Για καιρό θεωρούνταν ένα από τα λίγα success story της Ευρώπης στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού, έχοντας καταγράψει λιγότερους από 3.000 θανάτους από την αρχή της πανδημίας.
Ωστόσο για τη Λετονία, όπως και για άλλες χώρες, ισχύει από το φετινό Φθινόπωρο το κάθε… πέρσι και καλύτερα, καθώς το τέταρτο κύμα πανδημίας τη βρήκε εντελώς απροετοίμαστη, όπερ μεθερμηνευόμενον ανεπαρκώς εμβολιασμένη.
Η χώρα της Βαλτικής κατέγραφε τις δύο πρώτες εβδομάδες του Οκτωβρίου το πιο υψηλό ποσοστό κρουσμάτων covid-19 ανά 100.000 κατοίκους παγκοσμίως. Στο peak τους τα νέα κρούσματα 24ωρου έφτασαν τα 3.206 (27/10) και οι θάνατοι τους 64 (28/10), υπερβολικά μεγάλα νούμερα για μια χώρα 1,9 εκατ. κατοίκων.
Στις 20 Οκτωβρίου λήφθηκε η απόφαση του γενικού lockdown. H Λετονία έγινε τότε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που επανέφερε τους πιο αυστηρούς περιορισμούς – όπως απαγόρευση κυκλοφορίας – χωρίς να εξαιρεί τους εμβολιασμένους.
«Ζητώ συγνώμη από αυτούς που έχουν ήδη εμβολιαστεί, όμως οι περιορισμοί θα ισχύουν για όλους. Το σύστημα υγείας είναι σε κίνδυνο. Ο μόνος τρόπος να βγούμε από αυτή την κρίση είναι ο εμβολιασμός», δήλωνε τότε ο πρωθυπουργός Κρισγιάνις Κάρινς, ο οποίος ήταν ένα από τα κρούσματα των μολύνσεων, χωρίς ωστόσο να τεθεί σε κίνδυνο η υγεία του (ήταν πλήρως ανοσοποιημένος).
Στις αρχές Οκτωβρίου είχε κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης διάρκειας τριών μηνών, προκειμένου να ενισχυθεί η χρήση της μάσκας και ο εμβολιασμός κατά της covid-19. Μόλις περίπου οι μισοί από τους κατοίκους ήταν στις 20/10 πλήρως εμβολιασμένοι, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από τον μέσο όρο στην ΕΕ (74%). Μόνο η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Κροατία, από χώρες της Ε.Ε., μειονεκτούν σε επίπεδο τεχνητής ανοσίας.
Η διάρκεια του lockdown που ανακοινώθηκε ήταν 25 μέρες, έληξε δηλαδή σήμερα 15/11. Στο πλαίσιο του επιβλήθηκε απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 20:00 το βράδυ ως τις 05:00 τα ξημερώματα για όλο τον πληθυσμό. Τα εστιατόρια δούλευαν μόνο με take away, ενώ επέστρεψε η τηλεργασία για τους περισσότερους εργαζόμενους. Στα σχολεία εφαρμόστηκε η τηλεκπαίδευση, με εξαίρεση τα νηπιαγωγεία και τα παιδιά που φοιτούν στις τρεις πρώτες τάξεις του δημοτικού.
Όλα τα καταστήματα που δεν προσφέρουν απαραίτητες υπηρεσίες έκλεισαν, ενώ η εργασία με φυσική παρουσία επιτράπηκε μόνο στον βιομηχανικό τομέα, τις κατασκευές και τις κρίσιμες δουλειές. Ο εμβολιασμός κατέστη υποχρεωτικός στο δημόσιο τομέα.
Την Τρίτη 15/11 ο Λετονός υπουργός υγείας, Ντάνιελς Πάβλουτς, δήλωσε ότι το lockdown έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα στον περιορισμό της πανδημίας. Τη Δευτέρα ο αριθμός κρουσμάτων υποχώρησε για πρώτη φορά ύστερα από καιρό σε τριψήφιο νούμερο (765), ενώ ανακοινώθηκαν 28 νέοι θάνατοι. Τα επιδημιολογικά μοντέλα δείχνουν ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί επιπλέον τις επόμενες ημέρες, ωστόσο ο Πάβλουτς τόνισε ότι μόνο αν οι πολίτες επιδείξουν υπευθυνότητα και τηρούν τα μέτρα προστασίας θα είναι εφικτό να επανέλθει στο άμεσο μέλλον η κανονικότητα. «Αν είμαστε σοφοί δεν θα υπάρξουν πρόσθετοι περιορισμοί. Η αλυσίδα μετάδοσης έσπασε, αλλά ο ιός δεν έχει νικηθεί. Είναι στο χέρι μας να διατηρήσουμε χαλαρούς περιορισμούς», πρόσθεσε.
Η κυβέρνηση ήρε την απαγόρευση κυκλοφορίας και από σήμερα Τρίτη οι μαθητές επέστρεψαν στις τάξεις, με μάσκες και μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης. Οι εμβολιασμένοι και όσοι έχουν αναρρώσει έχουν ξανά το δικαίωμα στην ψυχαγωγία σε κλειστούς (και φυσικά ανοιχτούς) χώρους, ενώ τα καταστήματα άνοιξαν με διευρυμένο ωράριο (έως τις 9μ.μ.).
Η κατάσταση στα νοσοκομεία, τα οποία είχαν σταματήσει να δέχονται ασθενείς με καρκίνο και άλλες ασθένειες, αναλαμβάνοντας μόνο περιπτώσεις covid-19, έχει βελτιωθεί, αλλά στο ποσοστό εμβολιασμού δεν έχει καταγράφει κάποια σημαντική πρόοδος. Λίγο πάνω από το 57% των πολιτών είναι σήμερα πλήρως ανοσοποιημένοι, έστω και αν το Κέντρο Ελέγχου Πρόληψης και Επιδημιών της χώρας ανακοίνωσε ότι 87% των 533 ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους τον Οκτώβριο ήταν ανεμβολίαστοι