Καλοκαίρι, σκάει ο τζίτζικας, σκάμε και εμείς από την παλιοζέστη, λίγο φυσάει και έχεις την αίσθηση ότι ξαφνικά βρέθηκες στην Αντάρκτικη όμως όχι, μια ψευδαίσθηση είναι όλο αυτό, μια ψευδαίσθηση που σου δημιουργεί αυτή η απάλευτη κατάσταση που ονομάζεται ελληνικό καλοκαίρι, αυτή η εποχή που μοιάζει να είναι ό,τι πιο κοντινό υπάρχει στην Κόλαση. Μιλάμε η φάση είναι τόσο βασανιστική που απλά μια εικόνα αρκεί για να νιώσεις καλύτερα.
Βλέπεις ας πούμε μια παραλία και νομίζεις ότι δροσίζεσαι, δεν χρειάζεται καν να μπεις μέσα στη θάλασσα. Βλέπεις την εικόνα του φυτού που είναι γνωστό επιστημονικά ως «Στρύχνον το λυκοπερσικόν» (Solanum lycopersicum) ή πιο ρομαντικά «ερωτόμηλο», εκείνου του πασίγνωστου φυτού που προέρχεται από τις εύφορες περιοχές της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, με ρίζες που απλώνονται από το Μεξικό έως το Περού και νομίζεις πως δροσίζεται ο ουρανίσκος σου.
Τι είπατε; Τι λέτε; Δεν έχετε ιδέα τι είναι αυτό το πράγμα στο οποίο μόλις αναφερθήκαμε; Όχι απλά δεν έχετε ιδέα αλλά πόσο μάλλον δεν υπάρχει περίπτωση να το αποζητάτε σαν βάλσαμο μέσα στο σκληρό καλοκαίρι; Ε, λοιπόν κάνετε λάθος. Δείτε το με μια εικόνα και θα καταλάβετε:
Ακριβώς: μιλάμε για την τομάτα, αυτό το τέλειο πράγμα που αποτελεί βασικό συστατικό της θρυλικής χωριάτικης σαλάτας, που τώρα το καλοκαίρι παίζει καταναλώνεται με το κιλό. Για αυτήν, την θρυλική, την καθαγιασμένη τομάτα θέλουμε να μιλήσουμε σε αυτό το κείμενο, εκεί το πηγαίναμε από την αρχή, τα προηγούμενα για το καλοκαίρι ήταν απλά εισαγωγή – λίγο μεγάλη βέβαια για να γεμίσει ο χώρος.
Και πάλι όμως, κάτι δεν σας πάει καλά διαβάζοντας τη λέξη, έτσι δεν είναι; Τομάτα κύριοι και κυρίες: δεν σας κολλάει αυτός ο τρόπος γραφής, το νιώθουμε και το νιώθετε. «Τι τομάτα ρε βλαμμένε;», θα αγανακτεί ο μέσος διαβάζοντας αυτό το κείμενο, «δεν την λένε Τομάτα, την λένε ΝΤομάτα, με «ντ» να την λες και να γεμίζει το στόμα σου, όχι «τ» σκέτο, ξενέρωτο». Μην εξάπτεσαι μέσε αναγνώστη αυτού του κειμένου, υπάρχει λόγος άλλωστε που εσύ είσαι ο αναγνώστης και εμείς οι συντάκτες, δεν είμαστε ίσα κι όμοια, είμαστε εδώ για να σε μάθουμε και τρια πράγματα.
Η λέξη «τομάτα» λοιπόν κρατά την ταυτότητά της από την προκολομβιανή γλώσσα Νάουατλ, όπου αποκαλούνταν tómatl, πριν διασχίσει ηπείρους και γίνει βασικό συστατικό σε αμέτρητες γαστρονομικές παραδόσεις. Αργότερα, υπό την επίδραση και της ιταλικής προφοράς, που τονίζει τον ήχο «ντ», άρχισε να χρησιμοποιείται και η λέξη «ντομάτα», η οποία σταδιακά κέρδισε έδαφος στον καθημερινό λόγο. Αν θες όμως να το παίζεις ενημερωμένος και ψαγμένος, η σωστή ορθογραφία παραμένει αυτή: Τομάτα.
Επί της ουσίας φυσικά, είτε την αποκαλούμε «τομάτα» είτε «ντομάτα», αναφερόμαστε στο ίδιο πράγμα. Απλά είπαμε να σου μάθουμε και λίγη ορθογραφία. Μας ευχαριστείς άλλη στιγμή.