Σε έναν υποθετικό διαγωνισμό δημοφιλίας των ζώων κανονικά δεν θα ‘πρεπε να πατώσει κανένα.
Το ιδανικό είναι ν’ αγαπάμε, να σεβόμαστε (και στη χειρότερη περίπτωση ν’ ανεχόμαστε) κάθε μορφή ζωής.
Μεταξύ μας όμως και χωρίς να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας:
Σε ατελείωτη καλοκαιρινή νύχτα όπου ένα διαολεμένο «βζζζζζ» τριβελίζει τ’ αυτιά σου ή κάποιο πρωινό που ξυπνάς με κοκκινίλες και φαγούρα σε χέρια-πόδια είναι πολύ δύσκολο τους… δράστες να τους αγαπάς.
Να μην τους κατατάσσεις ουραγούς στη λίστα με τα αγαπημένα σου πλάσματα.
Να μην απαντάς αυθόρμητα και αδίστακτα «ΝΑΙ» στην ερώτηση αν θα ήθελες να εξαφανιστούν δια παντός τα κουνούπια από τον κόσμο!
Πέρα όμως από την προσωπική ικανοποίηση του καθενός (και την υπέροχη αίσθηση ρεβάνς για κάθε αυτο-σφαλιάρα που έχεις ρίξει εξαιτίας τους) το ερώτημα είναι άλλο:
Θα ήταν καλό συνολικά για τον πλανήτη να εξαλειφθεί το παρείσακτο αυτό έντομο;
Ίσως η απάντηση δεν είναι τόσο προφανής όσο θα πιστεύαμε…
Διότι ναι, τα κουνούπια ευθύνονται για τη μετάδοση μολυσματικών και παρασιτικών ασθενειών.
Μόνο από ελονοσία (για την εξάπλωση της οποίας κατά κύριο λόγο ευθύνονται) υπολογίζεται ότι νοσούν κάθε χρόνο 200 εκατ. άνθρωποι.
Χωρίς υπερβολή -και δεδομένου του αριθμού των θανάτων που προκαλούν- είναι τα πιο επικίνδυνα ζώα στον κόσμο!
Και να σκεφτεί κανείς ότι από τους χιλιάδες τύπους κουνουπιών, μόνο τα θηλυκά (που είναι αυτά που τσιμπούν επειδή χρειάζονται αίμα για να γεννήσουν τ’ αυγά τους) και 40 τύποι συνολικά είναι πραγματικά επικίνδυνοι.
Παρόλα αυτά, μόνο η εξαφάνιση των κουνουπιών που μεταδίδουν την ελονοσία εκτιμάται ότι θα έσωζε 500.000 ζωές ετησίως, στην πλειοψηφία τους μάλιστα παιδιών κάτω των 5 ετών.
Είναι εύλογο λοιπόν να συμπεράνεις (ακόμα κι αν δεν είσαι προκατειλημμένος μαζί τους) ότι δεν θα έλειπαν σε κανέναν αν μ’ ένα μαγικό τρόπο μας απάλλασσαν από την ενοχλητική τους παρουσία.
Κι όμως. Θα κάνεις λάθος…
Σε σχετική έρευνα που έκανε η Σούνερ Όλιβερ, βιοχημικός που ειδικεύεται στις ασθένειες που μεταφέρονται από τα κουνούπια, εξηγείται αναλυτικά γιατί τα αντιπαθητικά έντομα είναι μεν επικίνδυνα, αλλά ταυτόχρονα και απαραίτητα στο οικοσύστημα.
Αφενός επειδή αποτελούν τροφή για ένα μεγάλο εύρος άλλων πλασμάτων, όπως πτηνά, νυχτερίδες, αμφίβια, ψάρια, αράχνες και άλλα έντομα (που τρέφονται με κουνούπια).
Είναι χαρακτηριστικό εξάλλου το παράδειγμα που δίνεται με το ρύζι:
Κανείς δεν τρώει μόνο ρύζι (σε κάποιους ίσως και να μην αρέσει). Αν αύριο όμως εξαφανιζόταν μόνο το ρύζι, πλήθος ανθρώπων θα είχε πρόβλημα να τραφεί.
Πέρα όμως από το «σπάσιμο» της τροφικής αλυσίδας που θα επέφερε ενδεχόμενη εξαφάνιση των κουνουπιών, θα είχε ως αποτέλεσμα και το «σπάσιμο» της ισορροπίας για την οποία πάντοτε φροντίζει η φύση.
Και κανείς δεν μπορεί να μαντέψει με ασφάλεια ποια θα ήταν η αντίδρασή της.
Όπως επισήμανε άλλωστε σε έρευνα που δημοσιεύθηκε προ ετών στο επιστημονικό περιοδικό «Nature» ο επικεφαλής της Αμερικανικής Εταιρείας Ελέγχου Κουνουπιών, πιθανή εξολόθρευσή τους θα αναστάτωνε τα περιβάλλοντα στα οποία δραστηριοποιούνται.
Και τότε «κάτι άλλο καλύτερο -αλλά μπορεί και κάτι χειρότερο- θα αναλάμβανε δράση»…