Μπορεί μία κουβέντα, μία είδηση, μία λέξη που σου είπαν να είναι ικανή να σβήσει ή να «μολύνει» ή να βάλει σε υπολειτουργία μονομιάς αυτό που θεωρούσες το μοναδικό «ελκυστικό» προσόν της προσωπικότητάς σου και συνεκδοχικά του επαγγέλματός σου; Μπορείς να αδειάσεις τόσο σαν άνθρωπος που να χάσεις κάτι που δούλευες να αναπτύξεις χρόνια, μέσα από σκληρή δουλειά, η οποία δεν μπορεί να εξηγηθεί, αλλά υπήρξε;
Υπάρχουν στιγμές στη ζωή ενός ανθρώπου που ενώ πιστεύει ότι έχει τον απόλυτο έλεγχο, μία είδηση ή μία αποκάλυψη μπορούν να καταφέρουν να τον φέρουν στην προσωπική ισοπέδωση. Να τον κάνουν κουρέλι, κομμάτια και να τον διαλύσουν τόσο συναισθηματικά όσο και πνευματικά που να αισθάνεται ότι αλλοτριώθηκε ολόκληρη η ζωή του μέσα σε μία μέρα. Σε ένα μεσημέρι για την ακρίβεια.
Ένα «φεύγω» είναι ικανό να γκρεμίσει μία προσωπικότητα; Μήπως εξαρχής δεν ήταν δυνατή ή μπορεί να έχει μία λέξη τέτοιο συναισθηματικό αντίκτυπο, τέτοια επίδραση που να γκρεμίσει τείχη και άμυνες που δεν μπόρεσαν να γκρεμίσουν αρρώστιες, θάνατοι, πραγματικές απώλειες; Γίνεται ένας συναισθηματικός δεσμός ακόμα και αν είναι μονόπλευρος να κρατάει σε ισορροπία έναν άνθρωπο και η απώλεια της φυσικής παρουσίας του δεύτερου ανθρώπου να «εξαϋλώσει» τον πρώτο σε βαθμό που να μην αναγνωρίζεται από κανέναν; Να έχει τέτοια βαθιά επιρροή που να μην αναγνωρίζει ο ίδιος τον εαυτό του.
Σε μια πρόσφατη συζήτησή μου, ένας σοφός άνθρωπος μου είπε «μετά από θανάτους συγγενών/φίλων, ο έρωτας και η αγάπη χωρίς ανταπόκριση μπορούν να προκαλέσουν τον μεγαλύτερο ανθρώπινο πόνο». Αν ήταν άλλη περίοδος θα διαφωνούσα αλλά έρχεται η πραγματικότητα και σε χαστουκίζει από κάθε πλευρά. Φαπ από τα δεξιά, σλαπ από τα αριστερά.
Ακόμα και όταν δύο χρόνια το έχεις αποδεχτεί από πολύ νωρίς, έχεις καταπιέσει όλα τα άλλα και πιστεύεις ότι έχεις φτιάξει μία εντελώς διαφορετική σχέση φιλίας και αλληοεκτίμησης που δεν χρειαζόταν τίποτε άλλο. Όταν σου αρκεί να είναι ο άλλος χαρούμενος και ευτυχισμένος με τις επιλογές του για να είσαι και εσύ το ίδιο, χωρίς να επιθυμείς τίποτε παραπάνω. Μία σχισμή και ένα τράνταγμα στο λεπτό σκοινί αυτής της ισορροπίας όμως, μπορεί να σε ρίξει στο κενό. Παίρνοντας μαζί σου στην ελεύθερη πτώση όλες τις δυνάμεις σου.
Όλες όμως, επιβεβαιώνοντας την ουσία του μύθου της Παλαιάς Διαθήκης για τα κομμένα μαλλιά του Σαμψών, τα οποία έκρυβαν όλη του τη φυσική δύναμη και η απώλειά τους τον μετέτρεψαν σε έναν τυφλό δούλο των Φιλισταίων. Αν και στη περίπτωσή μας η δύναμη που χάνεται δεν είναι η φυσική, αλλά η πνευματική.
Το πραγματικό ερώτημα για το οποίο γράφεται αυτό το κείμενο. Μπορεί η ικανότητα αυτή, η συνδεδεμένη άρρηκτα με το ποιος είσαι τόσο κοινωνικά όσο και επαγγελματικά να διαβρωθεί μετά από μία είδηση σαν την παραπάνω; Η πνευματική ισορροπία είναι τόσο σημαντική που αν αρχίσει να έχει τριγμούς από άλλους παράγοντες μπορεί να σε οδηγήσει σε εμμονικές τάσεις, σε αμφισβήτηση της ίδιας σου της ύπαρξης, της επίδρασής σου, αν ποτέ υπήρξε, στους ανθρώπους του περιβάλλοντός σου;
Όταν γίνει αυτό είναι σα να χάνεις τον εαυτό σου. Δεν ξέρω αν χάνεις πραγματικά τα λογικά σου, υπάρχουν καταλληλότεροι και επιστημονικά καταρτισμένοι επαγγελματίες να το απαντήσουν αυτό. Η αίσθηση όμως που έχεις είναι ότι έχεις χάσει κάθε μορφή ελέγχου τους είναι κάτι που μπορεί να λυγίσει έναν άνθρωπο. Το αίσθημα ότι μετατρέπεσαι σε κάτι που δεν είσαι. Το συναίσθημα ότι κάνεις τους ανθρώπους γύρω σου να νιώθουν άβολα και τους φορτώνεις θέματα προσωπικά σου χωρίς να ευθύνονται σε κάνει ακόμα πιο ενοχικό. Ενοχές παντού. Αυτές που σε κάνουν να ντρέπεσαι για την ύπαρξή σου.
Όταν μεγάλωσες με αρχή ότι πρέπει να προστατεύεις όποιον θεωρείς τον δικό σου άνθρωπο με κάθε μέσο και όχι μόνο δεν το κάνεις αλλά τον φέρνεις σε δύσκολη θέση, αμφισβητεί το αν είσαι αυτός που νόμιζες ότι είσαι τελικά. Αν δεν μπορείς να κάνεις αυτό που πάντα έκανες με αυταπάρνηση, πώς μπορείς να συνεχίσεις; Ποιο μέλλον μπορεί να υπάρξει όταν αμφισβητείται όλο το παρελθόν και το παρόν;
Οι σκέψεις χωρίς λογική και ενσυναίσθηση, οι κρίσεις πανικού για απλά πράγματα που δε σε τρόμαζαν ποτέ γίνονται η καθημερινότητά σου. Η αμφισβήτηση των φίλων σου, οι σκέψεις σου για προδοσία μέσα από θεωρίες και υπόνοιες που μετατρέπεις σε πραγματικότητα γίνονται όλο και πιο συχνές. Οι οποίες μπορεί και να είναι πραγματικότητα, αλλά δεν έχεις δικαίωμα να τις προβάλλεις ως δικαιολογία για ό,τι περνάς. Δεν έχεις δικαίωμα να ζητάς να σου εξομολογηθεί κάποιος προσωπικά του ζητήματα αν ο ίδιος δεν το θέλει. Όλο αυτό το κουλουβάχατο που μπορείς να δημιουργήσεις όταν σε παρασέρνουν δυνάμεις που δεν πίστευες ποτέ ότι μπορεί να σε ελέγχουν, δεν οδηγεί πουθενά.
Η στιγμή που πρέπει να δουλέψεις και αντιλαμβάνεσαι ότι δεν έχεις πια το μεγάλο σου προσόν, αυτό για το οποίο σε επέλεξαν γι’ αυτή τη δουλειά. Σίγουρα είναι συνδυασμός προσόντων αλλά πάντα θα είναι ένα αυτό που κυριαρχεί. Αυτό το ένα όταν είναι πνευματικής φύσης και το νιώθεις να χάνεται είναι σα να σου κόβουν τα πόδια. Σα να αφαιρούν τα χέρια ενός ζωγράφου.
Η πραγματικότητα θα σου απαντήσει ότι ακόμη και σε τέτοιες περιπτώσεις θα βρει τρόπο να ζωγραφίσει. Παραδείγματα ζωγράφων που σχεδιάζουν με τα πόδια ή με το στόμα. Παιδιά που ξεπέρασαν πολέμους, αναπηρίες, κορίτσια που ξεπέρασαν βιασμούς, κόσμος που έζησε τη φρίκη και την νίκησε, απώλειες φοβερά πιο σοκαριστικές. Έχεις δικαίωμα εσύ να πεις ότι παραδίνεσαι άνευ όρων;
Όταν κάθε ημέρα το βλέπεις να χάνεται όλο και περισσότερο ίσως δεν είναι παραίτηση αλλά αποδοχή μιας σκληρής αλήθειας. Ίσως να είσαι drama queen ή δειλός ή απλά να απλώνεις χέρι βοηθείας σε όποιον δέχεται να σε βοηθήσει μη προσπαθώντας να το ξεπεράσεις μόνος με κάθε κόστος. Όταν δεν μπορείς να γράψεις πια, όταν δεν μπορείς να βρεις τη θετική πλευρά στα πάντα, ακόμα και στο σκληρότερο δράμα, αυτό που γεννούσε κατά βάθος το χιούμορ σου, είναι σα να σου αφαίρεσαν χειρουργικά μέρος της ζωής σου.
«Γεννήθηκες για να κάνεις τους άλλους να γελούν» ήταν το καλύτερο κομπλιμέντο που έχεις ακούσει και τώρα μετατρέπεται σε μια παρωδία με αποκλειστικό υπεύθυνο εσένα. Εκεί που υπήρχε πάντα φως, τώρα υπάρχει μόνο σκοτάδι και μαυρίλα. Να πρέπει να σατιρίσεις κάτι και να μην βρίσκεις τις λέξεις να τις βάλεις στη σειρά. Να μην μπορείς να συγκεντρωθείς για να κάνεις αυτό που σου έβγαινε αβίαστα ακόμα και μισοκοιμισμένος.
Η παραίτηση στα επαγγελματικά σου μπορεί να είναι μία ευκαιρία να ξαναγεννηθείς σε κάποιες περιπτώσεις. Μία αλλαγή περιβάλλοντος μπορεί να σε σώσει. Αν έχεις παραιτηθεί όμως από την προσπάθεια να ζήσεις φυσιολογικά; Αν έχεις αποδεχτεί ότι θα μείνεις σε έναν βούρκο, μία κινούμενη άμμο που σε παρασέρνει αργά αργά μέσα της και δεν ψάχνεις δεξιά αριστερά κάποιο κλαρί δέντρου να πιαστείς; Το να αλλάξεις επαγγελματικό περιβάλλον ίσως να μην αλλάξει τίποτα ή να κάνει τα πράγματα χειρότερα.
«Όλα είναι στο μυαλό σου», η εύκολη αλλά και η αληθινή λύση κατά πολλούς. Όταν όμως αμφισβητείς ακόμα και το μυαλό σου; Πώς θα το βάλεις οδηγό στις αποφάσεις σου; Απαντήσεις δεν υπάρχουν μονολεκτικές. Η εργασιοθεραπεία σε ρυθμούς διάλυσης του σώματος αποδείχτηκε αδιέξοδο. Η πλήρης αϋπνία ως μέσο καταπολέμησης των ονείρων που αφορούσαν το ίδιο θέμα, στο ίδιο καταστροφικό μοτίβο, επίσης δεν έφερε αποτελέσματα. Η ολική απομόνωση επίσης μία καταδικασμένη σπασμωδική κίνηση. Ήταν εξαρχής κινήσεις πανικού και το ήξερες. Να ένα πρώτο σημάδι λογικής, η αναγνώριση της παρανοϊκότητάς σου.