Δεν χρειάζεται να ψάξεις πολύ. Αρκεί μια βόλτα απ’ το Facebook και είναι πιο βέβαιο και απ’ το θάνατο ότι θα το δεις. Κάποιος φίλος θα έχει ανεβάσει ένα βαθυστόχαστο status απολογισμού της χρονιάς που φεύγει και κάπου στα μισά του θα δοκιμάζει τις αντοχές του αμφιβληστροειδούς σου. Γιατί εκείνο το καταραμένο «εν έτη 2024» βγάζει μάτι ρε φίλε.
Πρόκειται για το πιο συνηθισμένο ορθογραφικό λάθος που κάνουν σχεδόν 7/10 Έλληνες, οι οποίοι βάζουν το χέρι τους στη φωτιά ότι το γράφουν σωστά. Όμως κάνουν λάθος γιατί η φράση εν έτει είναι λόγια που συντάσσεται με δοτική. Έτσι, για να δούμε πώς ορθογραφείται, θα πρέπει να ανατρέξουμε στο αρχαίο ἔτος και να δούμε ότι η δοτική του είναι τῷ ἔτει. Άρα η σωστή ορθογραφία είναι εν έτει.
Το συγκεκριμένο είναι το λάθος που θυμώνει πιο πολύ τον κ. Μπαμπινιώτη, όμως δεν είναι το μοναδικό. Ο καθηγητής με μια ανάρτησή του στο Facebook πριν από κάποιους μήνες παρουσίασε μια σειρά ακόμα…μαργαριταριών που δοκιμάζουν την πίεσή του. Διαβάστε τι έγραψε:
Καλά να πάθω….
Επειδή γράφω κατά καιρούς και μιλώ για μια, κατά το δυνατόν, πιο προσεκτική χρήση τής γλώσσας που μιλούμε και γράφουμε, μού «επιτίθενται» καλοπροαίρετα κάποιοι ευαίσθητοι χρήστες τής γλώσσας μας, διαμαρτυρόμενοι ή και ψέγοντές με (ευγενώς, είναι αλήθεια) γιατί δεν γράφω ή δεν μιλώ ή δεν διορθώνω κ.λπ. αυτές ή εκείνες τις χρήσεις που θεωρούν (συνήθως με το δίκιο τους) λάθη.
Ζητώ συγγνώμη («απολογούμαι» που λένε οι φίλοι μου στην Κύπρο), αλλά δεν έχω καμία πρόθεση να είμαι «τιμητής» των διαπραττόντων γλωσσικά λάθη (γιατί ―το λέω συχνά― όλοι κάνουμε λάθη). Απλώς όσο μπορώ ―και λόγω ιδιότητας και από μεράκι― προσπαθώ να ευαισθητοποιήσω τους ομιλητές τής γλώσσας μας για μια πιο προσεκτική χρήση στον προφορικό και τον γραπτό λόγο. Φίλοι ιδίως που έχουν δημόσιο λόγο (δημοσιογράφοι, παρουσιαστές, ανταποκριτές, πολιτικοί, διαφημιστές κ.ά.), ας βοηθήσουν να διατηρηθεί μια ποιότητα στην χρήση τής γλώσσας μας ―στο κάτω-κάτω την σκέψη μας βοηθούμε έτσι.
Ζητάω πολλά;
Υ.Γ. ΣΗΜΕΡΙΝΑ
“τα χιόνια ελλοχεύουν κινδύνους” (αντί “ελλοχεύουν κίνδυνοι από τα χιόνια” ή “τα χιόνια επιφέρουν / εγκυμονούν κινδύνους”)
“οι δρόμοι των Σπατών” (αντί “των Σπάτων”)
