Τα Κανάρια Νησιά είναι μια πολύ παρεξηγημένη υπόθεση. Καταρχάς, οι περισσότεροι από εμάς θεωρούμε λανθασμένα πως οφείλουν το όνομά τους στα… καναρίνια. Η αλήθεια είναι, όμως, πως βαφτίστηκαν έτσι λόγω της παρουσίας των υπέροχων (και τεράστιων) σκύλων Presa Canario, από το λατινικό canis=σκύλος.
Σαν να μην έφτανε αυτό, θεωρούνται ευρωπαϊκό έδαφος καθώς ανήκουν διοικητικά στην Ισπανία, παρά το γεγονός ότι η απόσταση που τα χωρίζει από την Αφρική και το Μαρόκο είναι όση περίπου το Αθήνα-Κόρινθος, καθώς μόλις 100 χιλιόμετρα θάλασσας βρίσκονται ανάμεσά τους.
Σε αυτό το σημείο εδώ και λίγες μέρες άνοιξε και μας περιμένει το «Μουσείο του Ατλαντικού», το πρώτο υποθαλάσσιο στην Ευρώπη και οι εικόνες από τα εκθέματα είναι πράγματι εντυπωσιακές.
Ο αρχικός προγραμματισμός έλεγε πως θα ήταν έτοιμο το καλοκαίρι του 2016, όμως αποδείχθηκε πως το να τοποθετήσεις στο βυθό 50 κυβικά τσιμέντου με τη μορφή περίπου 300 αγαλμάτων και κατασκευών είναι μια δύσκολη υπόθεση.
Έστω και με καθυστέρηση λίγων μηνών, ο κόπος του βρετανού καλλιτέχνη Jason deCaires Taylor πλέον μπορεί να εκτεθεί στο κοινό, το οποίο μπορεί να προσεγγίσει το έργο του είτε με στολή κατάδυσης είτε με μικρά υποβρύχια σκάφη.
Ο ίδιος ο γλύπτης δικαιολογεί τον όρο «μουσείο» λέγοντας πως πρόκειται για ένα μέρος διατήρησης, περισυλλογής και παιδείας. Στόχος του είναι να προκαλέσει τους επισκέπτες και να τους κάνει να σκεφτούν τη σημασία της διατήρησης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, τα οποία απειλούνται από την ανθρώπινη δραστηριότητα αλλά και την αδιαφορία.
Τα εκθέματα ουσιαστικά είναι αναπαραστάσεις σκηνών από την ζωή, κυρίως αλλά όχι αποκλειστικά, την καθημερινότητα και τις επιπτώσεις που αυτή έχει χωρίς να μπορούμε συχνά να το αντιληφθούμε.
Ουσιαστικά προσπαθεί να περάσει το μήνυμα ότι συχνά η σιωπή και η μη αντίδραση σε ό,τι συμβαίνει, εμπεριέχει μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης από εκείνη που πιστεύουμε όταν περιοριζόμαστε στην απλή καταγραφή μιας κατάστασης από την άνεση της πολυθρόνας μας.
Παράλληλα, όμως, δεν αφήνει την ευκαιρία που του παρουσιάζεται να πάει χαμένη και στα έργα του εκφράζει την αγωνία του και για άλλα σύγχρονα προβλήματα, όπως για παράδειγμα, όσους καθημερινά σχεδόν χάνουν τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να περάσουν στην Ευρώπη με την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή. Γεγονός που αποτύπωσε με το έργο του «Σχεδία της Λαμπεντούσα» από το ομώνυμο νησί που έγινε συνώνυμο του υγρού τάφου για πολλούς από αυτούς…
Επιπλέον, άλλο ένα μήνυμα που επιχειρεί να περάσει είναι η εφήμερη φύση του ανθρώπου και ο δυναμικός χαρακτήρας του πλανήτη. Τα εκθέματά του μεταβάλλονται στο χρόνο και χάρις σε αυτά αλλάζει και το περιβάλλον.
Σε μερικά χρόνια εκεί (στα 15 μέτρα βάθος από την επιφάνεια) θα έχει δημιουργηθεί ένας νέος ύφαλος. Μικρό βήμα αν αναλογιστεί κανείς ότι σύμφωνα με τις μελέτες μέχρι το 2050 όλοι οι φυσικοί ύφαλοι του πλανήτη θα κινδυνεύουν να εξαφανιστούν, εάν κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί ήδη.
Ωστόσο είναι κι αυτό ένα βήμα… Ο καλλιτέχνης ελπίζει πως ολοένα και περισσότεροι θα ευαισθητοποιηθούν και θα επιχειρήσουν και αυτοί να συνοδεύσουν το πέρασμά τους από τον κόσμο με μια μικρή –έστω- προσπάθεια να μην τον κληροδοτήσουν στα παιδιά τους σε χειρότερη κατάσταση από ό,τι τον κληρονόμησαν.
Δυστυχώς η ιστορία μαρτυρά πως συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που οραματίζονται οι εμπνευστές του «Μουσείου του Ατλαντικού». Με καθαρά περιβαλλοντικούς και όχι μόνο όρους, η παρακμή είναι ορατή σε τέτοιο σημείο που η κατάσταση έχει φτάσει σε τόσο οριακό σημείο ώστε πολλοί να υποστηρίζουν ότι πολύ σύντομα θα βρεθούμε εκεί από όπου δεν θα υπάρχει η παραμικρή ελπίδα επιστροφής…