Όλα είναι θέμα μάρκετινγκ. ΟΚ, και μεγέθους. Η Ιταλία, π.χ., ως χώρα έχει το ειδικό βάρος για να πουλήσει σωστά τον εαυτό της, την εικόνα της, σε αυτά που προσφέρει και παράγει.
Εξ ου και πως σε πρόσφατο διαδικτυακό γκάλοπ για το καλύτερο τυρί του κόσμου που διενήργησε το TasteAtlas, γνωστό και ως «εγκυκλοπαίδεια γεύσεων», στην 1η θέση βρέθηκε ένα (τυρί) από τη γειτονική μας χώρα: Η γνωστή σε όλους μας Παρμεζάνα ή Parmigiano Reggiano αν θέλετε να το πείτε όπως οι κείθε ντόπιοι.
Δεν λέμε, καλή είναι. Αλλά δεν πιάνει… μία μπροστά σε αυτό το «γευστικό θαύμα» που λέγεται γραβιέρα Νάξου και βρέθηκε «μόλις» στην 7η θέση της λίστας! Τιμητική η 10άδα, ειδικά αν σκεφτούμε πως στο διαγωνισμό μπήκαν συνολικά 23.863 τυριά από όλο τον κόσμο, δεν μας αρκεί ωστόσο.
Έχουμε φάει (πολλάκις) και ξέρουμε πολύ καλά πως έχουμε να κάνουμε με ένα ποίημα. Τουλάχιστον το περιέγραψαν σωστά οι αρμόδιοι του TasteAtlas. Πάμε, με τα δικά τους λόγια:
«Παράγεται στο κυκλαδίτικο νησί της Νάξου, εδώ και τουλάχιστον έναν αιώνα. Η γραβιέρα Νάξου παρασκευάζεται από παστεριωμένο γάλα αγελάδας ή μια μείξη με πρόβειο γάλα και κατσικίσιο γάλα, με την περιεκτικότητα του δευτέρου να είναι έως 20%. Έχει έναν λεπτό φλοιό και ένα ανοιχτόχρωμο κίτρινο και συμπαγές εσωτερικό, γεμάτο με μικρές τρύπες. Η γραβιέρα Νάξου είναι ένα σκληρό τυρί με δροσερή γεύση και ελαφρύ άρωμα.
Η περιεκτικότητά της σε υγρασία είναι έως 38% και η περιεκτικότητα σε λιπαρά είναι τουλάχιστον 40%. Το γάλα που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του, προέρχεται από τα ζώα που μεγαλώνουν στο νησί και τρέφονται με την τοπική χλωρίδα, με φυτά και βότανα που δίνουν στο γάλα τη μοναδική του γεύση».
Ένας θησαυρός πάντως που δυστυχώς όλο και μειώνεται σε διαθέσιμη ποσότητα. Τα δεδομένα περιέγραψε πρόσφατα, στην εκπομπή «Πρωινή Ζώνη» του Action24, ο πρόεδρος αγροτικών συνεταιρισμών Νάξου, Δημήτρης Καπούνης. Και δεν είναι ρόδινα:
«Παράγουμε περίπου 1.200 τόνους γραβιέρας Νάξου Π.Ο.Π. τον χρόνο, παρά την πτώση (κατά περίπου 300 τόνους) στις ποσότητες γάλακτος που παραλαμβάνουμε. Το γάλα στο νησί έχει μειωθεί αισθητά, οι κτηνοτρόφοι έχουν παρατήσει το επάγγελμα. Πέρυσι παραλαμβάναμε γύρω στους 34 τόνους γάλα, φέτος 24…».
Μια κραυγή αγωνίας. Μια δυσκολία που εξηγεί εν μέρει και την αύξηση της τιμής της Γραβιέρας Νάξου για τον καταναλωτή: «Από εμάς το προϊόν φεύγει, χωρίς τον ΦΠΑ, στα 10,50 ευρώ. Προσθέτοντας τα μεταφορικά και τον ΦΠΑ πάει από 15,5 έως 16,10 ευρώ. Νομίζω ότι είναι λογική η τιμή, εάν συνυπολογίσουμε τα μεταφορικά, τον ΦΠΑ, το μερίδιο που λαμβάνει ο υπεύθυνος για τη διανομή και το ποσοστό το οποίο πρέπει να πάει στο μάρκετ. Γι’ αυτό και εμείς, εδώ στη Νάξο, ζητάμε να επανέλθει το ΦΠΑ στο 13% σε όλα, όπως ήταν παλιά. Πρέπει να αλλάξει, είναι στη μέση η νησιωτικότητα».
Πέραν της Γραβιέρας Νάξου, μεταξύ των 100 καλύτερων τυριών του κόσμου του TasteAtlas βρέθηκαν ακόμα 13 ελληνικά τυριά, έτσι έχουμε σύνολο 14. Είναι και το κυπριακό χαλούμι στο Νο99 της λίστας, οπότε μεγαλώνει η ελληνόφωνη εκπροσώπηση.
Πιο συγκεκριμένα, τα ελληνικά τυριά της πρώτης 100άδας κατανέμονται ως εξής:
Στο Νο93 το Αρσενικό Νάξου
Στο Νο89 το Κρασοτύρι
Στο Νο85 το Καλαθάκι Λήμνου
Στο Νο72 το Ανθότυρο
Στο Νο71 το Μαστέλο Χίου
Στο Νο68 το Μετσοβόνε
Στο Νο55 η Μυτζήθρα
Στο Νο51 το Κασέρι
Στο Νο50 η Φέτα
Στο Νο49 το Μελίχλωρο Λήμνου
Στο Νο36 η Γραβιέρα Κρήτης
Στο Νο32 η Κεφαλογραβιέρα
Στο Νο29 το Κεφαλοτύρι
Να σημειώσουμε πως όσον αφορά την κατάταξη, τα καλύτερα τυριά τα ψηφίζουν οι χιλιάδες χρήστες της εγκυκλοπαίδειας. Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, το TasteAtlas τονίζει πως διαθέτει μια σειρά μηχανισμών, προκειμένου να «αναγνωρίζει τους αληθινούς χρήστες και να αγνοεί τις ψήφους από ρομπότ, καθώς και τις ψήφους που δίνονται με βάση εθνικιστικά κριτήρια».
Να σταθούμε στο ότι η άνωθεν κατάταξη έλαβε τελευταίο χρονικά update την 1η Νοεμβρίου 2023. Και ότι είναι μια δυναμική διαδικασία. Με άλλα λόγια, οι χρήστες θα κληθούν μελλοντικά να ψηφίσουν ξανά. Και θα έχουν την ευκαιρία να… διορθώσουν το λάθος τους, φέρνοντας τη γραβιέρα Νάξου στην 1η θέση, εκεί δηλαδή που της αξίζει. Η’ κάποιο άλλο ελληνικό τυρί, δεν θα τα χαλάσουμε εκεί…
Α, και μην το ξεχάσουμε, μια τεράστια ένσταση: Μα μόλις Νο50 η φέτα; Αυτό είναι σκάνδαλο! Όπως τότε που πήγαν να μας την κλέψουν οι Δανοί πριν η Ευρωπαϊκή Ένωση μας χαρίσει το «ΠΟΠ» (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) αποκαθιστώντας την τάξη…