Όταν το Δεκέμβριο του 2015 η Boeing παρουσίαζε εν μέσω θριαμβολογίας το αεροσκάφος 737 Max 8, έκανε λόγο για τη συνέχιση μιας «απίστευτης ιστορίας», χαρακτηρίζοντας το νέο μοντέλο ως τη μεταφορά του 737 στο επόμενο επίπεδο.
Η σειρά 737 της Boeing αποτελεί διαχρονικά το best seller της εμπορικής αεροπορίας, έχοντας πουλήσει πάνω από 13.000 αεροσκάφη από το 1965 μέχρι σήμερα. Η Max είναι η τελευταία γενιά του Boeing 737, η τεχνολογικά προηγμένη αναβάθμιση του.
Υπάρχουν τέσσερα είδη Maxes στον στόλο, αριθμημένα 7, 8, 9 και 10. Η σειρά 8, η οποία συμμετείχε στις συντριβές στην Ινδονησία και την Αιθιοπία, έχει πετάξει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μοντέλο.
Το 737 Max έγινε το ταχύτερα πωλούμενο αεροπλάνο στην ιστορία της Boeing. Από το 2017 που βγήκε στην αγορά, έχουν πουληθεί 350 αεροσκάφη, ενώ έχουν παραγγελθεί άλλα 4.761. Βάσει του προγραμματισμού της Boeing, το Max θα αντιπροσωπεύει το 64% της παραγωγής της Boeing έως το 2032.
Στη σειρά Max η Boeing επανασχεδίασε την άτρακτο και τα φτερά του αεροσκάφους για να μειώσει το βάρος και να βελτιστοποιήσει την αεροδυναμική του. Παράλληλα, είναι εξοπλισμένο με τελευταίας τεχνολογίας κινητήρες CFM International Leap 1B, που εξοικονομούν καύσιμα, σε ποσοστό τεράστιο, που κυμαίνεται περίπου στο 20%.
Διαφοροποιήσεις με την προηγούμενη γενιά υπάρχουν και στο κόκπιτ, ενώ σε ότι αφορά τον ηλεκτρονικό εξοπλισμό έγινε αντικατάσταση με τελευταίας τεχνολογίας συστήματα.
Εδώ όμως εγείρεται πλέον ένα μεγάλο ερώτημα, για το αν αυτά τα ηλεκτρονικά συστήματα είναι εκτός από υπερσύγχρονα και αξιόπιστα. Το προκαλούν οι ομοιότητες στα δύο δυστυχήματα των Boeing 737 Max 8, σε διάστημα μικρότερο των έξι μηνών. 
Στις 29 Οκτωβρίου είχε συντριβεί στη θάλασσα της Ιάβας το αεροσκάφος της ινδονησιακής εταιρείας «Lion Air», οδηγώντας στο θάνατο και τους 187 επιβαίνοντες. Το Βoeing χάθηκε από τα ραντάρ 13 λεπτά μετά την απογείωση από το αεροδρόμιο της Τζακάρτα.
Το πρωί της Κυριακής το ίδιο τύπου αεροσκάφος της «Ethiopian Airlines» συνετρίβη έξι λεπτά μετά την απογείωση του από το αεροδρόμιο της Αντίς Αμπέμπα, με τραγικό απολογισμό το θάνατο 157 ανθρώπων.
Όπως στην περίπτωση της πτήσης της Lion Air, έτσι και στην πρόσφατη τραγωδία, ο κυβερνήτης του αεροσκάφους είχε, σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση, αναφέρει προβλήματα μετά την απογείωση και είχε ζητήσει άδεια επιστροφής και προσγείωσης του αεροπλάνου στον αερολιμένα της Αντίς Αμπέμπα.
Ο φάκελος του πιλότου χαρακτηρίστηκε «εξαιρετικός», ενώ το αεροπλάνο «δεν είχε ιστορικό τεχνικών προβλημάτων».
Εξαιρετικά έμπειροι, με πάνω από 11.000 ώρες πτήσης αθροιστικά, ήταν και οι δύο πιλότοι της μοιραίας πτήσης της Lion Air. Το αεροσκάφος ήταν ολοκαίνουργιο, έχοντας μόλις τρεις μήνες «ζωής» στον αέρα. Επιπλέον η Lion Air δεν είχε ούτε ένα θύμα στο παθητικό της από το Νοέμβριο του 2004.
Λίγα λεπτά μετά την απογείωση, ο κυβερνήτης ανέφερε ότι αντιμετώπιζε κάποιες τεχνικές δυσκολίες και ζήτησε άδεια από τον πύργο ελέγχου να επιστρέψει στο αεροδρόμιο της Τζακάρτα.
Τα στοιχεία από την ηλεκτρονική σελίδα καταγραφής πτήσεων «Flightradar24», έδειξαν ότι κάτι πήγε στραβά δύο λεπτά μετά την απογείωση, όταν το αεροπλάνο βρισκόταν σε ύψος 2.000 ποδών (610 μέτρων).
Αρχικά έκανε βουτιά 500 ποδιών, πήρε κλίση προς τα αριστερά και κατόπιν άρχισε να ανεβαίνει και πάλι, στα 5.000 πόδια. Το σήμα χάθηκε ενώ είχε αναπτύξει ταχύτητα και βρισκόταν περίπου στα 3.650 πόδια.
Το μαύρο κουτί είχε αποκαλύψει ότι το αεροσκάφος πετούσε με βλάβη, συγκεκριμένα στο δείκτη ταχύτητας ανέμου, αλλά οι έρευνες παραμένουν σε εξέλιξη και το επίσημο πόρισμα δεν έχει ακόμα ανακοινωθεί.
«Εάν το αεροπλάνο είναι καινούργιο, τα προβλήματα θα αποκαλυφθούν μόνο μετά τη χρήση του σκάφους σε καθημερινή βάση. Συνήθως αυτά τα προβλήματα λύνονται τους πρώτους τρεις μήνες. Πάντα εμφανίζονται μικροπροβλήματα. Όχι όμως τέτοια που να θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια του αεροσκάφους», είχε πει τότε στο BBC ο αναλυτής αεροπλοΐας Γκέρι Σοεγιάτμαν.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο «Flightradar24» και στην περίπτωση της «Ethiopian Airlines» παρατηρήθηκε κάτι περίεργο μετά την απογείωση του μοιραίου αεροσκάφους.
«Τα στοιχεία από το δίκτυο μας δείχνουν ότι ο ρυθμός ανόδου του αεροσκάφους μετά την απογείωση του ήταν ασταθής», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter το απολύτως αξιόπιστο δίκτυο παρακολούθησης πτήσεων, που έχει την έδρα του στην Σουηδία.
Τι ήταν αυτό που προκάλεσε παράδοξες συμπεριφορές πτήσης και στα δύο αεροσκάφη, λίγο αφότου σηκώθηκαν από το έδαφος;
Το σενάριο να οφείλονται αμφότερες οι τραγωδίες σε ανθρώπινα λάθη είναι μάλλον εξωπραγματικό, καθότι επρόκειτο για μια διαδικασία ρουτίνας, την οποία έπρεπε να φέρουν εις πέρας έμπειροι και επιτυχημένοι πιλότοι. Οι καιρικές συνθήκες ήταν ευνοϊκότατες, η ορατότητα άρτια και το επίπεδο δυσκολίας αυτού που είχαν να κάνουν σχεδόν μηδαμινό.
Μετά από το δυστύχημα του περασμένου Οκτωβρίου, η αεροναυτική κοινότητα είχε θέσει κάποια ερωτήματα για την έλλειψη πληροφοριών προς τις εταιρείες και τους πιλότους, σε ότι αφορά το νέο σύστημα ελέγχου απώλειας άντωσης που διαθέτει το μοντέλο αυτό.
Η ομοσπονδία των αμερικανών πιλότων είχε φέρει τότε στο φως πρόβλημα εσφαλμένων πληροφοριών των οργάνων ελέγχου (AOA, Αισθητήρας Γωνίας Προσβολής). Αν μια δυσλειτουργία στους AOA δώσει λάθος ένδειξη απώλειας άντωσης, μπορεί να αποπροσανατολίσει τον ηλεκτρονικό υπολογιστή της πτήσης και αντί να θέσει προς πορεία ανόρθωσης το αεροσκάφος, να το θέσει σε πορεία καθόδου.
Ο κόσμος της αεροπλοΐας τελεί υπό σύγχυση, ενώ η ίδια η Boeing βιώνει μάλλον τις πιο αμήχανες στιγμές της ιστορίας της. Λίγες ώρες αφότου η ομοσπονδιακή υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας (FAA) ανακοίνωσε πως θα ζητήσει να γίνουν «αλλαγές στον σχεδιασμό» του μοντέλου ως τον Απρίλιο, η Boeing ανακοίνωσε ότι μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα προχωρήσει σε αναβάθμιση του λογισμικού όλων των αεροσκαφών τύπου 737 MAX 8.
Απέφυγε βεβαίως να συσχετίσει την αναβάθμιση αυτή με το δυστύχημα, για το οποίο έχει δηλώσει απλώς ότι -σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς- θα καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να κατανοήσει όλες τις πτυχές του.
Η κολοσσιαία αμερικανική αεροναυπηγική εταιρία έχει μπροστά της μια πρωτόγνωρη κρίση και το πολύ δύσκολο έργο να πείσει επενδυτές και επιβάτες για την αξιοπιστία του αεροσκάφους. Ήδη η μετοχή της γκρεμίστηκε κατά περίπου 10%, εξέλιξη στην οποία έπαιξε φυσικά μεγάλο ρόλο και η αντίδραση της Κίνας μετά την τραγωδία.
Την απόφαση των κινεζικών αεροπορικών αρχών να καθηλώσουν περίπου 100 Boeing Co 737 MAX 8 (που αντιστοιχούν σε πάνω από το ένα τέταρτο των αεροσκαφών αυτού του τύπου που χρησιμοποιούνται σε όλον τον κόσμο) ακολούθησαν άμεσα η Ινδονησία, η Αιθιοπία, η Νότια Κορέα, η Μογγολία, η Cayman Airways (Νησιά Κέιμαν) και η νοτιοαφρικάνικη Comair, παροπλίζοντας μέχρι νεωτέρας το μοναδικό Boeing 737 Max 8 που έχει στο στόλο της.
Υπάρχουν βέβαια 16 εταιρίες σε όλο τον κόσμο που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τη γενιά Max στα δρομολόγια τους, από τις ΗΠΑ έως τη Σινγκαπούρη. Και αν στις περισσότερες χώρες ο ταξιδιώτης έχει την πολυτέλεια να αποφύγει το συγκεκριμένο τύπου αεροσκάφους, στις ΗΠΑ αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο, καθώς οι Southwest και American Airlines έχουν γεμίσει τους στόλους τους με τα Boeing τελευταίας γενιάς.
Ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία και τα βιώματα του κάθε επιβάτη, είναι από άβολο έως… τροματικό να πετάς με ένα αεροπλάνο, που κάποιες εταιρίες ήδη απέσυραν υπό το φόβο μιας νέας συντριβής.
Όσο κυνικό κι αν ακούγεται, η ευχή που διακινείται πια στον κόσμο της αεροναυτικής κοινότητας είναι η προφανής και για κάποιον αδαή: να ήταν ελαττωματικά μόνο τα δύο συγκεκριμένα «κομμάτια» της συγκεκριμένης παρτίδας παραγωγής…