Μπορεί τα πορτοκάλια να έχουν το όνομα σε ότι αφορά τη βιταμίνη C, ωστόσο αυτό οφείλεται ξεκάθαρα στη γλυκιά γεύση τους και την αφθονία προσφοράς τους. Υπάρχουν φρούτα με σαφώς περισσότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και ένα από αυτά είναι το εξαιρετικά ωφέλιμο ακτινίδιο, που φλερτάρει με το χαρακτηρισμό super food.
Το ακτινίδιο είναι επίσης πλούσιο στις βιταμίνες Α, Ε και Κ, καθώς και σε αντιοξειδωτικά, ενώ τα σπόρια του σε Ω-3 λιπαρά. Προκαλεί έτσι αντικαρκινική δράση, καταπολεμά τις καρδιαγγειακές παθήσεις, ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ κάποια άλλα οφέλη του είναι ότι βοηθά στην πέψη, στον ύπνο και σε μεγάλο βαθμό στην απορρόφηση του σιδήρου.
Κι όμως αυτή η «βόμβα» βιταμινών δεν υπήρχε στην Ελλάδα πριν από τη δεκαετία του 1980, για την ακρίβεια δεν ήταν καν γνωστό ότι υπήρχε τέτοιο φρούτο. Ο λόγος είναι ότι έως τότε το καλλιεργούσαν μόνο Κίνα και Νέα Ζηλανδία, η οποία και το μεταλαμπάδευσε στην Ευρώπη. Ο άνθρωπος που το έφερε στην Ελλάδα ήταν ο πολυμήχανος γεωπόνος Τάσος Μίχος, ο οποίος γεννήθηκε στην Καστοριά το 1929 και απεβίωσε τον Απρίλιο του 2023.
Ο Μίχος έμαθε για το φρούτο, που ονομαζόταν kiwi (κίουι) και παραμένει με αυτή την ονομασία διεθνώς, από ένα γαλλικό περιοδικό. Τα πλούσια θρεπτικά συστατικά, η γλυκόξινη γεύση και η περίεργη υφή του είχαν ως αποτέλεσμα να του κινήσει αμέσως το ενδιαφέρον. Σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να ευδοκιμήσει στη χώρα μας και επικοινώνησε με το Ινστιτούτο της Φλωρεντίας, προκειμένου να έρθουν δενδρύλλια μέσω Ιταλίας, καθώς η Ελλάδα δεν μπορούσε τότε να εισάγει απευθείας.
Μέσα σε λίγες ημέρες έφτασαν δέκα δενδρύλλια στην Ελλάδα και φυτεύτηκαν δοκιμαστικά στο χωριό Σβορώνο της Πιερίας, όπου οι εδαφοκλιματικές συνθήκες ήταν παρόμοιες με της Νέας Ζηλανδίας. Όπως έχει ο ίδιος δηλώσει, το «νέο» φρούτο το βάφτισε ακτινίδιο, διότι το εσωτερικό του μοιάζει με τις ακτίνες μιας ρόδας ποδηλάτου.
Η καλλιέργεια πέτυχε σε δύο φυτώρια και από εκεί και πέρα εξαπλώθηκε γοργά, με επίκεντρο την Κατερίνη. Μέσα στις επόμενες δεκαετίες το ακτινίδιο εξελίχθηκε σε μεγάλο κεφάλαιο για την ελληνική γεωργία και οικονομία. Σε πολλές περιοχές αντικατέστησε τον καπνό και σήμερα εκτός της Πιερίας καλλιεργείται σε Καβάλα, Ημαθία, Πέλλα, Ξάνθη, Άρτα, Πρέβεζα, Χανιά, Φθιώτιδα και Αιτωολοακαρνανία). Το ακτινίδιο Πιερίας και το ακτινίδιο Φθιώτιδας έχουν καταχωρηθεί ως προϊόντα γεωγραφικής ένδειξης (Π.Γ.Ε.) και ονομασίας προέλευσης (Π.Ο.Π) αντίστοιχα λόγω των μοναδικών ποιοτικών τους προδιαγραφών. Βεβαίως, στη Λάρισα απομένει να φανεί πια πόσες καλλιέργειες έχουν σωθεί μετά από το καταστροφικό πέρασμα της κακοκαιρίας.
Η Ελλάδα διαχρονικά εξάγει μεγάλες ποσότητες και ο κατάλογος των χωρών που το προμηθεύονται αυξάνεται διαρκώς. Το 2022 έφτασε να είναι η δεύτερη χώρα σε παγκόσμια παραγωγή παγκοσμίως (πίσω μόνο από τη Νέα Ζηλανδία), ενώ σταθερά συγκαταλέγεται στο top-5. Η παραγωγή άγγιξε τους 300.000 τόνους και πριν από τη θεομηνία του Αυγούστου οι προβλέψεις έκαναν λόγο για διπλασιασμό της έως το 2027 ευ(!), υπό… φυσιολογικές καιρικές συνθήκες.
«Με το ακτινίδιο παντρέψαμε παιδιά, χτίσαμε σπίτι, να είναι καλά ο κ. Μίχος», λένε ακόμα και σήμερα αγρότες της περιοχής όπου πρωτοφυτεύτηκε η ακτινιδιά.
Πρόκειται για μια καλλιέργεια καλής ποιότητας και με υψηλές και μακροχρόνιες αποδόσεις. Το βασικό πλεονέκτημα του ακτινίδιου όμως σε σχέση με άλλα προϊόντα είναι η ανθεκτικότητά του. Μπορεί να διατηρηθεί σε κατάλληλους ψυκτικούς χώρους για πολύ καιρό και έτσι μπορεί να διατεθεί στην αγορά ακόμα και ένα εξάμηνο από τη συγκομιδή του. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να το εμπορευτεί ακόμα και ένας μεμονωμένος παραγωγός. Φυσικά, σε ότι αφορά την Ελλάδα, είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές οι κλιματολογικές συνθήκες, προσφέροντας ιδιαίτερα ποιοτικούς καρπούς.
Ο Τάσος Μίχος άφησε πίσω του μια κληρονομιά που οι συμπατριώτες του τίμησαν με το παραπάνω, συνδυάζοντας τα οφέλη για την υγεία του καταναλωτή με οφέλη για την ελληνική οικονομία…