφονίας του. Γιατί για τέτοια μιλάμε πλέον. Πιο καθοριστικά στοιχεία μπορεί να δώσει και το Apple ρολόι που φορούσε, εφόσον βρεθεί το πτώμα του. Μέχρι και ο άνθρωπος που τον σκότωσε με τόση βιαιότητα είναι γνωστός. Σαλάχ Μοχάμεντ αλ-Τουγκαϊμπί. Ένας αδίστακτος τύπος, ικανός για όλες τις βρώμικες δουλειές.
Σύμφωνα με το ηχητικό που άκουσαν αξιωματούχοι των ερευνών, ο Τουγκαϊμπί έκοψε τα δάχτυλα του Κασόγκι και στη συνέχεια τον αποκεφάλισε και τον διαμέλισε μέσα σε 7 λεπτά! Όσο το έκανε αυτό είχε βάλει ακουστικά στ΄αυτιά του και άκουγε μουσική.
Το ίδιο είχε προτρέψει και τους γύρω του να κάνουν. Κι όλα αυτά στην οικία του πρόξενου, η οποία δεν έχει ερευνηθεί ακόμα. Συνολικά 15 άτομα εμπλέκονται σε αυτό. Και οι 15 είχαν φτάσει με δύο διαφορετικές πτήσεις στην Άγκυρα το πρωί της 2ας Οκτωβρίου.
Ο Τζαμάλ Κασόγκι, που αυτοεξορίστηκε το Ιούνιο του 2017 και αναζήτησε επαγγελματική στέγη στην Washington Post, ήταν ένας δημοσιογράφος που στηλίτευε τις πολιτικές του νεόκοπου δικτάτορα της Σαουδικής Αραβίας, του μπιν Σαλμάν, ενός 33χρονου σταρ της πολιτικής σκηνής της χώρας. Ενός ηγέτη που έχει λόγο στα πάντα και μπαίνει άνετα στην ίδια θέση με τον Κιμ Γιονγκ Ουν. Απλώς ο Σαλμάν έχει και την εικόνα του ανελέητου άρχοντα.
Αν και μοιάζει παράξενο ο Σαλμάν να ένιωσε φόβο από τα γραφόμενα του Κασόγκι (μόνο ο φόβος να σε βλάψει κάποιος οδηγεί σε τέτοιο σχέδιο δολοφονίας), η έκβαση των γεγονότων φέρνει την πολιτική και οικονομική σκηνή σε ένα τεντωμένο σχοινί. Και δεν είναι είναι αυτά τα δύο ισορροπούσαν τέλεια πριν. Μετά βίας κρατιόντουσαν όρθια.
Όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι το σαουδαραβικό κράτος και ο μπιν Σαλμάν ενορχήστρωσαν τη δολοφονία του Κασόγκι. Το CNN αναφέρει ότι σύντομα θα πάρουν και την ευθύνη, αλλά με ελαφρυντικά και με στοχοποίηση ενός υπεύθυνου της ανάκρισης που ήταν νέος και ενήργησε αυτοβούλως, χωρίς να έχει τέτοιες εντολές.
Αυτή η κίνηση της Σαουδικής Αραβίας μπορεί είτε να αποφορτίσει το κλίμα που έχει δημιουργηθεί είτε να τα κάνει ακόμα χειρότερα. Εν όψει του οικονομικού φόρουμ του Ντάβος που στις 23 του μήνα θα γίνει στη Σαουδική Αραβία για πρώτη φορά, οι διπλωματικές σχέσεις είναι τεταμένες.
Με τα προβλήματα στην τιμή του πετρελαίου να είναι σημαντικά, τα όσα θα γίνουν από δω και πέρα θα καθορίσουν τη σταθερότητα της οικονομίας της Δύσης. Ήδη ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρούνο Λε Μερ ενημέρωσε πως τείνει προς το να μην δώσει το παρών στη σύνοδο. Τις ίδιες σκέψεις κάνουν και οι ομόλογοί του σε Γερμανία, Μ. Βρετανία και ΗΠΑ.
Financial Times, Bloomberg, CNN, New York Times και CNBC απέσυραν τις χορηγίες τους από τη σύνοδο στο Ριάντ. Η Παγκόσμια Τράπεζα ενημέρωσε ότι ο πρόεδρος της Κιμ Γιον Γιμ δεν θα βρίσκεται επίσης στη σύνοδο. Άλλες μεγάλες επιχειρήσεις έκαναν το ίδιο ανεξάρτητα του τι θα δείξει η έρευνα, ενώ αρκετές αποσύρθηκαν μέχρι νεωτέρας.
Οι 4 αυτές μεγάλες δυνάμεις βρίσκονται σε μια στενωπό, σε ένα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι. Ο Ντόναλντ Τραμπ φάνηκε υποστηρικτικός αρχικά προς τον Σαλμάν και την Σ. Αραβία, κυρίως γιατί σκέφτηκε ως επιχειρηματίας κι όχι ως Πρόεδρος των ΗΠΑ. Μόλις τα στοιχεία έδειχναν υπαιτιότητα του Σαλμάν, ο Τραμπ προειδοποίησε με βαρύτατες κυρώσεις. Η απάντηση όμως τον έκανε να στρογγυλέψει τις εκφράσεις του.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας απείλησε για αύξηση της τιμής του βαρελιού στο πετρέλαιο στα 200 δολάρια συν μια νέα στρατιωτική βάση για τη Ρωσία, κάτι που θα προκαλούσε τεράστια προβλήματα στη Δύση.
Προβλήματα δυνητικά ανεπανόρθωτα. Θα έβγαινε κι η ίδια πολύ χαμένη, με το πρότζεκτ Vision 2030 του Σάλμαν για απεξάρτηση της οικονομίας της χώρας του από το πετρέλαιο να καταρρέει. Αλλά θα είχε προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά στη Δύση και δη στις ΗΠΑ.
Έτσι, ο Τραμπ ακολούθησε άλλη γραμμή και έκανε λόγο για δολοφόνους που λειτούργησαν κατά το δοκούν. Χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι θα υιοθετήσει πιο «ευλύγιστη» στάση. Η πιθανότητα για διακοπή σχέσεων είναι μικρή, όχι όμως μηδενική. Ο Τραμπ δέχεται την πίεση των ΜΜΕ. Όχι μόνο των ΗΠΑ. Όλων των μεγάλων ομίλων ενημέρωσης.
Δεδομένης της θέσης του και του ότι έχει να διαχειριστεί πολλές μπάλες στον αέρα, μια αδράνεια σε περίπτωση πλήρους υπαιτιότητας του Σαλμάν θα τον εξέθετε και στο ίδιο του το κόμμα περισσότερο, μιας και αρκετοί Ρεπουμπλικάνοι είχαν καλές σχέσεις με τον Κασόγκι και έχουν ήδη καταφερθεί εναντίον του Σαλμάν.
Μπορεί τα παραπάνω να μην έχουν πάρει ακόμα την υψηλότερή τους ένταση, αλλά αν συμβεί, τότε η παγκόσμια οικονομία θα έχει βρεθεί σε μια δίνη που κανείς δεν διαφαίνεται να έχει την ικανότητα να την βγάλει από εκεί.