«Ένα ξενοδοχείο αμύθητου πλούτου πρόκειται να ανεγερθεί εις τας Αθήνας» ανέφερε σε ένα από τα πρωτοσέλιδά του το «Βήμα» το Δεκέμβριο του 1957.
Η περιοχή των 17.000 τ. μ. που αγοράστηκε από την εταιρία «Hilton» ήταν το τελευταίο ελεύθερο κομμάτι της κοιλάδας του Ιλισού ποταμού που πέρναγε κάτω από τη σημερινή «Μιχαλακοπούλου».
Χρειάστηκε να περάσουν έξι χρόνια από εκείνο το πρωτοσέλιδο για να λάβει σάρκα και οστά το πλάνο. Τον Απρίλιο του 1963, το πρώτο ξενοδοχείο παγκόσμιας αλυσίδας που λειτούργησε ποτέ στην Ελλάδα, άνοιξε τις πύλες του, σηματοδοτώντας την είσοδο της χώρας στην παγκόσμια τουριστική αγορά πολυτελείας. Παράλληλα και μια μια νέα εποχή ευημερίας και ανάπτυξης για τον ελληνικό τουρισμό.
Τα επίσημα εγκαίνια του Hilton Αθηνών έγιναν στις 20 Απριλίου 1963, με τριήμερες εορταστικές εκδηλώσεις που συγκέντρωσαν εκλεκτούς καλεσμένους απ’ όλον τον κόσμο και αποτέλεσαν πρωτοφανές γεγονός για τα κοσμικά χρονικά της πόλης. «Συμφωνώ με όσους πιστεύουν ότι το Hilton Αθηνών είναι το ωραιότερο Hilton του κόσμου», δήλωσε κατά τα εγκαίνια ο ιδρυτής της ξενοδοχειακής αλυσίδας, Κόνραντ Χίλτον.
Ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής μπροστά στη μακέτα του μεγαλεπήβολου project
Γιος πατέρα νορβηγικής καταγωγής και μητέρας γερμανικής, ο δαιμόνιος Αμερικανός επιχειρηματίας είχε ξεκινήσει αρχικά να νοικιάζει το σπίτι του και εν συνεχεία αγόρασε ένα μικρό ξενοδοχείο. Από το 1925 το… χόμπι του ήταν να χτίζει «Hilton» σε όλο τον κόσμο.
Σήμερα σε κάθε δωμάτιο των ξενοδοχείων της αλυσίδας υπάρχουν απαραίτητα 2 βιβλία. Η αυτοβιογραφία του ιδρυτή της (με τον ευφυέστατο τίτλο «Be My Guest») και η Βίβλος.
Το κτίριο-σταθμός για την κοσμική και οικονομική ζωή της πόλης κόστισε 15 εκατ. δολάρια, ένα τεράστιο ποσό για την εποχή και χρηματοδοτήθηκε από την τότε Ιονική Τράπεζα. Η ανέγερση του δεν ήταν ανεμπόδιστη. Ως είθισται να συμβαίνει στην Ελλάδα, ούτε στη δική του περίπτωση επικράτησε ομοφωνία. Σε πλήρη αντίθεση, προκάλεσε θυελλώδη διαμάχη σε αρχιτεκτονικό, πολεοδομικό, πολιτιστικό και πολιτικό επίπεδο.
Την περίοδο που κατασκευαζόταν, το Hilton είχε αντιμετωπιστεί περίπου ως σκάνδαλο από την τότε αντιπολίτευση και είχε διχάσει την κοινή γνώμη ως προς την αισθητική του. Υπήρξαν πολλές φωνές εναντίον του, που έφταναν στο σημείο να μιλούν για καταστροφή του αστικού τοπίου της Αθήνας και «βεβήλωση» του Παρθενώνα, καθώς το ύψος του νέου κτιρίου θα το έθετε αυτομάτως σε αντιπαραβολή με την ιστορική κορυφή της Αθήνας. Οι ειδικοί είχαν επίσης διχαστεί ως προς την τάση εκμοντερνισμού, που ήταν μάλλον η αρχιτεκτονική μόδα της εποχής. Στις 6 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους θα άνοιγε τις πόρτες της η Αμερικανική Πρεσβεία και μόλις δύο χρόνια νωρίτερα είχε εγκαινιαστεί το Mont Parnes.
Ήταν όντως ένα πρωτοφανές σε μέγεθος και πολυτέλεια ξενοδοχείο, ενώ από αρχιτεκτονικής άποψης συνδύαζε την επιβλητική μεγαλοπρέπεια με την αρχαιοελληνική λιτή γραμμή. Υπήρξε παράλληλα ένα από τα κτίρια που καθόρισε την αρχιτεκτονική αισθητική της δεκαετίας του ’60. Παρά τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα του, έχει έντονα ελληνικά στοιχεία χάρη στη χρήση του Πεντελικού μαρμάρου και τη μνημειώδη ανάγλυφη σύνθεση του ζωγράφου Γιάννη Μόραλη, με την αρχαϊκή θεματολογία, στην κεντρική όψη.
Τα σχέδια οφείλονται στους σημαντικούς αρχιτέκτονες της εποχής Εμμανουήλ Βουρέκα, Προκόπη Βασιλειάδη, Σπύρο Στάικο και Αντώνη Γεωργιάδη, που ξεκίνησαν το σχεδιασμό του το 1958.
O Εμμανουήλ Βουρέκας με φόντο το υπό ανέγερση κτίριο
Στο Αρχείο Νεωτέρων Μνημείων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών η σχετική βιβλιογραφία το χαρακτηρίζει ως «το πρώτο σημείο οπτικής έξαρσης» στη μεταπολεμική Αθήνα, το πρώτο δείγμα μιας «αρχιτεκτονικής γοήτρου», συμβολικής γενικότερα των οικονομικών, πολιτιστικών και κοινωνικών εξελίξεων της εποχής εκείνης και ειδικότερα της εισόδου της χώρας στην παγκόσμια τουριστική αγορά πολυτελείας.
Τα εγκαίνια έγιναν παρουσία του Κωνσταντίνου Καραμανλή, του Αριστοτέλη Ωνάση και του Φρανκ Σινάτρα. Έκτοτε αποτελεί (μαζί με το «Μεγάλη Βρετανία») σημείο αναφοράς για τη διαμονή διασημοτήτων απ’ όλο τον κόσμο. Για μισό αιώνα και πλέον το κατώφλι του Hilton Αθηνών διαβαίνουν πλήθος μεγάλων προσωπικοτήτων, αρχηγοί κρατών, διάσημοι καλλιτέχνες, επιστήμονες διεθνούς κύρους.
Παράλληλα, το εμβληματικό ξενοδοχείο εξελίχθηκε σε αγαπημένο στέκι αρκετων Αθηναίων, που δοκίμασαν για πρώτη φορά αμερικάνικα burgers και club sandwich στο «Βυζαντινό», αλλά και πρωτότυπα κοκτέιλ στο «Galaxy Bar».
Το 2001, ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, έγιναν έργα ανακαίνισης και προσθήκη νέας 6ώροφης πτέρυγας προς την οδό Βεντήρη. Το 2004, το Hilton ήταν η επίσημη έδρα της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, ενώ το 2011 ήταν η έδρα της Οργανωτικής Επιτροπής των Παγκόσμιων Αγώνων Special Olympics, που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα.
Από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του, το Hilton Αθηνών διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο και στα πολιτιστικά πράγματα της πόλης, εγκαινιάζοντας τη συνεργασία του με τη Μαριλένα Λιακοπούλου, η οποία ίδρυσε τη γκαλερί «Hilton» οργανώνοντας μια σειρά από ιστορικές εκθέσεις την περίοδο 1968-1972.
Σήμερα αποτελεί έδρα μιας σειράς έργων τέχνης σπουδαίων Ελλήνων καλλιτεχνών (Chryssa, Αφροδίτη Λύτη, Stephen Antonakos κ.α), ενώ διοργανώνει περιοδικές εκθέσεις κυρίως ανερχόμενων καλλιτεχνών στο χώρο του lobby, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
Σε αμιγώς ξενοδοχειακό επίπεδο, το Hilton παραμένει έως και σήμερα συνώνυμο των ανέσεων. Σουίτες για όλα τα βαλάντια, 506 δωμάτια, 22 αίθουσες συνεδρίων, θέα στην Ακροπολη, μπαρ, εστιατόρια, γυμναστήριο, σάουνα (κέντρο ευεξίας, 1.200 τ.μ.), παιδική χαρά, κομμωτήριο και τρεις πισίνες. Η μία εξ’ αυτών, η εξωτερική, διαστάσεων 25Χ15, που κάθε καλοκαίρι λειτουργεί ως όαση δροσιάς στο κέντρο της Αθήνας.
Από τον Οκτώβριο του 2016 το Hilton πέρασε στην ιδιοκτησία της ΤΕΜΕΣ Α.Ε, ιδιοκτήτρια της Costa Navarino και της D-Marine Investments Holding B.V., θυγατρικής εταιρείας του τουρκικού ομίλου Dogus.
Αυτό που μένει αναλλοίωτο είναι ότι πρόκειται για ένα αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνικής, επιχειρηματικής, αλλά και πολιτιστικής ζωής της πόλης. Κάτι περισσότερο δηλαδή από ένα ξενοδοχείο…