Οφείλουμε να το παραδεχτούμε και να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς με τους άλλους αλλά και με τους εαυτούς μας. Υπάρχουν ορθογραφικά λάθη που… βγάζουν μάτι και μας… βγάζουν από τα ρούχα μας. Υπάρχουν όμως και κάποιες… πίστες που είναι δύσκολες ακόμη και για γνώστες της ελληνικής γραμματικής.
Οκ, εφόσον λέγεσαι Γεώργιος Μπαμπινιώτης και είσαι ο γνωστός Έλληνας φιλόλογος, γλωσσολόγος, καθηγητής πανεπιστημίου και λεξικογράφος –και δεν πρόκειται για μια απλή συνωνυμία, μάλλον τα ξέρεις όλα. Ή σχεδόν όλα, για να αφήσουμε κι ένα παραθυράκι.
Όλοι οι υπόλοιποι, το παλεύουμε. Και μπορεί η απλοποίηση της ελληνικής γλώσσας τις τελευταίες δεκαετίες να έχει κάνει σε μεγάλο βαθμό πιο εύκολη την… δουλειά μας (σκέψου να υπήρχαν ακόμη δασείες, περισπωμένες, δοτικές και τέτοια), αλλά από την άλλη έχουν δημιουργήσει ένα άλλο πρόβλημα.
Οι περισσότεροι εξ ημών (με ήτα και όχι με ύψιλον που θα άλλαζε όλο το νόημα) αγνοούμε πια την ρίζα πολλών λέξεων που χρησιμοποιούμε καθημερινά. Και αυτό διότι αυτές οι ρίζες πάνε πολύ-πολύ βαθιά πίσω στο χρόνο, σε εποχές που τα ελληνικά ήταν αρκετά διαφορετικά.
Και κάπως έτσι, την πατάνε ακόμη και οι καλύτεροι του είδους.
Τα «η», «ι», «υ», «οι» ή «ει» αποτελούν –ίσως- τον μεγαλύτερο πονοκέφαλο για την πλειοψηφία που προσπαθεί να αποστηθίσει κανόνες ή έστω εμπειρικά να μάθει πώς χρησιμοποιείται σωστά κάθε ένας από τους τρόπους με τους οποίους αποτυπώνεται στον γραπτό λόγο αυτό που στον προφορικό είναι ένα απλό ιιιιιιι, που έλεγε και στο «Παρά 5» η Ελισάβετ Κωνσταντινίδου ως τηλεοπτική Ζουμπουλία.
Ακόμα ένα τέτοιο παράδειγμα απόλυτου μπερδέματος είναι και μια ευχή που γράφεται και χρησιμοποιείται κατά κόρον όταν κάποιος έχει γενέθλια…
Οπότε το ερώτημα που προκύπτει αβίαστα είναι πώς το γράφεις, μεγάλε;
Μάλιστα, η ίδια ερώτηση τέθηκε και στο γνωστό τηλεπαιχνίδι γνώσεων «The Chase» του MEGA. Οι διαθέσιμες επιλογές για την ευχή, λοιπόν, για τον παίκτη ήταν οι εξής: «Να τα εκατοστίσης», «Να τα εκατοστήσεις», «Να τα εκατοστίσεις»… Μόνο το «οι» έλειπε από την παρέα!
Ο συμμετέχων απάντησε, δυστυχώς για εκείνον, «να τα εκατοστήσεις», με πολλούς να σπεύδουν να συμφωνήσουν από τον καναπέ τους. Άλλοι, πάλι, την ίδια ώρα φώναξαν: «όχι με η, με ι γράφεται η λέξη», για να δικαιωθούν λίγο αργότερα όταν αποκαλύφθηκε η σωστή απάντηση.
«Να τα εκατοστίσεις», ήταν αυτή, στέλνοντας πολύ κόσμο στον… κουβά, καθώς ήταν σίγουρος για το «ήτα». Εκείνος που δεν την πάτησε ήταν το «Βουνό», που όμως λίγο αργότερα υπέπεσε σε λάθος προσπαθώντας να αιτιολογήσει την ορθή γραφή.
«Προέρχεται από το ‘’εκατοστιαίος’’», είπε, αλλά ο κάθε… Μπαμπινιώτης του διαδικτύου ξεσπάθωσε εναντίον του, τονίζοντας ότι προέρχεται από άλλη λέξη και συγκεκριμένα το «εκατοστίζω». Ψιλά (και όχι ψηλά) γράμματα για εμάς…
Ωστόσο, για να μάθουμε και κάτι, η λέξη προέρχεται από το ρήμα «εκατοστίζω» και όχι απο το ρήμα εκατοστώ και για αυτό γράφεται έτσι. Όσο για τη σημασία της… Aυτή είναι “αυξάνω κάτι μέχρι τον αριθμό των εκατό”. Για αυτό την χρησιμοποιούμε ως ευχή στα γενέθλια κάποιου.