Johatsu: Το μυστήριο φαινόμενο με τις εξαφανίσεις ανθρώπων στην Ιαπωνία

Μια ιστορία λες και βγήκε από ταινία: οι οικειοθελείς εξαφανίσεις περίπου 100.000 ανθρώπων ανά χρόνο και ο ρόλος της ιαπωνικής μαφίας...

Μοιάζει σενάριο από ταινία -και δεν αποκλείεται στο μέλλον να εμπνεύσει πολλές- αλλά είναι αλήθεια. Μια νέα κοινωνική τάση έχει κάνει την εμφάνισή της στην Ιαπωνία και αυτή θέλει διάφορους απλά να εξαφανίζονται.

Κατ’ επιλογή τους ανοίγει η Γη και τους καταπίνει, φεύγουν για πάντα, δεν τους ξαναβλέπει κανείς! Οι λόγοι ποικίλουν. Μπορεί κάποιοι να έχουν οικονομικά προβλήματα ή να θέλουν να ξεφύγουν από το περιβάλλον που τους θυμίζει μια ερωτική απογοήτευση.

Μπορεί να θέλουν να δραπετεύσουν από ένα γάμο και να μην έχουν το κουράγιο να το κάνουν ή από την καταθλιπτική δουλειά τους. Το ζήτημα είναι πως έχουν την επιλογή να διαγράψουν οριστικά την ταυτότητά τους και να ξεκινήσουν μια νέα ζωή. Και την εν λόγω επιλογή την κάνουν…

Το συγκεκριμένο φαινόμενο έχει ονομαστεί johatsu που σημαίνει «εκείνος που έγινε καπνός». Για καιρό θεωρούταν ένας αστικός μύθος για την Ιαπωνία.

Το βιβλίο δυο Γάλλων δημοσιογράφων, «The Vanished: The ‘Evaporated People’ of Japan in Stories and Photographs» και το οποίο περιλαμβάνει αληθινές ιστορίες ανθρώπων που εξαφανίστηκαν, επιβεβαίωσε πως όλα αυτά είναι αλήθεια.

Η Λένα Μογκέρ και ο Στεφάν Ραμέλ, οι δύο δημοσιογράφοι που έγραψαν το βιβλίο αφού έκαναν την αντίστοιχη έρευνα, αντιμετώπισαν πολλές δυσκολίες μέχρι να βρουν άκρη μιας και στην Ιαπωνία το θέμα είναι ταμπού και δύσκολα συζητιέται, πόσο μάλλον σε δύο ξένους δημοσιογράφους.

Η Λένα και ο Στεφάν διεξήγαγαν μια έρευνα πέντε χρόνων, μίλησαν με αγαπημένα πρόσωπα ανθρώπων που έχουν εξαφανιστεί (πατέρες, συζύγους, εραστές) και αφού με τον καιρό κέρδισαν την εμπιστοσύνη τους πήραν τις κατάλληλες πληροφορίες.

Το φαινόμενο δεν είναι επίσημο για την Ιαπωνία και έτσι δεν υπάρχει και επίσημη καταγραφή των όσων εξαφανίζονται αλλά σύμφωνα με την έρευνα των Γάλλων δημοσιογράφων, οι σχετικές εξαφανίσεις αγγίζουν τις 100.000 ετησίως.

Το νομικό σύστημα της Ιαπωνίας ευνοεί αυτές τις εξαφανίσεις μιας και αν ένας πολίτης δεν έχει παρανομήσει τότε «φακελώνεται» από το Κράτος μόνο κατ’ επιλογή:

Kαμία επίσημη υπηρεσία δεν έχει τα στοιχεία του αν εκείνος δεν το θελήσει. Αυτό σημαίνει πως αν κάποιος επιλέξει να εξαφανιστεί δεν μπορεί να βρεθεί αν ο ίδιος δεν το επιλέξει!

Η Μογκέρ, μιλώντας στη New York Post, τόνισε για το θέμα: «Το johatsu είναι ταμπού, είναι κάτι για το οποίο δεν μπορεί εύκολα να μιλήσει κάποιος, αλλά οι άνθρωποι μπορούν να εξαφανιστούν επειδή υπάρχει και μπορούν να βρουν μια άλλη κοινωνία κάτω από την κοινωνία της Ιαπωνίας. Όταν οι άνθρωποι εξαφανίζονται, ξέρουν ότι μπορούν να βρουν έναν τρόπο να επιβιώσουν. Εξαφανίζονται σε ένα “διοικητικό κενό”». Στο βιβλίο της υπάρχει η φωτογραφία ενός από αυτούς, του Μίκιο. «Τώρα, δεν φοβάμαι τίποτα», τονίζει.

Το φαινόμενο είναι παλιό. Ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και κορυφώθηκε στα μέσα των ’70s.

Οι εξαφανίσεις αφορούσαν κυρίως νεαρούς αγρότες που δεχόντουσαν μεγάλη εκμετάλλευση υπό πολύ σκληρές συνθήκες εργασίας.

Στο βιβλίο υπάρχουν και δηλώσεις των μεσαζόντων. Εκείνων που κανονίζουν τα πρακτικά μιας εξαφάνισης, την οργανώνουν. Ονομάζονται «νυχτερίδες» και οργανώνουν τόσο τη νέα ζωή αυτών που επιθυμούν να εξαφανιστούν όσο και την μεταφορά τους.

Οι υπηρεσίες τους κοστίζουν περίπου 3.500 δολάρια ανά εξαφάνιση. Οι δουλειές τους αυξήθηκαν για τα καλά την δεκαετία του ’90.

«Είναι τρελό πράγμα, αλλά η εξαφάνιση έγινε μια επιχείρηση εκείνη την εποχή», δήλωσε η Μογκέρ στο PRI. Ένας από τους «επαγγελματίες» της δουλειάς, o Σου Χατόρι έχει γράψει και ένα βιβλίο με τίτλο: «Night Time Movers».

«Υπάρχουν γειτονιές όπου ένα εξαφανισμένο άτομο μπορεί να μείνει ανώνυμο», λέει ο Χατόρι που κάνει επί 9 χρόνια αυτή τη δουλειά και ξεκαθαρίζει πως οι καταλληλότερες περιοχές είναι αυτές που η ιαπωνική μαφία, η πανίσχυρη Γιαγκούζα, είναι πιο ανεπτυγμένη.

Σε αυτές τις περιοχές βρίσκονται εύκολα θέσεις εργασίας που πληρώνουν μετρητά και χωρίς πολλές ερωτήσεις.