Στην εποχή του κορωνοϊού οποιοσδήποτε κλάδος περιλαμβάνει «φυσική παρουσία» έχει πληγεί βάναυσα από τη δέσμη των μέτρων που αναγκάζονται να λαμβάνουν οι κυβερνήσεις για τον περιορισμό της διάδοσης του. Και όχι μόνο σε ότι έχει να κάνει με την οικονομία. Πλήττεται σε όρους καθαρά εκπαιδευτικούς η δημόσια παιδεία, σε όρους ψυχαγωγικούς ο πολιτισμός και πάει λέγοντας.
Σε καταστάσεις καθολικού lock down, όπως αυτή που βιώσαμε πριν από λίγο καιρό, όλοι βράζουν στο ίδιο καζάνι και το αίσθημα της ισονομίας πηγάζει εξ’ ορισμού από την οριζόντια παύση κάθε είδους δραστηριότητας. Τι γίνεται όμως με την κατά συνθήκη λήψη μέτρων και την αυξομείωση της έντασης τους από κλάδο σε κλάδο;
Η έλευση του δεύτερου κύματος της επιδημίας προοριζόταν να εξελιχθεί (και έτσι ακριβώς συνέβη) σε εφιάλτη για τις ηγεσίες των χωρών, που πρέπει να ισορροπήσουν σε ένα τεντωμένο σκοινί αναζητώντας τη λιγότερο επιζήμια λύση, μεταξύ δύο συμπληγάδων: τη δυνατότητα περίθαλψης των ασθενών με κορωνοϊό και την αποτροπή της καθολικής κατάρρευσης της οικονομίας.
Η λογική επιτάσσει ότι μπροστά σε τέτοια -κατ’ ουσία- αδιέξοδα, υπάρχει μόνο μία συνταγή: η συμμόρφωση στις εισηγήσεις των επιστημόνων, δίχως εξαιρέσεις, ψιλά γράμματα και αστερίσκους. Σε αντίθετη περίπτωση, ο κίνδυνος της αναξιοπιστίας και της πρόκλησης αντιδράσεων στην κοινωνία είναι το νομοτελειακό επακόλουθο.
Αν ο κόσμος υποψιαστεί, πολύ δε περισσότερο βεβαιωθεί, ότι δεν υπάρχει πλέον ενιαίο κριτήριο στη λήψη αποφάσεων, η εμπιστοσύνη στην ηγεσία οδεύει προς άρση. Είναι αυτό ακριβώς που έχει συμβεί στην Ελλάδα τον τελευταίο καιρό, αν και το «οδεύει» είναι μάλλον επιεικές. Φλερτάρουμε πια με τα όρια του παρατατικού: «έχει αρθεί».
Αν μπορούσε με κάποιο τρόπο να γυρίσει το πράγμα, σίγουρα δεν βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση το ρεπορτάζ που θέλει τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη να τηλεφώνησε προσωπικά στην πολιτική ηγεσία για να παραμείνει η πληρότητα των θεάτρων στο 60%, αντίθετα με τους νέους περιορισμούς για την Αττική που ανακοινώθηκαν την περασμένη Τρίτη και όπως προκύπτει κόντρα και στις εισηγήσεις των λοιμωξιολόγων.
Ο δημοφιλής σκηνοθέτης και ηθοποιός επιβεβαίωσε ουσιαστικά ότι παρενέβη για το ζήτημα, σχολιάζοντας την ανάρτηση του Χρήστου Χωμενίδη στο Facebook. Σε αυτήν ο γνωστός συγγραφέας ευχαρίστησε τον κ. Μαρκουλάκη για «την παρέμβαση του υπέρ του θεάτρου και των ανθρώπων του», με τον τελευταίο να απαντά ότι θα έπρεπε να ευχαριστεί τον Πρωθυπουργό, την υπουργό Πολιτισμού και τον ΓΓ Σύγχρονου Πολιτισμού, «που πήραν πάνω τους ένα στοίχημα, ενάντια στις εισηγήσεις όλων των υγειονομικών».
Όπως ήταν φυσικό, η ανάρτηση ξεσήκωσε σάλο στα social media, αφού προφανώς άθελα του ο Κ. Μαρκουλάκης «κάρφωσε» την πολιτική ηγεσία για αποφάσεις που ορίζονται από δύο μέτρα και δύο σταθμά. Οι περισσότεροι έκαναν λόγο για διάκριση στη λήψη μέτρων με βάση τις δημόσιες σχέσεις, υπενθυμίζοντας ότι ο σπουδαίος καλλιτέχνης ήταν υποψήφιος βουλευτής με τη ΝΔ στις τελευταίες εκλογές.
Είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν υπάρχει τρόπος να πειστεί το κοινωνικό σύνολο ότι η εξέλιξη θα ήταν ίδια σε ότι αφορά την προσέλευση στα θέατρα, αν δεν είχε μεσολαβήσει η εμπλοκή του κ. Μαρκουλάκη. Αλλά ακόμα και να ήταν, αυτό το «ενάντια στις εισηγήσεις όλων των υγειονομικών» είναι μάταιο ακόμα και να αποπειραθεί προσπάθεια επικοινωνιακής αποκατάστασης του.
Είναι λογικό σε μια τόσο «δυστοπική» συγκυρία πρωτόγνωρων εξελίξεων και αποφάσεων να υπάρχουν λάθη και αδικίες. Δεν είναι όμως αποδεκτό να παίζεις στα ζάρια τη σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες, όταν αυτή είναι το Νο. 1 ζητούμενο για την πορεία μιας υγειονομικής κρίσης.