«Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή, σε γνωρίζω από την όψη που με βία μετράει τη γη». Μπήκαμε δυνατά. Και ελληνικά. Υπάρχει λόγος, σοβαρός, που ξεκινήσαμε τούτες τις αράδες με τον εθνικό μας ύμνο. Γιατί και για τη σωστή χρήση της γλώσσας θέλουμε να σου μιλήσουμε, αλλά και με τον εθνικό μας ποιητή έχει άμεση σχέση το ορθογραφικό story που θα διαβάσεις παρακάτω.
Έχουμε και λέμε και ιδού η απορία: Σολωμός ή σολομός; Ποιο είναι τελικά το σωστό για το πεντανόστιμο αυτό ψάρι; Θα βρεις πάρα πολλές συνταγές εκεί, καθώς επίσης και κείμενα που μας δίνουν διατροφικές συμβουλές, στις οποίες αναγράφεται με «ωμέγα». Αν ρωτήσεις επίσης διάφορους εκεί έξω, οι περισσότεροι το ίδιο θα σου απαντήσουν. Μόνο που πρόκειται για κραυγαλέο λάθος. Ναι, τόσο απλά, τόσο ξεκάθαρα.
Το σωστό είναι «σολομός». Με δύο όμικρον. Η λέξη είναι δάνειο από το λατινικό salmo, επομένως γράφεται με την πιο απλή δυνατή μεταφορά στα ελληνικά. Η γενικευμένη ορθογραφική παρανόηση προκύπτει ακριβώς λόγω του ποιητή του «Ύμνου εις την Ελευθερία». Ο Διονύσης Σολωμός γράφεται με «-ω». Ως εικόνα γραφής εντυπώθηκε στη μνήμη πολλών από εμάς από τα σχολικά μας χρόνια (και τις σχολικές γιορτές) και προέκυψε έτσι ένα μάλλον δικαιολογημένο λάθος, που όμως καλό είναι, τώρα που διάβασες αυτές τις γραμμές, να μην κάνεις ξανά.
Την επόμενη φορά λοιπόν που θα ψάξεις στο διαδίκτυο για να βρεις τρόπους για να μαγειρέψεις το αγαπημένο σου ψάρι, κάνε τη χάρη στον εαυτό σου και πάτα το σωστά στο ψαχτήρι της Google – ή στον φίλο σου τον ChatGTP αν έχεις ήδη προσαρμοστεί στον κόσμο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ας μην… βεβηλώνουμε άλλο τη μνήμη του εθνικού μας ποιητή. Ένα «όμικρον» που γίνεται «ωμέγα» είναι ένα (ω) μέγα λάθος, μην το υποτιμάς.
Η ετυμολογία των λέξεων έχει τη δική της μαγεία και είναι μια ιστορία που μπορεί να σε κάνει να μάθεις πολλά ενδιαφέροντα πράγματα, μια εμπειρία διδακτική. Όπως το γιατί δεν πρέπει να συγχέεται ένα ψάρι με τον εθνικό μας ποιητή επί παραδείγματι…
