Εάν ξαφνικά νιώσετε μια νοσταλγία για τον υπαρκτό σοσιαλισμό, να ξέρετε πως δεν είναι απαραίτητο να ενταχθείτε σε Κομμουνιστικό Κόμμα για να πάρετε μια ιδέα του πώς ήταν ο κόσμος όταν το σφυροδρέπανο κοσμούσε τις μισές σημαίες των χωρών της Ευρώπης. Αρκεί ένα εισιτήριο (καλό είναι να το κλείσετε από εδώ αλέ-ρετούρ…) για το μαγευτικό Τιρασπόλ. Και μην βιαστείτε να πείτε πως πρόκειται για μια πόλη της Μολδαβίας, μιας χώρας που έχει κόψει τα πάρε-δώσε με τους μπολσεβίκους εδώ και 27 χρόνια. Στην πραγματικότητα είναι η πρωτεύουσα της Υπερδνειστερίας. Ενός κράτους που… δεν υπάρχει! Αλλά αυτό δεν το εμποδίζει να αποτελεί την τελευταία σοβιετική «δημοκρατία» της Ευρώπης.
Μία συγγνώμη
Κακώς και εκ παραδρομής μπήκαν τα εισαγωγικά στη λέξη «δημοκρατία». Και αυτό διότι η Υπερδνειστερία έχει και παραέχει δημοκρατία. Για την ακρίβεια, ημιπροεδρική. Μην πηγαίνει ο νους σας στο κακό με αυτό το «ημί». Απλά σημαίνει πως ο λαός στις εκλογές ψηφίζει ξεχωριστά για πρωθυπουργό και για πρόεδρο της χώρας. Συχνά το αποτέλεσμα δεν έχει σημασία. Έτσι υποστηρίζει η δυτική «προπαγάνδα», που επιμένει ότι αυτό το κράτος ουσιαστικά κουμαντάρεται από πρώην αξιωματούχους, πράκτορες, στρατιωτικούς και άλλους τέτοιους χαριτωμένους τύπους, μετά την αλλαγή καθεστώτος στην ΕΣΣΔ.
Το σφυροδρέπανο
Αν και κάργα δημοκρατική χώρα, η Υπερδνειστερία από τη μέρα της ανεξαρτησίας της κιόλας, υποδέχθηκε το τίμιο σφυροδρέπανο στη σημαία της. Οι άνθρωποι αυτό ξέρουν, αυτό εμπιστεύονται. Γιατί να αφήσουν μια τυπικότητα (όπως το πολίτευμα που αναφέρει το Σύνταγμα) να χαλάσει την φάση;
Έτσι κι αλλιώς ο χρόνος δεν μοιάζει να έχει κυλήσει από την εποχή που όλες αυτές οι περιοχές ζούσαν ευτυχισμένες στην αγκαλιά της μαμάς Σοβιετικής Ένωσης. Κι όταν στην από κείθε πλευρά του ποταμού Δνείστερου (εξ ου και το όνομα) πήραν γραμμή ότι οι Μολδαβοί ετοιμάζονταν να οδηγηθούν στο άρμα του καπιταλισμού, τσουπ, έδωσαν μία και πήδηξαν από τη χώρα. Αποσχίστηκαν και για λίγο προσπάθησαν να το παίξουν «οι τελευταίοι των κομμουνιστών». Σήμερα μοιάζουν περισσότερο μια Disneyland, στο πιο κόκκινο. Ένα τεράστιο retro fun park με 530.000 κατοίκους.
Χωρίς αναγνώριση
Το κακό στην όλη υπόθεση (διότι τόση ώρα τα καλά αναλύαμε) είναι πως η διεθνής κοινότητα δεν είδε με καλό μάτι την απόσχιση της Υπερδνειστερίας. Αλλά επειδή και δύσκολο όνομα έχει -για να το λέμε κάθε τρεις και λίγο- και πέφτει κοντά στη Ρωσία -για να στείλουμε το ΝΑΤΟ να καθαρίσει- η διεθνής κοινότητα αποφάσισε να κάνει την κότα. Την αναγνώρισε ως «περιοχή παγωμένης διαμάχης» και σταμάτησε να ασχολείται. Οι ντόπιοι, με τη βοήθεια Ρώσων κατά βάση, Ουκρανών και Κοζάκων στρατιωτών, νίκησαν τους Μολδαβούς όταν έστειλαν στρατό για να τους φέρουν με το ζόρι πίσω. Και πλέον κάνουν κουμάντο στη χώρα, την οποία κανένα άλλο κράτος στον κόσμο δεν αναγνωρίζει.
Ακόμη και η μητέρα Ρωσία του Βλαδίμηρου Πούτιν δεν αποδέχθηκε το αίτημά της να γίνει τμήμα της. Φυσικά δεν συνορεύει καν μαζί της, αλλά είπαμε, είναι αδιάφορο γι’ αυτό το μέρος του κόσμου, που μοιάζει να έχει παγώσει ο χρόνος.
Και από λεφτά;
Όταν όλη η γειτονιά σου (αλλά και ο υπόλοιπος πλανήτης) κάνει σαν να μην υπάρχεις, έχεις πρόβλημα. Δεν είναι ωραίο πράγμα να μην έχεις σχέσεις με κανέναν… Και πώς θα ζήσεις, αν δεν μπορείς να κάνεις συναλλαγές; Κλέφτης να γίνεις; Μμμμ, κλέφτης ίσως όχι. Αλλά σύμφωνα με τους δυτικούς, μπορείς να γίνεις μαστρωπός, νταβατζής, έμπορος όπλων, ναρκωτικών, κλεπταποδόχος, διακινητής. Κι όλα αυτά την ώρα που το ξέπλυμα μαύρου χρήματος από παράνομες δοσοληψίες θεωρείται η ατμομηχανή της (παρά)οικονομίας της Υπερδνειστερίας.
Για να είμαστε ειλικρινείς όμως, το 2010 Ουκρανός απεσταλμένος (ο Βίκτορ Κριστσανόφσκι με το όνομα) δήλωσε ξεκάθαρα πως δεν έχει παρατηρήσει λαθρεμπόριο όπλων και ναρκωτικών μέσω των συνόρων των δύο χωρών. Τουλάχιστον όχι τη στιγμή που του έγινε η ερώτηση. Πού να ξέρει ο άνθρωπος τι μπορεί να συνέβη 1-2 δευτερόλεπτα μετά; Μάγος είναι ή ο Πητ Παπαδάκος για να προβλέψει το μέλλον;
Και τουρισμό έχουμε
Σε ωραία μπίζνα έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια ο τουρισμός. Ολοένα και περισσότεροι βαρεμένοι από τη Δύση επιλέγουν να επισκεφτούν τη χώρα για να πάρουν μια τζούρα του τι εστί Σοβιέτ. Φεύγοντας μπορούν να πάρουν ένα αυθεντικό σουβενίρ. Ένα σύμβολο μιας κατάστασης της οποίας νοσταλγοί υπάρχουν ακόμα. Συνήθως κάτι που ονομάζεται Σέριφ. Χωρίς πλάκα τώρα. Σέριφ λέγονται τα σινεμά, Σέριφ τα σούπερ μάρκετ, Σέριφ τα εστιατόρια, Σέριφ ακόμα και η ομάδα. Αλλά αυτή παίζει στο πρωτάθλημα Μολδαβίας. Μπορεί κάποτε να σκοτωθήκανε μεταξύ τους, αλλά κάπου έπρεπε να παίζει κι αυτή. Άσε που παίρνει κάθε χρόνο το πρωτάθλημα.
Πού είχαμε μείνει όμως; Α, ναι, στους τουρίστες. Και τα αναμνηστικά. Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, φεύγοντας να πάρουν μαζί τους το μόνο πράγμα που δεν ονομάζεται Σέριφ. Είναι το κονιάκ με το όνομα Divine, το καμάρι των αποστακτηρίων Kvist. Το μόνο κακό είναι πως αντίθετα από τις κονκάρδες που γράφουν CCCP, αυτό κάνει 1.700 δολάρια το μπουκάλι. Πιο φτηνά θα τους έρθει να αγοράσουν ένα μικρό, εύχρηστο ερπυστριοφόρο ή μια γυναίκα με όλα τα χαρτιά της κομπλέ. Λένε πως τέτοια πράγματα βρίσκονται στην Υπερδνειστερία.