Εδώ στο Menshouse, το ξέρεις καλά ότι μας αρέσουν ιδιαιτέρως τα λάθη – είναι για τους ανθρώπους άλλωστε. Τα εντοπίζουμε σε παλιές (καλές) ελληνικές ταινίες, τα στηλιτεύουμε ώστε να πάψουμε να τα κάνουμε στην ορθογραφία. Αλλά δεν είμαστε… μόνοι σε αυτήν την προσπάθεια. Έχουμε συμπαραστάτες. Εκλεκτούς. Όπως την κυρία Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ.
Η γνωστή Βυζαντινολόγος, στο περιθώριο παλαιότερης εκδήλωσης που είχε λάβει χώρα στο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Βασιλείου & Ελίζας Γουλανδρή, είχε ζητήσει να διορθωθεί η απόδοση στη νεοελληνική γλώσσα μιας πολύ γνωστής φράσης που αποδίδεται στον Χριστό.
Πρόκειται για την εξής ρήση που βρίσκουμε στην ευαγγελική περικοπή του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου :«Πάλιν δε λέγω υμίν, ευκοπώτερόν εστι κάμηλον δια τρυμαλιάς (=τρυπήματος) ραφίδος (=βελόνας) διελθείν, ή πλούσιον εις την βασιλείαν του θεού εισελθείν». Πώς έχει αποδοθεί; Ως εξής: «Πάλιν σας λέγω, ότι είναι ευκολώτερον να περάσει μια καμήλα από την τρύπα μιας βελόνας παρά πλούσιος να μπει εις την βασιλείαν του Θεού».
Όπως, όμως, επισήμανε η κορυφαία βυζαντινολόγος, η σωστή λέξη είναι κάμιλος (σκοινί δηλαδή), και όχι κάμηλος, το ζώο δηλαδή. Ναι, έτσι βγάζει νόημα, έτσι καταλαβαίνει ακριβώς κανείς το νόημα της φράσης χωρίς να ψάχνει να εξηγήσει τα πώς και τα γιατί. Πιθανότατα το λάθος είχε προκύψει λόγω συσχέτισης με την αντίστοιχη παροιμιώδη φράση «οι διυλίζοντες τον κώνωπα την δε κάμηλον καταπίνοντες», για αυτούς που επικρίνουν τα ελαφρά παραπτώματα των άλλων παραβλέποντας τα δικά τους μεγάλα αμαρτήματα, από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο.
Μπορεί σε κάποιους να φαίνεται λεπτομέρεια αυτή η διόρθωση που είχε κάνει η Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ, όμως δεν είναι. Όπως το είχε θέσει η ίδια σε συνέντευξή της: «Μόνο όπλο μας είναι η γνώση. Να προσπαθήσουμε να μάθουμε πράγματα. Όταν λέμε για παράδειγμα ότι το Βυζάντιο είναι μεγάλο δεν λέμε ουσιαστικά τίποτα. Όταν λέμε, όμως, ότι χάρη στο Βυζάντιο ζει ακόμη η Ορθοδοξία και η Γλώσσα, τότε γίνεται το μεγάλο που στην πραγματικότητα ήταν».
Με λίγα λόγια, είναι πολύ σημαντικό να μαθαίνουμε σωστά τι έγινε, όχι απλά να διατηρούμε μια κάποια γενική γνώση των πραγμάτων. Να μιλάμε επίσης σωστά τα ελληνικά για να παραμένει ζωντανή η γλώσσα. Κι αυτό είναι σίγουρα κάτι με το οποίο συμφωνούν όλοι οι επιστήμονες. Αντίθετα, η κυρία Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ κάθε άλλο παρά συναίνεση προκάλεσε στην επιστημονική κοινότητα με μια πολύ πιο πρόσφατη χρονικά παρέμβασή της. Όταν είχε υποστηρίξει πως στη Βεργίνα βρίσκεται θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος. Μια άποψη που απορρίπτει, σχεδόν στο σύνολό της, η αρχαιολογική κοινότητα.