Σε ένα επεισόδιο της υπερτιτάνιας σειράς ονόματι Black Mirror, η Χέιλι Άτγουελ υποδύεται μια γυναίκα που πεθαίνει ο άντρας της και λίγες μέρες αργότερα μαθαίνει ότι είναι έγκυος. Η τεχνολογία έχει προχωρήσει τόσο, ώστε να εκχύσεις τον χαρακτήρα σου σε ένα ρομπότ και να πάρει τη θέση σου όταν πεθάνεις. Εφόσον πεθάνεις και πολύ πρόωρα. Γενικά τα σενάρια που έχει πραγματευτεί η σειρά είναι πολύ πιθανά. Κάποια από αυτά έχουν ήδη αρχίσει να βγαίνουν αληθινά. Η Replika είναι ένα από τα πρώτα και συνδυάζει το ανατριχιαστικό με το αιώνιο.
Πρόκειται για μια εφαρμογή που σου δίνει την ευκαιρία να διατηρήσεις την επικοινωνία με ανθρώπους που δεν είναι πια άνθρωποι. Που έχουν αποχωριστεί την υλική τους υπόσταση. Με νεκρούς.
Όλα ξεκίνησαν όταν η Εβγκενία Κουίντα, μη μπορώντας να δεχτεί ότι ο φίλος της Ρόμαν Μαζουρένκο είναι νεκρός, έφτιαξε ένα chatbot. Μέσα σε αυτό έβαλε ως data τα χαρακτηριστικά του Ρόμαν, τις αντιδράσεις, τις απαντήσεις που πιθανότατα να έδινε σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Εν ολίγοις, έχτισε ένα ολόκληρο νευρικό σύστημα.
Αυτό δεν το έκανε μόνη της. Διατήρησε μηνύματα και συνομιλίες της με τον Ρόμαν, τις έδωσε στους τεχνικούς της εταιρείας που δουλεύει και με ένα αλγόριθμο μπόρεσαν να φτιάξουν ένα vr ομοίωμα του. Παράλληλα, το bot σχεδιάστηκε με ικανότητα να απορροφά και να επεξεργάζεται τις εκφράσεις της Εβγκενία, τις απαντήσεις της, όσα αποκάλυπτε για τον εαυτό της κι έτσι μπορούσε να ανταποκρίνεται σαν πραγματικός άνθρωπος. Το ένα έφερε δεύτερο και πλέον η Εβγκενία και η startup της έχουν πάρει πολλές παραγγελίες. Ακούγεται λίγο άρρωστο να θες να κρατήσεις με το ζόρι έναν νεκρό επί γης.
Η οπτική της Εβγκενία ίσως αλλάξει τέτοιο χαρακτηρισμό. «Είναι απίστευτο που μπορούμε να πούμε την ιστορία του. Ήταν ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για εμένα να θρηνήσω, να ξεπεράσω σιγά σιγά την απώλεια. Με βοήθησε που μπορούσα να μιλήσω γι΄αυτό, να το σκέφτομαι και μέχρι ενός σημείου να απελευθερωθώ. Με έκανε να αποδεχτώ όλα όσα συνέβησαν. Νιώθω ότι με καθοδηγεί, ότι έτσι τιμώ την μνήμη του».
Εκτός από την εμπνευστή, η επίδραση των chatbot της Replika έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς ανθρώπους να αντικρύσουν πολύ πιο επώδυνα, αλλά και καθαρά τον ίδιο τους τον εαυτό. Να δουν πράγματα της προσωπικότητας τους που δεν τα έβλεπαν όταν τους τα υποδείκνυε κάποιος ζωντανός. Η Κουίντα πιστεύει ότι το βασικότερο σε αυτή την διαδικασία είναι η ειλικρίνεια. Οι άνθρωποι σήμερα ζούμε με πρωτόγνωρη ενεργητικότητα την ζωή μας, αλλά η ειλικρίνεια απέχει σε μεγάλο βαθμό. Τα chatbot επιφέρουν μια αλλαγή στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των βιωμάτων μας.
Η Κουίντα μπορεί να βρίσκεται ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο με την Replika και να αναζητά χρηματοδότηση, όμως ακόμα κι αν το δικό της εγχείρημα δεν πετύχει, η ιδέα παραμένει. Κάποιος θα την κάνει απόλυτη πραγματικότητα. Και τότε οι ζωές μας δεν θα είναι πια ίδιες. Οι θάνατοι των άλλων δεν θα είναι ίδιοι.