Είναι μια εικόνα συνήθης. Δηλαδή, μεταξύ μας, μας είναι οικεία εικόνα γιατί την έχουμε δει ξανά και ξανά στις ταινίες, μια και στην πραγματικότητα απαγορεύεται να βρίσκεται στο πιλοτήριο ενός αεροπλάνου ο οποιοσδήποτε επιβάτης (εκτός κι αν έχει ιπτάμενο βύσμα- τότε αλλάζει το πράγμα): όλοι ξέρουμε πως σε κάθε πτήση υπάρχουν δύο πιλότοι, ο κυβερνήτης και ο συγκυβερνήτης.
Ο πρώτος είναι αυτός που έχει τον έλεγχο του αεροσκάφους και το… γενικό πρόσταγμα, την στιγμή που ο δεύτερος είναι, τρόπον τινά, ο «βοηθός» του και που αναλαμβάνει δράση στην απευκταία περίπτωση που ο κυβερνήτης δεν μπορεί για τον οποιονδήποτε λόγο να εκπληρώσει τα καθήκοντά του εν ώρα πτήσης.
Βέβαια, η δυάδα εντός του κόκπιτ είναι κάτι σχετικά πρόσφατο: στη δεκαετία του 1950, φερ΄ειπείν, εντός του πιλοτηρίου βρίσκονταν πέντε (και αριθμητικώς, για να μην υπάρξουν «παρερμηνείες»: 5) ολόκληρα άτομα. Δύο πιλότοι, ένας ασυρματιστής, ένας πλοηγό και ένας μηχανικός πτήσης.
Φυσικά, με την πάροδο των ετών και την αλματώδη εξέλιξη της τεχνολογίας, η πεντάδα έγινε σταδιακά περιττή και το άλλοτε πολυπληθές πιλοτήριο πλέον έχει μονάχα δύο «ενοίκους».
Αυτό ίσχυε για 30 ολόκληρα χρόνια στον κλάδο της επιβατικής αεροπορίας, όμως όπως αναφέρει το CNN, λίαν συντόμως θα έχουμε… μείωση και πλέον εντός του κόκπιτ θα υπάρχει μονάχα ένας: ο πιλότος και τέλος!
Πώς, όμως, θα γίνει με ασφάλεια αυτή η «μετάβαση» από τους δύο πιλότους στον έναν;
Ο πρώτος τρόπος είναι να αυξηθεί σημαντικά η αυτοματοποίηση στο πιλοτήριο, με τους υπολογιστές να αναλαμβάνουν μεγαλύτερο φόρτο εργασίας. Ο δεύτερος είναι οι ίδιες εργασίες, αντί για το πιλοτήριο, να εκτελούνται από το έδαφος, μέσω της λεγόμενης απομακρυσμένης βοήθειας.
Η τελευταία προσέγγιση, σύμφωνα με τους ειδικούς, φαίνεται πιο εφικτή, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
Σε ένα σενάριο εργασίας της NASA, ο πιλότος θα υποστηρίζεται από έναν «σούπερ αποστολέα» στο έδαφος, δηλαδή έναν δεύτερο πιλότο, οι οποίος θα επιβλέπει πολλές διαφορετικές πτήσεις ταυτόχρονα. Αυτός ο «σούπερ αποστολέας», μάλιστα, θα έχει την ικανότητα να ελέγχει πλήρως το αεροπλάνο εξ αποστάσεως, σε περίπτωση που κάτι συμβεί στον πιλότο.
Μια άλλη επιλογή αφορά τον λεγόμενο «πιλότο του λιμανιού», έναν πιλότο, ο οποίος θα είναι εξειδικευμένος σε ένα συγκεκριμένο αεροδρόμιο και ο οποίος θα μπορούσε να προσφέρει βοήθεια σε πολλαπλά αεροπλάνα κατά την απογείωση ή την προσγείωση τους.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της NASA, ωστόσο, η αλλαγή από τους δύο πιλότους στον έναν θα είναι σαφέστατα πιο δύσκολη από την αντίστοιχη από τα πέντε άτομα στα δύο, μια και θα χρειάζεται η «συνεισφορά», όπως είπαμε, του «σούπερ αποστολέα» και των υπολογιστών και δε θα υπάρχει ο… επιπλέον άνθρωπος εντός του πιλοτηρίου.
Σκηνές από το απώτερο μέλλον στο εγγύς; Ναι, προφανώς.
Ακούγεται ελαφρώς τρομακτικό να υπάρχει μόνο ένας πιλότος; Ναι, φυσικά, αν και κάτι μας λέει πως οι εταιρίες παραγωγής ταινιών στο Χόλιγουντ θα σκαρφιστούν μυριάδες θρίλερ (που δύσκολα θα φτάσουν μέχρι τα Όσκαρ, το δεχόμαστε) με αυτή την αλλαγή.
Εξίσου τρομακτικό ήταν, φανταζόμαστε, και όταν αίφνης πριν από 30 χρόνια ο ασυρματιστής, ο πλοηγός και ο μηχανικός πτήσης «κόπηκαν» για να μείνουν μονάχα ο κυβερνήτης και ο συγκυβερνήτης.
Κι εδώ που τα λέμε, δεν τα πήγαν και τόσο άσχημα. Οπότε…